نگاهی به تکالیف عزاداران

برای آن که عزاداری ما در ماه محرم با خلوص و صفای بیشتری همراه باشد و اتحاد و انسجام پرشور و بامعنویتی داشته باشیم لازم است به عنوان عزاداران راستین حسینی برخی نکات را در جهت عزت و عظمت هرچه بیشتر شیعه و راهروان راه ابا عبدالله الحسین(ع) رعایت کنیم. در سرمقاله زیر سعی شده است تحلیلی بر مبنای مشاهدات شیوه عزاداری به دست داده و در جهت تصحیح و تلطیف این شیوه ها تلاش شود.
با عنایت به لزوم اتحاد و انسجام و همدلی میان آحاد مردم، لازم است افرادی که علاقه مند به برپایی تکیه و چادر عزاداری هستند، ترتیبی اتخاذ نمایند که چادر و تکیه آنان اول از همه موجب سد معبر و راه بندان نشده و حتی الامکان هیأت خود را با هیأت های مجاور ادغام نمایند تا از پراکندگی بیش از حد تکیه ها و دسته های عزاداری و مجالس سوگواری پرهیز شود. متأسفانه بعضاً مشاهده می شود که از روی رقابت، چشم و هم چشمی و یا احساسات مقطعی عده ای اقدام به تشکیل هیأت و برپایی تکیه می کنند در حالی که افراد شرکت کننده در آنها هم زیاد نیستند که این امر زیبنده مجالس اهل بیت نیست. مثلاً در یک کوچه مشاهده می شود که سه یا چهار هیأت برقرار است در حالی که در هر کدام از آنها تنها ۱۰ یا ۲۰ نفر بیشتر حاضر نیستند که این امر مطلوب نمی باشد و بهتر است همه دست در دست هم بیشتر در فکر اتحاد و معنویت باشیم تا تکروی و پراکندگی. چرا که دست خدا با جماعت است. در حقیقت مشکل ما این نیست که چرا دسته و تکیه و هیأت زیاد نداریم بلکه مشکل در این است که ما نیاز به معرفت و معنویت داریم که باید برویم به آن برسیم. در برپایی تکیه و چادر و هیأت عزاداری بایستی تمام جوانب مادی و معنوی و محیطی کار را در نظر گرفت چرا که هر کدام از اینها در جای خود مهم و تأثیرگذار هستند. آسایش مردم، جمعیت، رفت وآمد خودروها، دسترسی افراد و... از جمله مواردی است که در برپایی هیأت و تکیه می بایست بدانها توجه خاص شود.
لازم است تکیه ها، حسینیه ها و چادرهای عزاداری با پارچه ها، نوشته ها و مضامین آموزنده و منطبق با واقعیات ماجرای کربلا تزئین شوند و از نصب هرگونه عکس تحت عنوان تمثال حضرت عباس(ع)، چهره امام حسین(ع) و... جداً خودداری شود.
متأسفانه دیده شده در سال های اخیر، برخی افراد ساده لوح و بعضاً سودجو از اعتقادات مردم سوء استفاده کرده و اقدام به کشیدن تصویر حضرت ابوالفضل العباس(ع) در حالت های مختلف می کنند که هیچ کدام از اینها درست نیست و لازم است نیروی انتظامی، شهرداری و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با این قبیل مؤسسات و مراکز فرصت طلب برخورد قاطع نموده و از تحریف واقعیات و بی احترامی ها به ساحت مقدس اهل بیت و جریحه دار کردن احساسات و عواطف و ارادت مردم جلوگیری نمایند. به طور نمونه آقایی را دیدم که عکس ها و پوسترهای امام حسین(ع) را در کنار خیابان و در پیاده رو می فروخت. خوب که دقت کردم دیدم جالب است، عکس های امام حسین(ع) همه با هم فرق می کنند، در حالی که اگر از کسی عکسی وجود داشته باشد باید با بقیه عکس ها و نسخه های آن هم یکی باشد، پس چرا در این تصاویر، چشم ها، ابروها، حالت پیشانی و... با هم تفاوت دارند آیا این بی احترامی نیست آیا این سودجویی نیست آیا این خدشه دار کردن حرمت ائمه معصومین(ع) نیست برخی مردم عوام هم این عکس ها و پوسترها را می خرند روی اعتقادات و علاقه، در اتاق و جاهای مختلف نصب می کنند که خود حکایتی دیگر دارد.
یک چیز دیگری که در سالیان اخیر باب شده، نصب داربست بر سردر کوچه ها و ابتدای خیابان های فرعی است که هیأت ها در آن قرار دارند و متأسفانه روی این داربست ها به ابعاد بزرگ، پارچه های نقاشی شده از تصاویر امام حسین(ع) و حضرت عباس(ع) و... کار شده است. دیدم فردی به اتفاق خانواده اش با ظاهری نامناسب کنار داربست مثلاً نزد عکس حضرت عباس(ع)، ایستاده اند و دارند عکس یادگاری می اندازند. آخر این چه عزاداری است این دیگر چه نوع ابراز علاقه است
انگار که هرکسی داربست و پارچه هایش بزرگتر باشد بهتر است مسلم است که اینها ملاک قبولی عمل نیست. باید درون هیأت ها از هرگونه زرق و برق و اسراف کاری خالی باشد. داخل تکیه ها بایستی ساده و بی آلایش باشد. تزئینات به گونه ای باشد که شور و حال حسینی و عزاداری به انسان دست بدهد، حال خوش کربلایی شدن را به آدمی القا نماید، نه اینکه وقتی وارد هیأت می شویم، انواع لامپ های چشمک زن و پارچه های شلوغ و رنگارنگ و عکس های متنوع ما را از فضای اصلی کار دور کند.
در تکیه ها می بایست موضوعاتی از قبیل: نور، آب خوری، دستشویی، صدا، تهویه، سرمایش، گرمایش، نکات ایمنی (کپسول آتش نشانی، درب خروج اضطراری) و... به دقت مورد عنایت قرار گرفته و به آسایش و آرامش خانواده ها و بچه ها توجه ویژه شود.
بهتر است برای تزئین دیوارها، قطعاتی از زیارت عاشورا همراه با معنی نصب شود. زندگینامه امام حسین(ع)، رویدادهای ماجرای کربلا، نکات اخلاقی آموزنده و... در جاهای مختلف به صورت قابل فهم، ساده و زیبا و خلاصه درج شود.
● نظم و انضباط
لازم است مسئولین دسته ها و هیأت های عزاداری از ایجاد مزاحمت برای مردم جداً پرهیز کنند. هیأت را رأس ساعت مقرر مثلاً ۸ یا ۹ شب شروع نمایند و حداکثر تا ساعت ۱۱ یا ۱۲ شب پایان دهند مگر شب های تاسوعا و عاشورا و شب یازدهم که می بایست بیشتر به عزاداری و کسب معرفت بپردازیم. رعایت حال مردم، سالخوردگان، کودکان، افراد مریض و... که در اطراف ما هستند بسیار مهم است. نکند کاری کنیم که مورد لعن و نفرین دیگران واقع شویم.
آنچه مسلم است نشانه ارادت هر هیأت و دسته عزاداری به امام حسین (ع) تعداد باندهای اکو و تعداد نفرات و تعداد زنجیرها و یا پرچم های آن نیست، بلکه ارادت و خلوص دل و صفای باطن و نیت پاک و دل بی کینه است که خریدار دارد. وگرنه برای امام حسین (ع) واقعاً چه فرقی است بین هیأتی که اکو، موتور برق و وسایل و لوازم زیاد دارد با هیأتی که هیچ ابزاری ندارند و فقط سینه می زنند و با حال خود عزاداری می نمایند. امام حسین دنبال دلسوخته می گردد. او به دنبال حال خوش است نه زرق و برق ظاهری.
بهتر آن است دو یا سه ساعت زمان برگزاری هیأت، این گونه صرف شود: یک ربع تلاوت قرآن، یک ربع بیان احکام و مسائل دینی و شرعی، یک ربع زیارت عاشورا، نیم ساعت سخنرانی و ۴۰ دقیقه هم عزاداری و ذکر مصیبت و سینه زنی و نیم ساعت هم صرف غذا و اختتامیه.
● تکلیف زنان و دختران
حضرت زینب (س) و مادر بزرگوارشان حضرت فاطمه (س) الگوهای راستین و حقیقی برای زنان جامعه بشری به شمار می روند. پس چه بهتر زنان و دختران ما بویژه در ایام محرم کاری کنند زهرایی و زینب وار و به گونه ای در عزاداری ها شرکت نمایند که حضرتشان راضی باشد. نکته مهم و اساسی حفظ حجاب است و این که خانم ها در معرض گناه و نگاه های آلوده قرار نگیرند.
هرچه قدر دختران و خانم ها به این نکته حساس تر باشند، قطعاً فضای معنوی بیشتر بر عزاداری ها حاکم خواهدشد.
دیده شده است که متأسفانه برخی خانم ها و دختران ساعت ها قبل از آن که دسته های عزاداری به کوچه و خیابان ها بیایند، این ها زودتر در پیاده رو و کنار معابر اطراق می کنند و شروع می نمایند به صحبت کردن. وقتی خانم ها در کوچه و خیابان دور هم اینگونه جمع می شوند، حضور شیطان هم پررنگ تر می شود و شیطان وارد معرکه گشته و توصیه می کند که کمی هم در مورد فلانی، یا فلان همسایه و فلان موضوع صحبت کنیم. از خواستگاری و طلاق افراد گرفته تا خرید اجناس و پوشش فلان کس و... و خلاصه سخن گل می اندازد و بحث ها داغ می شود و بعضاً آن چیزهایی که نباید گفته شود در چنین ایامی گفته می شود و درواقع آمدیم صواب کنیم با غیبت و تهمت و ناحق گویی و... کباب می شویم. چرا چون شیطان همنشین ما شده است. پس می بینیم که نکته خیلی حساس است و باید مراقبت کرد.
نکته دیگر در این باب، راه افتادن دختران و خانم ها به دنبال دسته ها و حرکت در طول مسیر و داخل پیاده روها می باشد که صورت خوبی ندارد. چرا که ما اساساً چیزی به نام تماشای دسته نداریم. تماشای دسته شده دستاویز یک عده که از خانه بیرون زده و هوایی بخورند و آخر الامر هم معلوم نمی شود که این هواخوری عواقب یا محاسنی برای محرم دارد! !
غیرت و حساسیت به نوامیس بایستی سبب شود که زنان و دختران ما به واسطه تماشای دسته و مطالبی از این قبیل در معرض انواع خطرات و تیرهای شیطان قرار نگیرند. بنابراین بهتر است که خانم های بزرگوار و دختران عزیز، در مکان هایی امن مانند مساجد حاضر شده و با صفای دل و جان و بدون مزاحمت نامحرمان به عزاداری بپردازند. برخی از بانوان محترم هم با وضعیت ظاهری نامناسبی در کوچه و خیابان ظاهر می شوند که در شأن یک شیعه اهل بیت و یک عزادار حسینی نیست.
طبیعی است که آرایش زنان و پوشیدن لباس های نامناسب آن هم در ایام محرم، دل هر مؤمن آزاده ای را به درد می آورد. برخی افراد نادان و غافل ماشین های خود را به شکل و شمایل مثلاً عزادار درمی آورند و شیشه ها را گلی می نمایند و یا جملاتی روی آنها می نویسند که کار شایسته ای نیست.
● تکلیف مردان و پسران
مردان و پسران جامعه ما، حالتی سنگین تر از زنان در ایام ماه محرم و صفر دارند. لازم است آنان اهل و عیال و بانوان را بیش از پیش با مفاهیم سازنده مکتب عاشورا آشنا کرده و اجازه ندهند که حریم خانوادگی شان دچار آسیب و زیان گردد. لازم است مردان و پسران در این ماه پرعظمت، مراقب نگاه ها، زبان، فکر و اعمال خود باشند تا خدای نکرده وسوسه های شیطان آنان را به انحراف نکشاند. انجام اعمالی از قبیل جمع شدن سر کوچه ها و خیابان ها، حرکت گروهی در مسیر عزاداران به صورت تفریحی، مانوردادن با انواع موتوسیکلت در مقابل دیدگان زنان و دختران، تفریح دسته جمعی با خودرو و مانوردادن درکوچه ها و خیابان ها آن هم با صدای بلند ضبط، ایجاد سدمعبر، به کار بردن کلمات ناشایست، آرایش نامناسب ظاهری، اتلاف وقت و... همگی مواردی خطرناک هستند که به هیچ وجه شایسته یک جوان و مرد مسلمان و دوستدار اهل بیت نیست و می بایست جداً از آنها پرهیز کرد.
● مداحان و سخنرانان
لازم است مداحان گرامی و ذاکران اهل بیت (ع) از خسته کردن افراد بپرهیزند و حال و موقعیت مجلس را درک نمایند. برخی در مجالس مذهبی آنقدر می خوانند و آنقدر سینه می زنند که آخرالامر همه خسته و کوفته شده و دیگر نای صحبت و حرکت ندارند.
مداحان بایستی از خوار و ذلیل جلوه دادن خاندان عصمت و طهارت (ع) شدیداً پرهیز نمایند. فرق زیادی است بین مظلومیت و خوار و ضعیف بودن. ما باید با اشعار و مطالب خود، ابعاد مظلومیت و حقانیت اهل بیت را پررنگ کنیم و ظلم و بی عدالتی دشمنان رامتذکر و یادآور شویم. نه این که بعضاً با اشعار و روضه های بی محتوا، بدون سند و بعضاً ساختگی ، اهل بیت را ناتوان و ذلیل جلوه دهیم که این موجب بی احترامی به ساحت مقدس و ملکوتی آنان می شود.
محبوبیت یک مداح در این نیست که جمع زیادی را به هر قیمتی به گریه بیندازد. هم چنان که برخی مداحان جوان و ناشی و کم سواد خود را به در و دیوار می زنند تا قطرات اشکی از حاضران بگیرند، بلکه هنر یک مداح آن است که شعرش و روضه اش آگاهی دهنده و بیدارکننده و از اعماق وجودو خلوص نیت باشد. روضه باید ابتدا و انتها داشته باشد، مقدمه و مؤخره داشته باشد ، روضه و مرثیه باید هشداردهنده و آموزنده باشد، روضه باید به دور از اغراض و امیال شخصی باشد، با آگاهی و مطالعه و فهم و مطابق تاریخ و اسناد محکم باشد. در یک مجلس عزاداری، شاهد بودم که مداح محترم می گفت در هنگامه شهادت امام علی (ع)، امام حسن و امام حسین(ع) آمدند کنار پیکر پدر نشستند و حضرت زینب هم آمد، بچه ها دعا می کردند، گریه می کردند، حضرت زینب (س) دستان کوچک خود را به سوی آسمان بلند کرده بود و برای حال پدر دعا می کرد و ...
مجلس که تمام شد گفتم آقای مداح عزیز! آیا هیچ می دانی که حضرت زینب در زمان شهادت حضرت زهرا(س) چند ساله بوده اند گفت نه. گفتم در آن هنگام حضرت زینب در سال ۱۱هجری قمری حدوداً ۶ ساله بودند و در سال چهلم (۴۰) هجری قمری که امام علی(ع) به شهادت رسیدند، ایشان حدود ۳۵ سال سن داشتند. حال چطور می شود که یک زن ۳۵ ساله دستان کوچولو داشته باشد که شما در روضه تان ذکر کردید !
پس پیداست که موضوع توسط مداح محترم به خوبی درک نشده است. خلاصه ایشان کلی عذرخواهی کرد و از ما تشکر نمود که این نکته ظریف را برایش روشن ساختیم. دیگر آنکه مداح نگاه مادی به قضیه نداشته باشد و برای خودش به قول معروف کلاس نگذارد و دفتر و دستک و نوچه راه نیندازد و از خط و مدار خدمت خالصانه به اهل بیت خارج نشود و خود را فانی در راه آنها ببیند.
متأسفانه دیده شده برخی مداحان ، اشعاری با سبک آهنگ های نامناسب می خوانند و نام این کار نادرست خودرا جوان گرایی و جوان پسندی می گذارند و در مقابل آنها، سینه زنان هم به طرز عجیبی سینه می زنند و بالا و پائین می پرند و حرکاتی از این قبیل که با روح یک عزاداری با خلوص نیت و بی آلایش اصلاً سازگار نیست و با تأسف بسیار این قبیل سبک ها به سرعت رشد و گسترش می یابد و بعد می بینیم که جلسات عزاداری آن روح معنوی و صفا و تقوا را ندارد. عده ای هم دور و بر برخی مداحان بازارگرمی می کنند و خلاصه فضاهای عجیبی به تصویر کشیده می شود. آنچه که مسلم است از یک مداح نباید بت ساخت که همه در خدمت او باشند و هرچه می خواهند انجام دهند. همه اینها باید در خط اهل بیت باشد. قربت الی الله باشد، برای رضای خدا باشد و کار مداحی آلوده به نفسانیات و شهرت طلبی و دنیوی نباشد وگرنه جز آزردگی دل اهل بیت چه دستاوردی خواهیم داشت !
نباید فراموش کرد که مکتب عاشورا و حماسه حسینی درمیان تمام درس های بزرگ و انسان ساز خود ۴ پیام مهم را در بر دارد که مداحان بایستی آنان را به خوبی تبیین نمایند.
۱) آزادگی
۲) امر به معروف و نهی از منکر
۳) نماز اول وقت
۴) رضای الهی و ایثار.
برخی مداحان آنقدر شیفته کار خود شده اند که مثلاً بلیت هواپیما حتماً باید درب منزل آنها تحویل شود، پول (حق الزحمه) آنها قبلاً به حساب بانکی پرداخته شده باشد، راننده و آژانس سر ساعت به دنبال شان بیاید و هتل و پذیرایی کامل باشد و... واقعاً اهل بیت چنین مداح بی اخلاصی را می خواهند چه کنند که غرق در ظواهر و زرق و برق ها و کاسبی ها شده است. نگاه پولکی به مداحی و نگاه مادی به آن کاری بس خطرناک است و نباید این فرصت برای عده ای میدان تاخت و تاز مادی محسوب گردد. مداح باید همواره خدا را حاضر و ناظر بر اعمال و رفتار خود ببیند و از این وادی کلاهی مادی برای خود نبافد.
از سوی دیگر، سخنرانان محترم نیز وظیفه ای بس حساس و خطیر دارند. سخنرانان بایستی وظیفه شناس، وقت شناس و آگاه به موضوع باشند. حوصله مردم را سر نبرند. کم بگویند و گزیده. از دل بگویند تا سخنانشان بر دل حاضران بنشیند.
سخنرانان در گفتار خود ملاحظه نوجوانان و جوانان را بنمایند. دقت کنند در مجلس وعظ و خطابه آنان چه کسانی نشسته اند، متناسب با سن و سال، فرهنگ ، دانش و سطح آگاهی افراد صحبت کنند. خودشان مطالعه لازم و کافی داشته باشند. مطالب را با زبانی ساده و بی پیرایه، شیرین و جذاب ، کاربردی ، با محتوا و عمیق، معرفتی و آموزنده، با ذکر مثال ، داستان و لطایف ادبی ذکر نمایند.
سخنرانان به خاطر مسائل مادی از کیفیت جلسات خود نکاهند. دیده شده برخی سخنرانان برای آن که در یک شب به چند مجلس برسند کار خود را بدون کیفیت اجرا می نمایند و با عجله مجلس را ترک می نمایند. کار و کیفیت سخنران نباید با مبلغ یا پاکت پولی که به او می دهند ارتباطی داشته باشد. آنها بایستی تلاش نمایند مطالب مفید و سازنده و آموزنده ای را به عموم مردم منتقل نمایند. سخنران لازم است مقتضیات زمان و مکان را درک کرده با مردم ملموس و بی پیرایه سخن گوید. آنان باید کاری کنند که مردم جذب مجلس عزاداری اهل بیت شوند. با مردم خوش رفتار و مهربان باشند، صبور و خوش کلام باشند. سخنرانان باید به سؤالات نوجوانان و جوانان با دقت پاسخ دهند و دین و اهل بیت و جایگاه آنها را در چنین ایامی بهتر و با معرفت تر از گذشته و با زبانی خاص و هنرمندانه و پرجاذبه برای مردم بشناسانند.
سخنران نباید دور از اجتماع مردم باشد و یا خود را خیلی برتر و عالم تر بداند. میز سخنرانی، منبر وفضای محل استقرار کلاً باید به گونه ای تزئین شده باشد که شنونده را جذب نماید. استفاده از رنگ های مناسب، گل های مناسب و کلاً دکوراسیون مطلوب و حساب شده می تواند بر اثر بخشی سخنرانی بیفزاید. سخنران می بایست آموزش ارتباطات انسانی و فن سخنوری علاوه بر داشتن تخصص نسبت به موضوع مورد بحث را فراگرفته باشد. سخنران نباید با کلمات مشابه، تکراری و دارای معنی نزدیک به هم ذهن مردم را خسته کند. سخنران می بایست دارای آراستگی ظاهری، متانت و وقار و عطوفت و چهره ای پرجاذبه باشد.
● نذری و خرج دادن
نذری دادن، پخش و توزیع غذا و شربت و ... امر نیکو و پسندیده ای است که مخصوصاً در دهه اول محرم رواج فراوانی دارد و طبیعی است که معمولاً هرکس با نیت خاصی این امور را انجام می دهد. بنابراین چه بهتر که نذری ما طوری تهیه و توزیع گردد که اولاً حتی الامکان به دست محرومان و مستمندان جامعه برسد و ثانیاً موجب اسراف کاری و هرج ومرج و به هم ریختگی مراسم و برنامه ها نگردد. هم چنین لازم است که برای برآورده شدن حاجت و رفع گرفتاری هایمان طوری به درگاه الهی نذر و نیاز کنیم که اولاً توان انجام آن را داشته باشیم و ثانیاً مدت آن را به گونه ای ذکر کنیم که واقعاً مشکلات و سختی های دیگر را برایمان به دنبال نداشته باشد.
ثالثاً، نوع جنس نذری طوری باشد که با توجه به گردش ماه محرم در سال های شمسی، آن نذری و غذا واقعاً برای همه قابل استفاده مطلوب باشد. مثلاً یک کسی نذر کرده بود که ظهر عاشورا هر سال به فلان هیأت حلیم بدهد.
خوب شما ملاحظه کنید که واقعاً خوردن حلیم به عنوان ناهار آن هم مواقعی که ماه محرم در تابستان گرم و آفتاب سوزان آن واقع می شود در ظهر عاشورا چگونه است و چه حالتی دارد بنابراین بهتر است فرد نذرکننده از ابتدا فکر همه جا را بکند و مراقبت نماید که همه چیز هماهنگ خوب و متناسب باشد.
عده ای هم متأسفانه آنقدر از این طرف و آن طرف نذری جمع می کنند که کاری پسندیده نیست چرا که باید اجازه دهیم این نذری ها اول از هر کسی به دست نیازمندان برسد. دیگر آن که به کرات دیده شده افراد درون دسته های عزاداری با دیدن سینی های شربت نذری و میزهای توزیع نذری، از دسته عزاداری جدا شده و به طرز ناخوشایندی اقدام به نوشیدن و خوردن نذری ها می نمایند که علاوه بر اختلال در نظم و انضباط دسته عزاداری، اسراف و پرخوری را در بردارد که کار صحیحی نیست. بعضی اسم این پرخوری خود را تبرک می گذارند.
جالب است که روز عاشورا، روز العطش کودکان اباعبدالله و خاندان و اصحاب ایشان می باشد و عده زیادی در مقابل متأسفانه این همه می خورند و می نوشند و آذوقه و نذری جمع می کنند. در صورتی که در مفاتیح الجنان داریم که بهتر است مؤمنین در این روز (عاشورا) از برای خانه چیزی ذخیره نکنند و در خوردن امساک نمایند. پس چرا ما این همه ظرف و قابلمه نذری با توجیه تبرک جمع می کنیم ! بیایید طور دیگری اصیل و با معرفت عزاداری کنیم به گونه ای که موجب توهین به عاشورا نشود.
شایسته است که برای خودسازی، برای کسب معرفت، برای درک حال خاندان اباعبدالله (ع) در این روزها (تاسوعا و عاشورا) کمتر بخوریم و کمتر بیاشامیم و تصور کنیم که اصحاب حضرت در آن روزها چه مصائب و مشکلاتی داشته اند و خود را در سختی و مصیبت آنان شریک بدانیم و شیعه خوبی برایشان باشیم.
چه خوب است برای هر بخش از عزاداری و کردار خود، قدری با عقل و وجدان خویش خلوت کرده و ببینیم که آیا فلان عمل و رفتار ما موجب خشنودی امام حسین(ع) می شود یا ناراحتی حضرت بعد متوجه می شویم که چقدر از حرکات و اعمال و کارهای ما در ماه محرم مورد رضایت حضرت سیدالشهدا نیست.
شایسته است که دقت نماییم بر اثر نذری دادن و نذری خوردن و عزاداری ما، شهرمان کثیف و آلوده و پر از لیوان و ظروف شکسته یک بار مصرف و آشغال نشود که این امر با روح عزاداری خالصانه در تعارض است. مراقب باشیم برای راحتی خورد و خوراک ما دیگران به زحمت و ناراحتی نیفتند.
● سایر نکات
- درون دسته های عزاداری، افراد از کشیدن سیگار جداً پرهیز کنند و مراقب باشیم که به اموال عمومی و شهری آسیبی نرسد و همچنین حرکت و مسیر دسته های عزاداری طوری باشد که کمترین مزاحمت را برای عبور و مرور مردم داشته باشد. از کارهای نادرستی نظیر علامت کشی و حمل علامت شدیداً پرهیز شود چرا که هیچ خیری واقعاً در آن نیست و هیچ کجا توصیه به انجام این کار نشده است. این قصه و داستان علامت کشی هم خیلی جالب است چرا که عده ای زیر علامت را مراقبت می نمایند تا نیفتد، عده ای هم در صف نوبت حمل علامت هستند و عده ای هم چپ و راست را مراقب هستند و خلاصه معلوم نیست چه کسی داخل دسته عزاداری می کند. عده ای هم در این آشفته بازار علامت کشی، زور بازو و اندام پرورشی خود را به رخ دیگران می کشند و معلوم نیست این وسط چه چیزی عاید امام حسین(ع) می شود !
- از فیلمبرداری کردن دسته ها پرهیز شود تا حواس افراد پرت نگردد و بهتر است بگذاریم درگاه الهی خودش این مراسم را فیلمبرداری کند. این از همه چیز ماندگارتر است.
- از به کارگیری آلات و ابزارهای موسیقی نظیر ارگ و... جداً پرهیز شود. امام حسین(ع) ارگ می خواهد چه کند. کربلا خودش موسیقی عشق و ایثار است فلذا دیگر به موسیقی ما احتیاجی نیست. موسیقی هم از آن مواردی است که حواس افراد را پرت کرده و عده ای را مشغول خود می کند که خیری در آن نیست.
- رقابت بر سر خرید انواع طبل های بزرگ و وسایلی از این قبیل برای نشان دادن قدرت و عظمت یک دسته عزاداری، کاری اشتباه و دنیوی است که باید کنار گذاشته شود.
- در ظهر عاشورا خصوصاً می بایست همه کارها را کنار گذاشت و نماز جماعت اول وقت را به جای آوریم که بسیار ضروری و سازنده است.
- شایسته است در پایان هر مجلس عزاداری، به دعا و راز و نیاز به شکلی خالصانه اهتمام ورزیم تا نتیجه مطلوبی از عزاداری خود بگیریم.
- متأسفانه مشاهده می شود که بعدازظهر عاشورا، همه خسته و کوفته به خانه هایشان می روند و به استراحت می پردازند و شهر و دیار سوت و کور می شود و فکر می کنیم که همه چیز تمام شد و رفت. در صورتی که تازه اول ماجراست و اصل عزاداری باید بعد از عاشورا باشد.
مگر خاندان اباعبدالله بعدازظهر عاشورا خواب و استراحت داشتند که ما می رویم می خوابیم. واقعاً این چه طرز عزاداری است ! بیایید یک بار برای همیشه تصمیم بگیریم که کاستی هایمان در مورد محرم و صفر را برطرف کرده و یک عزادار راستین، با معرفت و خالص برای حضرت شان باشیم. آن وقت همه چیز رنگ و بوی الهی و حسینی به خود می گیرد که عجب طعم خوشی دارد. گوارای وجودتان. التماس دعا. خدایا شفاعت امام حسین(ع) را در روز قیامت نصیب مان بگردان. آمین.

حسن خسروی‎/ مدرس علوم قرآنی

منبع : روزنامه ایران