چگونه تحمل تزریقات را برای کودکان آسان‌تر کنیم؟

بیشتر شیرخواران و کودکان نوپا تا دومین سالروز تولد خویش احتمالاً تا ۲۰ بار از داروها و واکسن‌های مختلف، تزریق دریافت کرده‌اند، در حالی‌که کودکانی که دچار مشکلاتی چون آلرژی، آسم یا دیابت هستند، بسیار بیشتر از این با سوزن و پزشک آشنا شده‌اند. عجیب نیست که سوزن و آمپول (و البته پزشکان) چیزهائی هستند که اغلب کودکان را به وحشت می‌اندازند.
● هنگامی‌که تزریق صورت می‌گیرد
شاید مهم‌ترین کاری که از دست شما بر می‌آید این است که آرامش‌تان را حفظ و خودتان را جمع و جور کنید، گرچه بچه‌ها نمی‌توانند حرف بزنند، ولی ترس و اضطراب را، به‌ویژه در والدین، احساس می‌کنند. اضطراب پدر و مادر، به ترس و احساس ناامنی در کودک دامن می‌زند، اگر احساس می‌کنید دارید کم‌کم دچار اضطراب می‌شوید، چند نفس عمیق بکشید و عضلات خود را شل کنید.
● کارهای دیگری که می‌توانید انجام دهید، از این قرارند:
▪ اسباب‌بازی‌ای که کودک‌تان را آرام می‌کند، به‌همراه داشته باشید، به‌همراه آوردن حیوان یا پتوی مورد علاقه کودک، بسیار کمک کننده است.
▪ در طول تزریق کودکتان را در آغوش گرفته و با او حرف بزنید، در آغوش گرفتن و ناز و نوازش کردن کودک، بسیار به آرام شدن وی کمک می‌کند. صدای پدر و مادر احساس ایمنی به کودک می‌بخشد، سپس به نرمی ترانه مورد علاقه و آشنای فرزندتان یا کلمات اطمینان‌بخشی را در گوش وی زمزمه کنید.
▪ از پستانک یا بطری شیر استفاده کنید.
● آماده ساختن کودکان بزرگ‌تر برای تزریق
وقتی‌که کودک بتواند صحبت کند، می‌توان درباره فوائد درمان با وی سخن گفت، از آن‌جا که آمپول‌ها به‌طور کلی دردناکند، بچه‌ها اغلب آن‌ها را مضر به‌حال خود و حتی نوعی تنبیه تلقی می‌کند، سعی کنید به کودک‌تان بفهمانید که این تنها راهی است که دارو می‌تواند وارد بدن وی شود و مانع آزار رساندن خود بیماری به وی گردد. هیچ‌گاه اجازه ندهید کودک به شیوه و با طرز فکر خاص خود درباره تزریق آمپول بیندیشد.
با کودک‌تان روراست بوده، بپذیرید که آمپول ممکن است تا حدی برای وی دردناک باشد، ولی این درد را با نیش پشه مقایسه و تأکید کنید تنها چند ثانیه به طول می‌انجامد.
کودکانی که از پیش خبر دارند قرار است آمپول تزریق کنند، عموماً بهتر از کودکانی که بدون مقدمه با تزریق مواجه می‌شوند، رفتار می‌کنند. ولی لازم نیست تا روز تزریق چیزی به او بگوئید. اگر خیلی زود موضوع را با او در میان گذارید، ممکن است نوعی وسواس در او به‌وجود آید، حتی بد نیست، زمانی‌که به سمت مطب پزشک می‌روید، به او اطلاع دهید.
اگر به کودک‌تان اطمینان دهید که هیچ تزریقی در کار نخواهد بود، و وی در جریان معاینه پزشک به موضوع آگاهی یابد، در واقع نوعی تضاد را در ذهن او دامن زده‌اید. بهتر است مثلاً به او بگوئید ”از دکتر می‌پرسیم، ولی خودم هنوز نمی‌دانم آمپول لازم است یا خیر.“
● تکنیک‌های پرت کردن حواس و فکر کودک
خواندن با صدای بلند، صحبت کردن با وی یا نگاه کردن به تلویزیون جملگی کارهائی هستند که در اتاق انتظار مطلب پزشک فکر و حواس کودک را از موضوع درد و آمپول دور می‌کنند، قبل از انجام تزریق از کودک‌تان بخواهید:
▪ نفس عمیقی بکشد و در طول تزریق آن را بیرون دهد.
▪ در طول تزریق با صدای بلند اعداد را بشمارد
▪ مثلاً می‌توانید بگوئید: ”همین که تا پنج شمردی، تزریق تمام شده.“
▪ دست کودک‌تان را به همان شدت درد تزریق بفشارید.
● گریستن بد نیست
بیشتر کودکان پس از ترزیق می‌گریند، این روش آن‌ها در برخورد با مشکل تزریق و درد حاصل از آن است. لذا، کاری نکنید که کودک گریستن را کار بدی بداند. پس از انجام تزریق کودک‌تان را تحسین کنید: ”خیلی خوب بود.“ حتی بد نیست به‌عنوان پاداش رفتار خوبش در مطب پزشک کار ویژه‌ای برای او انجام دهید.
● عوارض شایع تزریقات
برخی از تزریقات، به‌ویژه واکسن‌ها، عوارض موقتی و جزئی، مانند تب ملایم یا احساس درد در بازو، به‌دنبال دارند. برای به حداقل رساندن این عوارض، می‌توانید پیش و پس از تزریق به کودک استامینوفن بدهید، برای تزریق مقدار صحیحی از دارو توضیحات روی جعبه بسته‌بندی یا داخل آن را به دقت مطالعه نمائید. همچنین می‌توانید از کیسه یخ برای محل تزریق استفاده کنید تا از قرمزی و تورم احتمالی کاسته شود. اگر نگران واکنش شدید بدن فرزندتان به واکسن هستید، در اولین فرصت با پزشک یا بخش فوریت‌ها تماس بگیرید.

منبع : ماهنامه کودک