فردوسی؛ به مناسبت آغاز کار نوسازی آرامگاهش در توس (در این روز ۳ سپتامبر)

سوم سپتامبر ۱۹۲۸ (۱۲ شهریور ۱۳۰۷) كار نوسازی آرامگاه فردوسی، ایرانی بزرگی كه خود را وقف خدمت به ایران و زبان پارسی كرده بود در توس خراسان آغاز شد. این ساختمان باشكوه پس از تكمیل و آنگاه تزیین مجدد، بیستم مهرماه سال ۱۳۱۳ هجری طی مراسمی كم نظیر با حضور رضا شاه و مستشرقین و ایرانشناسان سراسر جهان، ادیبان كشور و مقامات فرهنگی و دولتی گشایش یافت.
مورخان متفقا «ابوالقاسم فردوسی» را تنها فرد در سراسر تاریخ بشر خوانده اند كه بدون هرگونه چشمداشت، همه عمر خود را صرف زنده كردن تاریخ وطنش (ایران)، خصلت های نیك هموطنان (ایرانیان) و زبان نیاكان (زبان پارسی) و خدمت بی دریغ به شناساندن فرهنگ و تمدن كهن میهنش كرد و به نوشته مرحوم دكتر رضا زاده شفق، شصت هزار بیت شعر گفت تا شكوه ایران باقی بماند و باعث افتخار و دلگرمی نسلهای بعد باشد تا بدانند كه چه میراثی گرانبها و با عظمت برایشان باقی مانده است و با همه توان بكوشند كه این میراث همچنان سربلند و بزرگ و عزیز باقی بماند. فردوسی برای به نظم در آوردن تاریخ ایران، اسناد و نامه های فراوان خواند كه خود او گفته است:
«بسی رنج بردم بسی نامه (مكتوب و سند) خواندم ـ زگفتار تازی (اسنادی كه به زبان عربی نوشته شده بود) و از پهلوانی (اسنادی كه به پارسی دوران اشكانی و ساسانی بود)».
به مناسبت هزار ساله شدن فردوسی كه ایرانیان باید همیشه مرهون زحمات، احساس و عواطف وطندوستانه او باشند یك هفته در سراسر كشور جشن گرفته شد و بهترین خیابان و میدان تهران به اسم او نامگذاری گردید. در شهرهای دیگر مدارس و تالارها و خیابانها به نام فردوسی نامگذاری شد و بعدا مدارس تازه ساز و دانشگاه، كه این قدرشناسی ها باز هم برای مردی كه گفت: چو ایران نباشد تن من مباد و ... و «همه سر به سر تن به كشتن دهیم ـ به از آن كه ایران به دشمن دهیم»، كم است.
تردید نیست که فردوسی بیش از هر كس دیگر به ایران و ایرانی خدمت بی شائبه كرده است . فرق فردوسی با سایر ایراندوستان بنام، در این بوده است كه بدون چشمداشت عمر خود را وقف خدمت به وطن و زبان فارسی كرد. او بسال ۱۰۲۰ میلادی در توس در گذشت و ایرانیان هر روز كه می‌گذرد بیشتر متوجه عمق و عظمت خدمات بی دریغ فردوسی می‌شوند.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز