عکاسانی که نام و نانشان سیاه است‌

عکس، یکی از سریع‌ترین راه‌های انتقال مفاهیم و در عین حال سهل‌الوصول‌ترین آنهاست. کافی است دکمه را بفشاری تا یک واقعیت را برای همیشه به تصویر بکشی.
اما آن که سهم جهان اسلام از این هنر در وانمایی واقعیت‌های موجود چقدر است را باید از رفتار‌های تصویری آژانس‌های عکس در جهان‌غرب در نمایاندن این چهره سراغ گرفت. کافی است تنها چند روز به عکس‌هایی که یکی از این آژانس‌های خبری روی خروجی خود قرار می‌دهد، دقت کرد تا به طور واضح دید که چرا اکنون ذهنیت بصری جهان غرب با واقعیت‌های کنونی جهان اسلام تطابق ندارد.
تصویری خشن و در عین حال سیاه که باعث شده مسلمانان که بخش عظیمی از جمعیت کنونی جهان را نیز تشکیل می‌دهد در عین اکثریت، در اقلیت قرار بگیرد.
این یک واقعیت است که تصویر دنیای اسلام با تمام زیبایی‌ها، رنگ‌ها و تمام شفافیت خویش اکنون در ذهن بسیاری از مردمان جهان کدر است؛ موضوعی مهم که بخشی از آن به نشناختن فرهنگ مسلمانان از سوی عکاسان غیرمسلمان از این قشر برمی‌گردد و بخش عظیم‌تری از آن متاسفانه به نگاه غیرواقعگرایانه عکاسان مسلمان و حتی بومی کشور‌های اسلامی که همخوان با سیاست‌های آژانس‌های خبری به انعکاس سیاه این واقعیت‌ها می‌پردازند.
این روزها نمایشگاه آثار نخستین دوسالانه عکس جهان اسلام در نگارخانه ملی ایران برپاست. در این نمایشگاه بسیاری از عکاسان و غیرعکاسان مسلمان و غیرمسلمان خواسته‌اند نگاه خویش را از جهان اسلام با دیدی دیگر به تصویر بکشند؛ نگاهی روشن و مثبت از جهان اسلام که تنها برای برگزیده شدن در نمایشگاه‌هایی از این دست وجود دارد و پس از آن به فراموشی سپرده می‌شود.
به این دو مورد خوب توجه کنید تا ببینید این مهم در کشوری همچون ایران با تمام حاشیه‌های منفی خبری که درباره آن در رسانه‌های غرب وجود دارد، به چه میزان پررنگ می‌نمایاند و تیشه‌ای است که بر قلب فرهنگ اسلامی ایرانی این کشور هر روز فرود می‌آید.
چندی پیش، نمایشگاهی در سرسرای موزه لوور از عکاسان ایرانی برپا شد که حتی وزیر فرهنگ فرانسه را به آنجا کشاند، در این نمایشگاه مجموعه عکس‌هایی از زنان ایرانی به نمایش درآمده بود؛ زن‌هایی با چادری سیاه و کدر که روی صورت خود رنده‌ای آهنی یا اره نگه داشته بودند.
نکته جالب‌ این که این نمایشگاه با هزینه یک مرکز دولتی در آنجا برگزار شده بود.
از سویی دیگر، سال گذشته در حاشیه چهاردهمین نمایشگاه مطبوعات، سخنان یکی از مسوولان آژانس‌های خبری غرب در ایران قابل توجه بود. وی عقیده داشت که بسیاری از سیاه‌نمایی‌های تصویری که از سوی عکاسان بومی ایرانی گرفته می‌شود به طور قطع، خواسته آژانس‌های متبوع نبوده و بسیاری از عکاسان ایرانی شاغل در این آژانس‌های خبری، خودخواسته به سیاه‌نمایی رویداد‌های خبری و غیرخبری ایران می‌پردازند تا لابد با این سیاه‌نمایی برای خویش نامی و نانی بیش فراهم کنند.

مهدی نورعلیشاهی‌

منبع : روزنامه جام‌جم