دوشنبه, ۲۴ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 13 May, 2024
مجله ویستا

نباید بهانه‌ای برای معامله آمریکا با روسیه بشویم


نباید بهانه‌ای برای معامله آمریکا با روسیه بشویم
صادق خرازی در نشست تشکیلاتی، فرهنگی و سیاسی انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران که در دانشگاه صنعتی اصفهان برگزار شد در بیان وضعیت سیاست خارجی کشور در دوران انقلاب تا جنگ، گفت: آرمان‌گرایی، دفاع مقدس، جنگ و استبدادستیزی از واقعیات آن دوران بود. این مفاهیم در این دوره مشخصه‌های خاص خود را در سیاست خارجی داشت.
وی ادامه داد: در دوره‌ی انقلاب تا جنگ تقابل با ایالات متحده آمریکا، اسرائیل، نظام‌های عرب در منطقه، و شعار نه شرقی، نه غربی از جمله سیاست‌های خارجی به شمار می‌آمد. این دوره دوره‌ی شور و هیجان انقلاب بود، البته این دوره قابل بررسی است و از جنبه‌های مختلف می‌تواند مورد داوری قرار گیرد.
خرازی گفت: در این مقطع بین نیروهای چپ انقلابی و راست سنتی دیدگاه‌های مختلفی وجود داشت. صدور انقلاب، مبارزه با استکبار و قدرت‌های خارجی در منطقه و حمایت از نهضت‌های آزادی‌بخش شعارهای نیروهای چپ انقلابی بود. البته جناح راست سنتی نیز چنین شعارهایی را قبول داشت اما بیشتر به دنبال آرام‌سازی بود.
● مانع بزرگ سیاست خارجی دوران سازندگی نحوه روان‌سازی رابطه با غرب بود
سفیر سابق ایران در فرانسه، مرحله‌ی دوم سیاست خارجی را در دوره‌ی سازندگی و روی کار آمدن دولت هاشمی رفسنجانی عنوان و اظهار کرد: در آن دوران کشور با تحریم‌های بین‌المللی و آسیب‌های دوران جنگ روبرو بود و علاوه بر بازسازی کشور در ابعاد مختلف اقتصادی، سیاسی و اجتماعی روابط خارجی نیز نیازمند تعامل و گفت‌وگوی سازنده بود. مانع بزرگ سیاست خارجی در دوران سازندگی در بحث نحوه روان‌سازی رابطه با غرب بود؛ و از آن‌جمله آن زمان مساله سلمان رشدی مرتد مطرح بود.
خرازی ادامه داد: پس از این دوران تحولی در کشور رخ داد؛ به گونه‌ای که در انتخابات سال ۷۶ و روی کار آمدن دولت خاتمی سیاست خارجی واقع‌بینانه‌ای خودنمایی می‌کرد.
● سیاست خارجی دوره‌ خاتمی ایران را در موقعیت فعال قرار داد
وی افزود: سیاست خارجی دوره‌ی خاتمی به گونه‌ای بود که فضای جدیدی را مطرح کرد و ایران را در موقعیت فعال قرار داد. محورهای سیاست خارجی این دولت بر مبنای تنش‌زدایی، اعتمادسازی، گفت‌وگو و تعامل قرار داشت.
معاون سابق وزارت امورخارجه ایران، در ادامه توضیح داد: در این زمان به مقطعی رسیدیم که منافع اقتصادی و استراتژیک مردم ایران به گونه‌ای دیگر ترسیم شده بود. برای اولین بار پس از انقلاب در این دوره تحریم‌ها یکی پس از دیگری برداشته می‌شد و روان‌سازی و عادی‌سازی انجام می‌شد؛ به گونه‌ای که با مدیریت روند اقتصاد خارجی بحران‌ها به حاشیه رانده شد و روان‌سازی سرمایه‌گذاری خارجی در ایران و اعتمادسازی با اروپا از نتایج این نوع سیاست‌ها بود.
وی با بیان این که به دلیل موقعیت ژئوپلتیک و ژئواستراتژیک ایران در دولت خاتمی سیاست خارجی ایران از اوج انزوا درآمد و به عنوان بازیگر مهم منطقه‌ای و بین‌المللی نقش‌آفرینی کرد، افزود: بدان گونه که ایران در صلح تاجیکستان، بحران افغانستان، بوسنی و هرزگوین، روند مبارزه با تروریسم و پایان حرکت شورشی در افغانستان و بالاخره سقوط رژیم صدام در عراق و احقاق حقوق مردم لبنان در پیروزی حزب‌الله توانست به ایفای نقش بپردازد که این واقعیت‌های دوره‌ی سیاست خارجی دولت خاتمی هستند.
خرازی در ادامه خاطرنشان کرد: شاید در بیان واقعیات آن قدر دچار تعلل شده‌ایم که نتوانسته‌ایم مسائل مختلف را مطرح کنیم که بر این اساس خود دچار یک نوع سرخوردگی شده که باید بازگویی و بازخوانی مجددی صورت گیرد.
وی با بیان اینکه موقعیت ایران در آن دوران در ماجرای هسته‌یی در مقطعی قابل ستایش و در مقطعی دیگر برخی نافرجامی‌ها را دچار شد که قابل پرسش است، گفت: در این زمینه پاسخ برخی سوالات در اختیار دولت و کشور نیست و به منطقه و رابطه‌ی جهانی مرتبط است.
وی در ادامه توضیح داد: پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و وقوع اتفاقات جدید جریان‌های پیچیده‌ای در غرب رخ داد و غرب را دچار بحران سیاسی کرد که همچنان نیز گرفتار آن است؛ از این رو بعد از جنگ سرد هنوز مشخص نیست که آینده‌ی جهان چگونه خواهد بود.
خرازی، در رابطه با روند سیاست خارجی دولت نهم با بیان این که این دولت با رای مردم سر کار آمده و شعار سیاست خارجی آن شعار بازدارندگی در صحنه‌ی سیاست خارجی است، معتقد است این شعار سیاستی بازنشده است و هنوز تشخیص نمی‌دهیم سیاست خارجی تهاجمی و یا استقبال از ماجراجوئی در این دولت لحاظ می‌شود؛ از این رو نمی‌توان درباره سیاست خارجی دولت نهم و موفقیت‌ها و ناکامی‌های آن داوری دقیق کرد.
وی افزود: در دولت فعلی همکاری بین‌المللی ایران و فعالیت‌های سیاسی و موقعیت منطقه‌ای ایران و همکاری‌های دو جانبه به گونه‌ای تحت‌الشعاع قرار گرفته که میزان مانور را کمتر کرده است.
به گزارش ایسنا، وی در پاسخ به پرسشی درباره روند پرونده‌ی هسته‌یی، گفت: در ابتدا باید دید روزی که ما پرونده‌ی هسته‌یی را تحویل گرفتیم کجا بودیم و امروز کجا هستیم و به کجا می‌رویم. این سه پرسش اصلی روبروی ماست. روزی که ما پرونده‌ی هسته‌یی را تحویل گرفتیم روزی بود که آمریکا نظام سیاسی عراق را شکست داد و نظام سیاسی دیگری را در آنجا حکم‌فرما کرده بود. در آن دوران آمریکایی‌ها در افغانستان پیروز شده بودند و توانستند رژیم صدام را ساقط کنند. در آن دوران آمریکایی‌ها خود را حتی وامدار هیچ دولت غربی نمی‌دانستند. در این شرایط ما پرونده‌ی هسته‌یی را تحویل گرفتیم؛ پرونده‌ای که نزدیک به ۱۹ سال کشور درگیر آن بود.
● کارهای زیربنایی در بحث هسته‌یی در دوره‌ی خاتمی انجام شد
وی با بیان این که اوج فعالیت‌ها و کارهای زیربنایی در بحث هسته‌یی در دوره‌ی خاتمی انجام شد، گفت: در این دوره ابعاد صنعتی و تحقیقاتی به اوج فعالیت‌های خود رسید؛ به گونه‌ای که توفیقات امروز در تکنولوژی هسته‌یی ریشه‌ در آن دوران دارد. در آن زمان استراتژی نظام بر آن بود که پرونده‌ی ایران وارد شورای امنیت نشود؛ چرا که در صورت ورود معلوم نبود که سرنوشت کشور بعد از آن چه خواهد شد.
خرازی، ادامه داد: در آن شرایط کار را با اروپایی‌ها شروع کردیم و علی‌رغم تمام خلف وعده‌هایی که دولت‌های اروپایی در پرونده‌ی هسته‌یی انجام دادند توانستیم این پرونده را از ابعاد نظامی و امنیتی تبدیل به سه قسمت حقوقی، سیاسی و تکنیکی کنیم. در بحث حقوقی و تکنیکی پیشرفت‌هایی داشته و توانستیم نگاه اروپایی‌ها را به نگاه همکاری محور برسانیم و بر این اساس به مقدمه‌ی تفاهم با اروپایی‌ها دست پیدا کردیم.
خرازی در ادامه تاکید کرد که سیاست خارجی دولت خاتمی در بحث هسته‌یی مبتنی بر غنی‌سازی و دست‌یابی به انرژی هسته‌یی بود، اما در این راه باید تضمین‌هایی را به دست می‌آورد.
● از سیاست هسته‌یی نظام دفاع می‌کنیم
خرازی با تأکید براینکه از سیاست هسته‌یی نظام دفاع می‌کنیم، گفت: سیاست هسته‌یی درمقاطع مختلف در کشور تفاوت نکرده بلکه روش‌ها تغییر کرده و دچار نوساناتی شده است.
● سیاست خارجی کشور بر مبنای آرمان‌های انقلاب است
وی در رابطه به این موضوع که سیاست خارجی کشور بر چه پایه‌ای استوار است، اظهار کرد: سیاست خارجی کشور ایدئولوژیک و بر مبنای آرمان‌های انقلاب است و بر این اساس هیچ‌گاه منافع شیعی و اسلامی خود را نادیده نمی‌گیرد؛ از این‌رو همواره در تلاش است که فراتر از مرزهای جغرافیایی سیاسی کشور حرکت کرده و بتواند به جغرافیای فرهنگی در دنیا دست پیدا کند؛ بنابراین اکنون با این واقعیت روبرو هستیم که فرهنگ ایران و مسائل تشیع در عمیق‌ترین لایه‌ها در سیاست خارجی دارد.
سفیر سابق ایران در فرانسه، در ادامه توضیح داد: در این رابطه دو نظریه وجود دارد؛ برخی معتقدند باید آرمان‌گرایی را رها و تنها به قلمرو جغرافیایی و منافع ملی ایران محدود شود و نظریه‌ی دیگری بر این مبناست که باید با آرمان‌گرایی حضور فعالی در کشورهای دیگر داشت.
● اگر وظیفه خود در برابر اسلام را فراموش کنیم مردم به سمت افراط و تفریط می‌روند
وی در ادامه تاکید کرد: ما در برابر کشور و مردم رسالت و مسوولیتی به عهده داریم. اگر وظیفه‌ی خود را در برابر اسلام فراموش کنیم آنگاه مردم به سمت افراط و تفریط حرکت می‌کنند و یا آنکه دچار رادیکالیزم می‌شوند.
خرازی با تاکید بر اینکه ماهیت انقلاب اسلامی بر مبنای تاثیرگذاری در دنیای اسلام و حمایت از محرومان و مستضعفان و همچنین رویکرد عقلانیت به جای حرکات احساسی است، گفت: یکی از مشکلات جامعه‌ی غرب با ما در آن است که غرب هراس دارد که ایران محور و مدار توسعه‌یافتگی حکومت دموکراتیک در دنیای اسلام باشد. بر این اساس بسیاری با روند دموکراتیک در ایران در هر چارچوبی بحث دارند و نمی‌خواهند ایران در جهان الگو باشد؛ چرا که این موضوع به ضرر منافع غرب است.
خرازی، در ارزیابی وضعیت کنونی منطقه، گفت: در پاکستان با یک نظام نیمه که بروکراسی انگلیسی در آن حاکم است روبرو هستیم. پاکستان در سه دهه‌ی گذشته انتقال قدرت را با کودتا به دست آورده و نیروهای امنیتی و ارتشی در پاکستان قدرتمند هستند.
وی ادامه داد: از سوی دیگر در پاکستان مبانی فکری و نهضت‌های سیاسی علیه جبهه‌ی غرب شکل گرفته است. بر این اساس پیچیدگی وضعیت پاکستان بالاست.
● بزرگ‌ترین اشتباه سیاسی مشرف تخطئه روند دموکراسی در پاکستان است
وی ادامه داد: با وجودی که مشرف مورد حمایت آمریکا بود و در مقطعی که سر کار آمد از یک طرف مبارزه با القاعده و طالبان را در پیش گرفت و از طرف دیگر در صدد کسب منافع پاکستان بود، اما بزرگ‌ترین اشتباه سیاسی ژنرال مشرف آن بود که با حضور در قدرت به تخطئه روند دموکراسی در پاکستان پرداخت که بر این اساس نظام بروکراسی انگلیسی در پاکستان توانست شرایط را به گونه‌ای جلو ببرد که همان طرفداران مشرف در مجلس وی را استیضاح و بالاخره مجبور به استعفاء کردند.
خرازی پاکستان را از نقاط فوق‌العاده مبهم و پیچیده‌ی منطقه به دلیل نفوذ نیروهای سلفی خواند و اظهار کرد: امروز پاکستان گرفتار درگیری‌های قبیله‌ای و مذهبی و همچنین تقابل سنت و تجدد است و در مقابل چالش‌های جدی ریشه‌دار با افغانستان دارد. از سوی دیگر پاکستان دچار بحران جدی با هند است. از اینرو ما نه تنها در حال حاضر بلکه در آینده نیز با پاکستان پیچیده‌ای روبرو هستیم.
● باید روسیه را شناخت
سفیر سابق ایران در فرانسه در رابطه با تحولات روسیه، اظهار کرد: در حال حاضر درگیری‌های روسیه را با گرجستان و اوستیای استقلال یافته و آتلانتیک و ناتو در صحنه‌ی بین‌المللی شاهد هستیم که این نشان می‌دهد روسیه‌ی تحت مدیریت و فرمان پوتین توانسته یک بازگشت به واقعیت روسیه‌ی قدرت‌مدار و نه ادغام شده در قدرت غرب داشته باشد.
وی ادامه داد: در رابطه با تحولات روسیه باید این کشور را شناخت. اینکه کجا بوده، کجا هست و به کجا می‌خواهد برود تاریخ و جغرافیای روسیه در این رهگذر نقش بسیار مؤثری دارند. درگیری‌های روسیه با گرجستان و واقعیاتی که ناتو، غرب و آمریکا دنبال می‌کنند نشان از تقسیم‌بندی‌های جدید در نظام بین‌المللی است.
خرازی ادامه داد: پیش از انقلاب‌های مخملی دولت‌های ضعیف که با فساد همراه بودند نتوانستند آرای مردم را با خود داشته باشند. از سوی دیگر بعد از جنگ سرد جهان نتوانست منطق و فلسفه‌ای را در نظام بین‌المللی پیاده کند. بر این اساس در حال حاضر نظام بین‌المللی به سرعت در حال مشخص کردن مرزبندی‌هایی است.
خرازی افزود: هنگامی که پوتین روسیه را در دست گرفت ۲۰۰ میلیارد دلار بدهکار بود و با بحران امنیت روبرو بود. همچنین آمریکایی‌ها توانسته بودند تا عمیق‌ترین لایه‌های اجتماعی آن نفوذ کرده و نوعی خودباختگی در روسیه وجود داشت، اما امروز که پوتین ریاست جمهوری را تحویل داد ۸۱۰ میلیارد ذخیره‌ی ارزی دارد و با حجم سرمایه‌گذاری به عنوان سومین کشور در صحنه‌ی سرمایه‌گذاری خارجی مطرح است و اعتماد به نفس داخلی بالایی نیز دارد. این اعتماد به نفس داخلی در قلمروهای پیرامون روسیه تاثیر خود را گذاشت.
● باید بازی قدرت در جهان را به خوبی بشناسیم
سفیر سابق ایران در فرانسه، افزود: در زمستان سال گذشته به دلیل نزدیکی اکراین با ناتو روسیه شیر گاز اکراین را بست و این کشور را دچار بحران ملی کرد. از اینرو ما باید بازی قدرت را در جهان به خوبی بشناسیم.
● نباید بهانه‌ای برای معامله آمریکا با روسیه شویم
● حضور پوتین در ایران نشان‌دهنده‌ی نیاز آنها به ماست
وی درباره حضور پوتین در ایران با بیان این که نباید از حضور پوتین در ایران تحلیل احساسی مبنی بر این که سیاست خارجی آن قدر موفق عمل کرده که پوتین در ایران حاضر شده است، داشت، حضور پوتین در ایران را نشان‌دهنده‌ی نیاز آنها به ما عنوان کرد و گفت: اگر نیاز روس‌ها به ایران وجود نداشت امکان نداشت که آنها به ایران بیایند. روسیه قصد داشت نشان دهد که نه تنها به اعتماد به نفس رسیده؛ بلکه این موضوع را به آمریکا نشان دهد. در این رابطه هنر ما این است که از شرایط استفاده کنیم نه آنکه بهانه‌ای برای معامله‌ی آمریکا با روسیه شویم.
● باید مراقب باشیم گلیم را از زیر پای ما نکشند
خرازی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر آنکه با وجودی که ایران پیشینه‌ی خوبی از فعالیت‌های روسیه ندیده است، اگر روسیه بخواهد پایگاه نظامی و هسته‌یی برای مقابله با آمریکا در ایران مستقر کند رویکرد ایران چه خواهد بود؟ گفت: ما نه دوست دائمی و نه دشمن دائمی داریم؛ بلکه باید به گونه‌ای با واقعیت زندگی کرد که مراقب باشیم گلیم را از زیر پای ما نکشند و بر این اساس از ظرفیت‌های روسیه استفاده شود.
خرازی ادامه داد: عقل فعال و دیدگاه زیرک ایجاب می‌کند که از ظرفیت‌های مختلف استفاده شود. بنابراین منافع دائمی ما این است که با همه‌ی دنیا از جمله روسیه رابطه داشته باشیم.
سفیر سابق ایران در فرانسه، تاکید کرد: ایران چنین قدرتی دارد که در حوزه‌ی پیرامون روسیه از ظرفیت مسلمانان روس استفاده کند؛ چرا که امروز اسلام در روسیه پایگاه دارد و ایران با نفوذ در روسیه می‌تواند از چنین پایگاهی استفاده کند.
وی مبنای سیاست خارجی را ستیز نرم‌افزارها و جنگ ذهن‌ها خواند و گفت: در این صورت می‌توان از ظرفیت‌های موجود بهره‌برداری کرد. البته این موضوع در صورت شناخت حساسیت‌ها میسر خواهد شد.
● برای حفظ قدرت باید از تمام ظرفیت‌ها استفاده کرد
به گزارش ایسنا، وی در رابطه با وضعیت مرزهای کشورگفت: ایران در یکی از حساس‌ترین مناطق ژئوپلتیک و ژئواستراتژیک منطقه قرار دارد. این کشور زادگاه بسیاری از نهضت‌های فکری است و در کنار مرزهایش طراحی‌های عملیاتی صورت می‌گیرد.
خرازی ادامه داد: بحران توزیع و انتشار مواد مخدر، توسعه‌نیافتگی، رژیم‌های غیر دموکراتیک و ... در کشورهای اطراف ایران وجود دارد. از سوی دیگر منطقه‌ی خاورمیانه مهمترین منطقه در دنیا است به گونه‌ای که نیروهای خارجی در این منطقه ساکن هستند به طوری که ۳۱ پایگاه و اردوی آمریکایی در منطقه وجود دارد. در چنین شرایطی جمهوری اسلامی توانسته است ثبات و ادامه‌ی این نظام سیاسی را حفظ کند. طبیعی است ایران برای حفظ قدرت ناچار است از تمام ظرفیت‌هایش استفاده کند.
● ایران در دستیابی به توفیقاتش تنهاست
سفیر سابق ایران در فرانسه، با بیان این اعتقاد که ایران در دستیابی به توفیقاتش در صحنه‌ی بین‌المللی تنهاست، گفت: این واقعیت وجود دارد که ایران در صحنه‌ی بین‌المللی تنهاست. کدام کشور در دنیا در تولیدات ما را کمک کرده است؟ یا در کدام دانشگاه و مرکز تحقیقاتی سخاوتمندانه به روی ما باز بوده است؟ کدام کشور خارجی بدون درنظر گرفتن منافع اقتصادی در سازندگی ایران شرکت داشته است؟
وی تاکید کرد: حق مسلم مردم ایران این است که از همه نوع تجهیزات و امکانات برای ثبات خود در منطقه بهره‌مند باشند.
● تصورحل همه مشکلات در صورت دوستی با آمریکا و غرب نادرست است
خرازی خاطرنشان کرد: این که تصور شود در صورت دوستی با آمریکا و غرب همه چیز درست شود، این طور نیست. با وجودی که بنده به یک رابطه منطقی و عقلانی اعتقاد دارم، اما برای این کار باید موانع موجود را برداشت.
مردم ایران بیش از ۲۰۰ سال برای دست‌یابی به آزادی و استقلال مبارزه کردند؛ از این رو حق آنهاست که از همه‌ تجهیزات بهر‌مند باشند.
● هنر دیپلماتیک آن است که دست دوستی را با عزت دراز کنیم
سفیر سابق ایران در فرانسه در رابطه با موضوع جزایر سه‌گانه نیز گفت: ماجرای جزایر سه گانه از داستان جمال عبدالناصر، حمایت شاه و رژیم اسرائیل شروع می‌شود. ماهیت سیاست خارجی ما با اعراب تغییر می‌کند؛ چرا که اعراب کمتر سر سازگاری با مردم ایران داشتند. هنر دیپلماتیک آن است که باید دست دوستی را با عزت دراز کرد ولی واقعیات تاریخی را از نظر دور نداشت.
خرازی تاکید کرد: در صورتی که پایه‌های قدرتمند وحدت ملی را پایه‌گذاری کنیم و سخاوتمندانه برخورد و از جمود احتراز و درهای کشور را باز کنیم دیگر نیازی به کشورهای کوچک و خلق الساعه نداریم؛ از این رو باید از ظرفیت‌ها به گونه‌ای استفاده کنیم که نگرانی خارجی نداشته باشیم.
● تهدیدهای اسرائیل تنها یک بلوف است
وی در بخش دیگری از سخنانش اسرائیل را ظرف شیشه‌ای و ایران را ظرف فلزی توصیف و اظهار کرد: ماجرای پیروزی حزب‌الله لبنان نشان داد که این موضوع به ذلت اسرائیل و موفقیت حزب‌الله منجر می‌شود؛ چرا که حزب‌الله تنها از تکنولوژی برخوردار نیست بلکه نظام و رویکرد و جنگ آنها متفاوت است. مطمئن باشید تهدیدهای اسرائیل تنها یک بلوف است و می‌خواهد امتیاز بگیرد. آنها می‌خواهند اسلام‌هراسی و ایران‌هراسی در دنیا را به وجود آورند.
سفیر سابق ایران درفرانسه درادامه، تاکید کرد:ایران عراق نیست ازسوی دیگر آمریکا نیز درموقعیتی قرار ندارد که بخواهد درگیری‌های جدیدی را آغاز کند. آمریکایی‌ها تنها جنگ روانی را با لابی اسرائیل، بخشی از اعراب و ضد انقلابیون درخارج از کشور آغاز کرده‌اند و تصور می‌کنند با این اطلاع‌رسانی غلط ازسوی این لابی‌ها می‌توانند کاری کنند.
وی افزود: ظرفیت ایران یک ظرفیت استثنایی است که به همت مجاهدت و مبارزات مردم، خون شهدا و جوانان به دست آمده است.تفاوتی نمی‌کند که چه دولتی در این نظام سر کار باشد چرا که همه باید راه امام را ادامه دهند؛ از این رو باید شرایط را تحمل کرد.
● مشکل، استفاده نکردن از ظرفیت‌های ملی است
خرازی با بیان اینکه بنده آسیب را ازسوی نیروهای خارجی نمی‌بینم بلکه مهمترین مشکل استفاده‌نکردن از ظرفیت‌های ملی است، گفت: سوال بزرگ در برابر نظام سیاسی ایران آن است که چگونه می‌توان از این ظرفیت‌ها برای رسیدن به وحدت ملی استفاده کرد و چگونه می‌توان از مجموع پتانسیل‌ها و استعدادهای بی‌نظیر برخوردار شد. مشکل ما مشکل داخلی است؛ چرا که همیشه تهدید خارجی و از همان زمان اوایل انقلاب وجود داشته است.
سفیر سابق ایران در فرانسه در رابطه با رابطه‌ی ایران و آمریکا، گفت: رابطه آمریکا و ایران رابطه‌ای است که در طول ۳۰ سال گذشته دچار نوسانات بوده و دیوار بی‌اعتمادی آنقدر بین این دو کشور بلند است که با دادن چند نامه و مصاحبه به صورت یکطرفه فرو نمی‌ریزد.
● نگاه به حل مسئله‌ آمریکا باید واقع‌بینانه و خارج از احساسات باشد
وی اضافه کرد در ایران سه نوع دیدگاه درباره رابطه‌ی ایران و آمریکا وجود دارد. دیدگاهی معتقد است که باید همه‌ی مشکلات را با آمریکا حل کرد که این دیدگاه نیز ساده‌انگارانه به مسئله‌ی آمریکاست. دیدگاه دیگر بر این باور است که هیچ راهی برای حل این مسئله وجود ندارد و بالاخره دیدگاه سوم دیدگاهی است که معتقد است باید در این مساله به صورت منطقی و گام به گام جلو رفت تا به یک مسیر منطقی رسید و کاری را انجام داد که منافع ملی مردم ایران در آن مستتر باشد.
خرازی ادامه داد: تجربه نشان می‌دهد که ما تجربه‌ خوبی از دولت دموکرات‌ها نداشتیم به گونه‌ای که بدترین فشارها و قطعنامه‌ها و مصوبات ضد ایرانی در زمان حکومت دموکرات‌ها صورت گرفت. البته این بدان معنا نیست که با جمهوریخواهان وضع بهتر است.
وی افزود: در زمانی ما بیشترین خدمات را به آمریکایی‌ها کردیم به گونه‌ای که با این خدمات ما هر قدم که برمی‌داشتیم آنها دو قدم عقب می‌رفتند. از این رو نباید در این رابطه رفتار احساسی کرد بلکه نگاه به حل مسئله‌ی آمریکا باید نگاهی واقع‌بینانه و خارج از احساسات باشد.
معاون سابق وزارت امورخارجه، اضافه کرد: دولت خاتمی در ماجرای عراق بیشترین کمک را به مردم عراق کرد. ۱۱ سپتامبر، ۱۲ نوامبر و ۲۲ سپتامبر سه واقعه‌ای بود که ایران با آمریکا تعامل سازنده‌ای کرد. بر این اساس ایران از اولین کسانی است که در ماجرای ۱۱ سپتامبر در خاورمیانه در این موضوع موضع‌گیری و حتی آن را تقبیح کرد. حتی در دنیای عرب هیچ کشوری نسبت به این موضوع موضع‌گیری ایران بود.
خرازی افزود: در ۱۲ نوامبر کابل به دست ائتلاف شمال که از حمایت ایران برخوردار بود سقوط کرد. از سوی دیگر در ۲۲ سپتامبر ایران اولین هیات سیاسی را وارد افغانستان کرد و حتی حاضر شد برای مسئله‌ی فرهنگی و اقتصادی از جمله ساختن دانشگاه و کتابخانه به این کشور کمک کند؛ اما با وجود همه‌ی این کمک‌ها در ۲۸ ژانویه یعنی یک ماه پس از این کمک‌ها آمریکا ایران را محور همه‌ی شرارت‌ها خواند و این موضوع یعنی توهین به ملت ایران.
وی افزود: ایران نزدیک به ۵/۱ سال با آمریکا در بحث عراق بدون مابه‌ازاء همکاری کرد، آن گاه آمریکا این کشور را تهدید می‌کند. آمریکایی‌ها بدترین و توهین‌آمیزترین رفتارها را با ایرانی‌ها داشته‌اند.
وی خاطر نشان کرد: آمریکا به دلیل کینه‌ی تاریخی که از انقلاب و ایران دارد نگاه تاریخی به این کشور می‌کند. ما می‌گوییم در این رابطه نگاه تاریخی نکنید. اما مواضع ایران در خاورمیانه چه ربطی به آنها دارد؟ ما ۳۰ سال است که با آمریکا مشکل داریم. از رژیم شاه و صدام حمایت کرده‌اند، هواپیمای مسافربری ایران را سرنگون کردند، منافقین را در کشور خود راه دادند و تحت‌الحمایه آنها در عراق فعالیت می‌کنند. تا این مسائل حل نشود نمی‌توان کاری کرد.
سفیر سابق ایران در فرانسه، با طرح این پرسش که چرا پاکستان و هند می‌توانند از تکنولوژی هسته‌یی برخوردار باشند اما ما نمی‌توانیم؟ گفت: ایران نزدیک به چهار هزار شهید در مقابله با مواد مخدر داده است اما از امکانات بین‌المللی محروم است. اینها سوالات زیادی است که تا وقتی حل نشود نمی‌توان مسئله‌ی بین ایران و آمریکا را حل کرد.
خرازی ادامه داد: مشکل ما با آمریکا این است که آنها می‌گویند یا تقابل یا همکاری در حالی که اعتقاد کشور آن است که یا تقابل یا همکاری معنایی ندارد. از این رو رابطه‌ی ایران با آمریکا رابطه‌ی پیچیده است.
خرازی با بیان این که آنها خودشان مطرح می‌کنند که سالانه صد میلیون دلار برای فروپاشی این نظام هزینه می‌کنند.
● اساس مذاکره با غرب باید بر اساس احترام باشد
وی تاکید کرد: اساس مذاکره با غرب باید بر اساس احترام باشد و اینکه اگر ما یک قدم برداشتیم آنها نیز یک قدم بردارند. منبع: ایسنا
منبع : دیپلماسی ایرانی