پتانسیل یابی آلودگی آبهای زیرزمینی در دشت های زویرچری و خران با استفاده از مدل دراستیک و سیستم اطلاعات جغرافیایی

دشتهای زویرچری و خران در شمال شرق شهرستان اهواز در استان خوزستان واقع می باشند. تامین آب در این دشتها موضوعی بحرانی است و کیفیت آب زیرزمینی نیز تحت تاثیر افزایش استفاده از مواد شیمیایی کشاورزی قرار دارد. به همین دلیل، ارزیابی آسیب پذیری آبهای زیرزمینی یکی از فاکتورهای مهم در تصمیم گیریهای مدیریتی در باره این دشتها می باشد. با توجه به این موضوع، در این مقاله تهیه نقشه آسیب پذیری دشتهای زویرچری و خران مورد بحث قرار می گیرد. نقشه آسیب پذیری برای نشان دادن نواحی با بیشترین پتانسیل آلودگی آبهای زیرزمینی با توجه به شرایط هیدروژئولوژیکی و فعالیتهای انسانی طراحی شده است. هفت پارامتر مهم هیدروژئولوژیکی (عمق تا سطح ایستابی، تغذیه خالص، محیط آبخوان، محیط خاک، توپوگرافی، محیط غیراشباع و هدایت هیدرولیکی) در مدل دراستیک ترکیب گردیده و از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) برای ساختن نقشه آسیب پذیری با همپوشانی داده های هیدروژئولوژیکی موجود استفاده شده است. نتایج مدل نشان می دهد که بخش غرب و جنوب غربی آبخوان دارای آسیب پذیری متوسط است و نواحی کوچکی در شمال غرب و شرق منطقه مورد مطالعه در محدوده بدون خطر آلودگی قرار می گیرند. سایر بخشهای آبخوان نیز آسیب پذیری پایینی را نشان می دهند. نتایج آنالیز نیترات نمونه های آب زیرزمینی نشان می دهد که میزان نیترات در بخش غرب و جنوب غربی آبخوان بیش از میزان نیترات موجود در سایر بخشهای آبخوان است که به این ترتیب نتایج ارزیابی آسیب پذیری نیز تایید می شود.

منوچهر چیت سازان
یوسف اختری

منبع : پایگاه اطلاعات علمی