بایسته های دختران امروز

در دو دهه اخیر با تغییرات خانوادگی دیگر جایی برای دیدگاههای ارتجاعی درباره نقش اجتماعی دختران و پسران باقی نمانده است و دختران که از مهمترین لایه های اجتماعی بشمار می روند امروزه برای دست یابی به آمال و آرزوهایشان در جست وجوی مسیرهای تازه ای هستند.
دختران و پسران که دو قطب اصلی توده های اجتماعی هر جامعه را تشکیل می دهند نیازهای متفاوت و اساسی دارند ولی دنیای دختران آکنده از شک وتردید است و آنها هرروز برای دستیابی به اهدافشان در مقایسه با پسران مسیری تازه ای را جست وجو می کنند.
اگرچه مشکلات و معضلات دختران در جامعهٔ ما از معضلات جامعهٔ زنان ایران جدا نیست اما این قشر خاص در جوامع پیشرفته از اهمیت ویژه ای در نظامهای سیاسی و اجتماعی و … کشورها برخوردار است .
در ترکیب بندی این لایه درمی یابیم که نیاز امروز و فردای دختران در بسیاری از جهات متمایز از قطب مقابل است . نمی توان نیازهای امروز این قشر جهت آماده سازی آنها برای آینده را در مطلب اجمالی حاضر بررسی کرد اما به آنچه که می توان نیازهای اساسی در کوتاه مدت ، میان مدت و بلند مدت نام برد گستره ای از تجدید نظرها و توجهات ویژه برابعاد مختلف ، جامعه و قوای سه گانه را می طلبد .
دختران در فضایی که می فهمند پدر ومادر آنها را به امید پسر به دنیا آورده اند سعی می کنند ، موجودیت خود را توجیه می کنند، بطوریکه اکثریت دختران جوان باورهای کلیشه ای مردانه را می پسندند و میزان این رضایت مندی ۴۹‎/۴۹ درصد از دختران را در بر گرفته است.
در جامعه ما هنوز تحلیل جنسیتی و نگرش توسعه یافته فرهنگی نسبت به جنسیت به خوبی تکامل نیافته است ، بنابراین دستاوردهای اجتماعی و فرهنگی و روانی پسران مثبت تر از دختران ارزیابی می شود. تأثیر این نگرش سبب می شود که دختران در ارزیابی خود و تحلیل شخصیتی خویش دچار این توهم شوند که اگر پسربودند شاید موفقیت های بیشتری داشتند در حالی که این تنها یک سوگیری غلط و کلیشه ای است.
۸۸ درصد مادران ایرانی نیز در دوران شکل گیری هویت جنسی دخترانشان، آنها را به دوری از استقلال و خود کفایی تشویق می کنند و دختران آرامشی کاذب را تجربه می کنند.
پژوهش های صورت گرفته در زمینه باورهای جنسی دانش آموزان نشان می دهد که یکی از دلایل ترک تحصیل و عقب ماندگی دختران در فراگیری بایسته های زندگی ، در محتوای کتابهای درسی دوره ابتدایی است.
در این کتابها اصولاً نقش های منفعل و کاملاً سنتی برعهده زنان و دختران گذاشته شده است و پیدا کردن شغل خارج ازمنزل که مختص مردان بوده است امروزه بزرگترین آرزوی دختران است که ۴۲‎/۶درصد دختران جوان به آن اندیشه می کنند و بیشتر آنها پیدا کردن شغل را برای خود تبعیض آمیز می دانند چنانچه ۶۰ درصد دختران این باور را پذیرفته اند که کارفرمایان حتی در شرایط برابر استخدام مردان را برزنان ترجیح می دهند.
امروزه دختران از نظر اقتصادی موقعیت خوبی ندارند و اگر توسعه اقتصادی ، مدیریتی و برنامه ریزی را برای آن ها فراهم نکنیم، بایستی تنش های پیوسته این تحول را هم منتظر باشیم در حالی که اگر بتوانیم زمینه های مناسب استفاده از این پتانسیل را ایجاد کنیم استفاده های فراوانی از آن خواهیم برد.
تا پیش از تحولات اجتماعی اعتراض خاموش دختران تنها تاکتیک مناسبی بود که آن سالها برای دست یافتن به موفقیتهای کوچک به کار می بستند، اما نسل دختران امروز ایران با رفتارهایی بعضاً تناقض آمیز در پی کسب جایگاه سزاوار خود است.
در این میان مهمترین مسأله دخترها عدم رعایت عدالت در رفتار با دختران و عدم احساس امنیت لازم در ارتباطات اجتماعی، عوامل بیرونی وتأثیرگذاری هستند که باعث می شوند دختری احساس کند که اگر پسر بود بهتر می توانست از فضای زندگی اش استفاده کند.
این است که دختران دانشجو در مقایسه با دیگران کمتر به کلیشه های جنسیتی ایمان دارند، آنها در طول سال های اخیر به سمت تساوی گرایش پیدا کرده اند.
در دههٔ اخیر که تقریباً فضای سیاسی ایران متحول شده به تبع آن جنبش زنان برای اخذ مطالبات خود تکاپوی زیادی از خود نشان داده است . دختران امروز مطالباتی دارند که شاید ظرفیتهای سیستمی و ساختار موجود به سختی به آنها توجه کند و این همان عاملی است که باعث می شود عده ای که شخصیت رادیکالی تری دارند با سماجت بیشتری جهت احقاق حقوق خود ، تلاش ورزند که مصداق آنرا می توان به سطح قبولی در دانشگاهها و موفقیتهای اقتصادی و … دختران در ایران نام برد .
دختران که در حال حاضر از سطح آسیب پذیری بالایی در جامعه برخوردارند، نیازمند توجه خاص ابزارهای حقوقی و دولتی هستند . این نکته مسلم است که بدون پرداختن به امور مهم این قشر، جامعه در اضمحلال قرار می گیرد و وضعیتهای قرمز را افزایش می دهد و اگر از زوایای مختلف به این قطب مهم جامعه نگاه کنیم در می یابیم که حساس ترین لایه ای که می تواند آینده ساز باشد دختران امروز هستند.

غفار پارسا