توصیه هایی برای مقابله با تب کودکان

احتمالا هر پدر و مادری، سناریوی زیر را تا کنون تجربه کرده است: شما نیمه شب از خواب بیدار و متوجه می شوید که فرزندتان در حالی که عرق کرده، سرخ شده و دمای بدنش بالا رفته، کنار تخت شما ایستاده است. بلافاصله دچار تردید می شوید که آیا کودک شما تب دارد؟ مطمئن نیستید که چه اقداماتی باید انجام دهید. آیا باید درجه بگذارید یا با پزشکش تماس بگیرید؟ حتی اگر فرزند شما تب داشته باشد، زیاد موضوع حادی نیست، زیرا تب به تنهایی مشکلی ایجاد نمی کند و آسیبی به بدن نمی رساند بلکه چیز خوبی است، زیرا بدین معنا است که بدن در حال مبارزه با عفونت هاست.
بنابراین همه تب ها احتیاج به درمان ندارند. اما تب شدید و خیلی بالا می تواند باعث بروز مشکلات شدیدی در کودک شما شود، مثل خشک شدن آب بدنش.
اما مراحلی وجود دارد که شما برای تحمل پذیر شدن این حالت برای کودکتان می توانید انجام دهید. در اینجا ما به شما می گوییم: چه موقع باید با پزشک مشورت کنید؟ چگونه درجه تب را اندازه گیری و درمان کنید.
● تب چیست؟
تب زمانی اتفاق می افتد که قسمت تعدیل گرمای درونی بدن، دمای بدن را از حد طبیعی بالاتر ببرد. این بخش در قسمتی از مغز که "هیپوتالاموس" نام دارد، است.
هیپوتالاموس می داند که بدن شما چه دمایی باید داشته باشد و این پیغام را به بدن شما می فرستد که در همان دما باقی بماند. این دما معمولاً حدود ۳۷ درجه سانتی گراد یا ۶/۹۸درجه فارنهایت است.
دمای بدن اکثر افراد در طول روز دچار تغییرات ناچیزی می شود. معمولاً در صبح کمتر و در عصر یا بعد از ظهر کمی بیشتر است. در کودکان نیز وقتی مشغول بازی، ورزش یا دویدن هستند دمای بدنشان دچار نوساناتی می شود.
گاهی اوقات هیپوتالاموس برای مقابله با دمای بالا که در نتیجه پاسخ به یک عفونت، بیماری یا دلایل دیگر ایجاد می شود، به کمک بدن می شتابد.
ولی چرا هیپوتالاموس به بدن می گوید که بر اساس دمای جدید تغییر کند؟ محققین معتقدند تغییر دما، روش بدن برای مقابله با چربی هایی است که باعث عفونت می شوند.
● چه چیزی باعث تب می شود؟
این موضوع مهم را به خاطر داشته باشید که تب به تنهایی یک بیماری نیست، بلکه معمولاً از علائم یک مشکل اصولی دیگر است. تب چندین دلیل بالقوه دارد:
▪ عفونت:
بیشتر تب ها در اثر عفونت یا دیگر بیماری ها به وجود می آیند. تب با یک مکانیسم دفاعی طبیعی، همزمان به بدن در مبارزه با عفونت ها کمک می کند.
▪ لباس زیاد پوشیدن:
نوزادان به خصوص آنهایی که تازه متولد شده اند، ممکن است در اثر قرار گرفتن در یک محیط گرم یا پوشیدن لباس زیاد به تب دچار شوند، زیرا قادر نیستند دمای بدن خود را تنظیم کنند و با دمای بیرون وفق دهند.
▪ مصونیت:
نوزادان و کودکان گاهی پس از واکسن زدن به تب خفیفی مبتلا می شوند. دندان درآوردن نیز باعث بروز تب خفیفی در نوزاد می شود، ولی چنانچه دمای بدن نوزاد شما به بیش از ۸/۳۷ درجه سانتی گراد رسید، دلیل آن دندان درآوردن نیست، بلکه باید مشکل دیگری وجود داشته باشد.
● چگونه باید متوجه شوم که تب فرزندم علامت یک مشکل یا بیماری جدی است؟
در گذشته پزشکان برای درمان تب تنها به دمای بدن اکتفا می کردند، ولی امروز علاوه بر دمای بدن، شرایط کلی کودک را نیز مورد بررسی قرار می دهند.
کودکانی که دمای بدنشان کمتر از ۹/۳۸ درجه سانتی گراد است، معمولاً احتیاج به مداوا و درمان ندارند، مگر اینکه احساس ناراحتی کنند. البته در این مورد یک استثنا وجود دارد: چنانچه نوزاد سه ماهه یا کوچک تری دارید، اگر دمای بدنش ۳۸ درجه سانتی گراد یا بیشتر بود، باید با پزشک کودک خود مشورت کنید یا او را به مرکز اورژانس ببرید، زیرا در این سن حتی یک تب خفیف نیز می تواند علامت یک عفونت جدی باشد. اما در مورد کودکان بزرگ تر، رفتارها و میزان فعالیت ها باید دقیقا مورد بررسی قرار بگیرد.
با مشاهده رفتار فرزندتان، شما متوجه می شوید که آیا یک بیماری خفیف و سطحی دارد یا باید به پزشک مراجعه کنید. چنانچه فرزند شما همچنان تمایل به بازی، خوردن و نوشیدن داشته باشد، چهره اش خندان باشد یا رنگ پوستش طبیعی باشد، بدین معناست که بیماری اش جدی نیست و تبش به زودی پایین می آید. البته چنانچه فرزندتان تب داشت و تمایلی به غذا خوردن نداشت، اصلاً جای نگرانی نیست، زیرا این حالت در مورد عفونت هایی که باعث بروز تب می شود، کاملاً طبیعی است.
● چگونه متوجه شوم که فرزندم تب دارد؟
یک بوس کوچک روی پیشانی یا قرار دادن دست روی پوست فرزندتان کافی است تا متوجه تب او شوید. البته این دما بستگی به شخصی که این کار را انجام می دهد، دارد و کاملاً نمی تواند اندازه گیری درست و دقیقی باشد.
با استفاده از یک درجه می توانید میزان دمای بدن فرزند خود را اندازه گیری کنید. در حالت های زیر، کودک تب دارد:
▪ دمای ۳۸ درجه سانتی گراد هنگامی که درجه را در باسن نوزاد قرار می دهید.
▪ ۵/۳۷ درجه سانتی گراد وقتی که درجه را در دهان او قرار می دهید.
▪ ۲/۳۷ درجه سانتی گراد وقتی که درجه را در زیر بازوی نوزاد قرار می دهید.
البته تب بالا به شما نمی گوید که فرزند شما چقدر بیمار است. یک سرماخوردگی ساده یا عفونت ویروسی می تواند باعث تب بالا(۹/۳۸ تا ۴۰ درجه سانتی گراد) شود، اما نشان دهنده مشکل جدی نیست.
عفونت های جدی باعث تب نمی شوند، بلکه باعث پایین آمدن غیرطبیعی دمای بدن نیز می شود، به خصوص در نوزادان کوچک.
به دلیل اینکه تب ممکن است بالا و پایین رود، گاهی اوقات کودکی که تب دارد ممکن است سردش شود، زیرا بدن سعی دارد گرمای اضافی تولید کند و کودک می خواهد گرمای اضافی را خارج کند، بنابراین عرق می کند و دمای بدن شروع به پایین آمدن می کند.
گاهی اوقات کودکی که تب دارد تندتر از حالت عادی نفس می کشد و گاهی ضربان قلبش نیز تندتر می شود. چنانچه فرزندتان مشکل تنفسی داشت و به راحتی قادر به نفس کشیدن نبود، یا خیلی تند نفس می کشید، و حتی بعد از پایین آمدن تبش هنوز تند نفس می کشید، حتماً با پزشک تماس بگیرید و یا کودک خود را نزد پزشک ببرید.

ترجمه : هلیا خرم

منبع : تبیان