ژاکت - TEH JACKET

سال تولید : ۲۰۰۵
کشور تولیدکننده : انگلستان و آمریکا
محصول : جرج کلونی، پیتر گوبر و استیون سودربرگ
کارگردان : جان میبری
فیلمنامه‌نویس : مسی تاج‌الدین، برمبنای داستانی نوشتهٔ مارک روکو
فیلمبردار : پیتر دمینگ
آهنگساز(موسیقی متن) : برایان انو
هنرپیشگان : ایدری‌ین برودی، کلی لینچ، براد رنفرو، کریس کریستوفرسن و کیرا نایتلی
نوع فیلم : رنگی، ۱۰۲ دقیقه


در سال ۱۹۹۱، ̎جک استارکس̎ (برودی) سربازی آمریکائی که در خلیج فارس خدمت می‌کرد، از قسمت سر مورد اصابت گلوله قرار گرفت. جراحی در بهداری ارتش او را مرده اعلام کرد ولی ̎استارکس̎ به گونه‌ای، دوباره به زندگی بازگشت؛ اگرچه از آن پس به مشکلات روانی فراوانی دچار شد. یک سال بعد، ̎استارکس̎ در دشت‌های بکر و پُربرف ورمانت قدم می‌زند که با زنی به نام ̎جین̎ (لینچ) روبه‌رو می‌شود که اتوموبیلش خراب شده است. ̎استارکس̎، سعی می‌کند به او و دخترش کمک کند و بعداً جلوی اتوموبیلی را می‌گیرد که خود را به شهر می‌رساند. اما رانندهٔ اتوموبیلی که او را سوار کرده، جنایتکاری است که تحت تعقیب پلیس (رنفرو) قرار دارد و وقتی اتوموبیلش تحت محاصرهٔ پلیس قرار می‌گیرد، ̎استارکس̎ دیگر چیزی به یاد نمی‌آورد. اما وقتی به خود می‌آید، پلیس او را به جرم قتلِ یکی از گشتی‌های پلیس در جریان زدوخوردی که پیش آمده، دستگیر می‌کند و به او گفته می‌شود که آن زن، دخترش و آن جنایتکار فقط در ذهنِ خیال‌پردازش وجود داشته‌اند. ̎استارکس̎ را در جریان محاکمه، دیوانه اعلام می‌کنند و او را به بیمارستانی روانی با مدیریت ̎دکتر بکر̎ (کریستوفرسن) تحویل می‌دهند که معتقد است هرچه روش روان‌درمانی خشن‌تر و بی‌رحمانه‌تر باشد، بیمار زودتر بهبود می‌یابد. در حالی‌که ̎استارکس̎ را مدام کتک می‌زنند و در سلولی سرد محبوس کرده‌اند، ذهنش از گذشته‌ای وحشتناک به آینده نقب می‌زند ـ آینده‌ای که در آن، به سراغ ̎جکی̎ (نایتلی)، دختر جوانی می‌رود که روزگاری سعی کرده کمکش کند.
● تریلر افشاگرانهٔ دیگری در مذمت جنگ و تبعات فاجعه‌بار آن، این‌بار با داستانی فانتزی و روایتی پیچیده با رفت و برگشت‌های زمانی متعدد، که به سرعت نمونهٔ مشهور دیگری (نردبان جیکوبِ ایدریان لاین، ۱۹۹۰) را به یاد می‌آورد. گرچه روش لاین در نردبان جیکوب از لحاظ کار با جریان سیال ذهن در سینما هنوز مرجعی قابل اشاره و توجه است، اما ژاکت نسبت به نردبان جیکوب کمتر شعار می‌دهد و غیرمستقیم‌تر حرف می‌زند، پیچیدگی‌های روائی‌اش قابل فهم است و داستان مؤثرتری دارد. فیلم در ساخت و پرداخت صحنه‌های واقعی و فانتزی و تفکیک ظریف میان این دو دنیا و گذشته و حال و آینده قابلیت‌هائی دارد که تماشایش را لذت‌بخش و تأثیرگذار می‌کند. تعلیق روایت پُرپیچ‌وخم فیلم هم زمینه و امکان مناسبی برای نمایش قابلیت‌های کارگردان و اجرای متفاوت صحنه‌ها فراهم کرده است. پس از کنار رفتن کالین فارل و مارک والبرگ، برودی نقش دشوار ̎جک استارکس̎ را به خوبی اجرا کرده و برای ایفای نقش این شخصیت مسیر دشواری را رفته (تمرین حبس در مخزن‌های ایزوله و رژیم پروتئین برای رسیدن به وضعیت جسمانی شخصیت ̎جک̎، بخشی از این پروسهٔ دشوار بوده است). حضور کریستوفرسن در یک نقش منفی فرعی اما مؤثر به یاد می‌ماند.