۲۴ نوامبر سال ۲۶۶ ــ روزی که شهر بیشاپور Bishapoor ساخته شد

به گزارش کرونیکلهای جهان (روزشمار رویدادهای مهم ملل جهان در طول زمان)، شهر بیشاپور در منطقه کازرون ۲۴ نوامبر سال ۲۶۶ میلادی تکمیل شد. کار ساختن این شهر که به تصمیم شاپور یکم، شاه ساسانی وقت ساخته شد نزدیک به شش سال طول کشید. در ساختن این شهر هم از اسیران رومی استفاده شد. ارتش ایران به فرماندهی شاپور یکم در سال ۲۶۰ در ناحیه «ادسا (امروز: ارفا = اورفا)» در شرق فرات (جنوب ترکیه امروز) ارتش روم را شکستی سخت داد و والرین امپراتور این کشور با ۷۱ هزار نظامی رومی را اسیر کرد که از این اسیران برای ساختن سد شوشنر (بند قیصر)، ساختن شهر گندی شاپور در خوزستان و بیشاپور در فارس استفاده شد. در ساختن شهر بیشاپور از معماران یونانی و رومی هم استفاده شده بود. شکل ساختمانها و خیابان بندی شهر بیشاپور (خیابانهای متقاطع) حکایت از ایرانی ـ اروپایی بودن این شهر دارد. بیشاپور در مسیر راه استخر (شیراز) به شوش و تیسفون ساخته شده بود.
شاپور یکم که به تاسیس شهرهای تازه در مسیر راههای مهم و یا مناطق مستعد صنعت و کشاورزی علاقه داشت، شهر نیشابور خراسان را هم در دامنه کوه بینالود بساخت.
شاپور یکم کار تاسیس شهرهای بزرگ را با ساختن شهر قزوین (کاسپین) آغاز کرد. سوم نوامبر سال ۲۴۵ دستور ساختن قزوین را صادر کرد و این شهر ظرف سه سال ساخته شد و در سال ۲۴۸ میلادی تکمیل شد. شاپور یکم به احترام طایفه کاسپین که در این منطقه تا گیلان زندگی می کردند نام خود را بر این شهر نگذارد و به نام همان طایفه اسم گذاری کرد. اروپاییان دریای مازندران (خزر) را به نام همین طایفه، کاسپین می گویند و می نویسند که بین المللی شده است.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز