پایان انتظار ۴۰ ساله ونزوئلا

ونزوئلا هیچ‌وقت در چهار دهه اخیر روی نقشه فوتبال آمریكای جنوبی جایی نداشته است. آخرین قهرمانی آنها در كوپا آمه‌ریكا به سال ۱۹۶۷ بازمی‌گردد. اما انگار امسال همه‌چیز دست به دست هم داده تا این تیم بتواند بعد از ۴۰ سال بار دیگر در جمع تیم‌های مدعی قرار گیرد.
از سرمایه‌گذاری‌های میلیارد دلاری چاوس برای گرفتن میزبانی رقابت‌های گرفته تا گروه آسانی كه تیم در آن قرارگرفته. هم‌گروهی اروگوئه، پرو و بولیوی و روندی كه در راه صعود تیم‌ها از گروه‌های سه‌گانه رقابت‌ها وجود دارد، شانس صعود ونزوئلا را بسیار زیاد كرده.
در شرایطی كه هر دو تیم اول گروه‌ها به مرحله بعد صعود می‌‌كنند، دو تیم سوم هم شانس حضور در مرحله حذفی را دارند. تمام این مسائل را به ناداوری‌های اعمال شده در راه به دست آمدن اولین پیروزی این تیم در رقابت‌های كوپا آمه‌ریكا ظرف چهار دهه گذشته اضافه كنید تامشخص شود چرا هوگو چاوس باید الان از گرفتن میزبانی رقابت‌ها در راه افزایش محبوبیتش در ونزوئلا خوشحال باشد.
انتخاب بنیتو آرماندو آرچوندیا، داور مكزیكی برای مسابقه ونزوئلا ـ پرو در نگاه اول اصلا عجیب به نظر نمی‌رسد اما وقتی به عمق مساله می‌‌رویم متوجه سیاست مسوولان برگزاری بازی‌ها در راه انتخاب او می‌شویم.
آرچوندیا، داور مرحله نیمه‌نهایی جام طلایی میان كانادا و آمریكا هم بود كه اشتباهاتش منجر به صعود آمریكا به فینال بازی‌ها شد. او در آخرین ساعات روز شنبه به وقت تهران با اشتباهاتش پرو را كه روز اول بازی‌ها پیروزی سه بر صفر خودش را به عنوان یكی از شگفتی‌سازان مطرح كرده بود، زمین‌گیر كرد.
اولین اشتباه او در دقیقه ۱۴ با اخراج پدرو گارسیا رخ داد. دست او در صحنه درگیری با جانكارلو مالداندو به چانه بازیكن ونزوئلا خورد اما داور با فیلم بازی كردن‌های مالداندو، آرچوندیا، بازیكن پرو را اخراج كرد. این در حالی بود كه شدت ضربه‌ گارسیا به قدری كم بود كه مالداندو بلافاصله بلند شد و به بازی ادامه داد.
اشتباه دوم او در نگرفتن یك پنالتی مسلم به نفع پرو بابت خطا روی كلودیو پیتزارو بود. این اتفاق در دقیقه ۶۲ افتاد آن هم در شرایطی كه این پنالتی می‌‌توانست به گل تساوی پرو تبدیل شود.
وقت‌كشتی‌های آلخاندرو سیچه‌رو، مدافع ونزوئلا كه در اواخر بازی توپ را در محوطه جریمه خودشان نگه داشته بود به درگیری بازیكنان در پایان بازی ختم شد و حتی ریكاردو پائس، پسر ریچارد پائس، سرمربی ونزوئلا هم در دقیقه ۷۸ با گرفتن كارت زرد دوم اخراج شد اما این اخراج هم به این دلیل بود كه پائس پس از اعلام آفساید با ضربه‌ای محكم توپ را به بیرون زد.
این پیروزی ونزوئلا حتی اگر با به نفع‌گیری مسوولان رقابت‌ها به دست آمده باشد اما قطعا به هواداران این كشور امید تكرار خاطره چهار دهه پیش را داده، هوادارانی كه این روزها فوتبال را به عنوان تنها دغدغه‌شان برای دوری از اتفاقاتی كه در كشورشان در شرف وقوع است، دنبال می‌‌كنند.
شاید میزبانی رقابت‌های كوپا‌آمه‌ریكا در نگاه اول یك حركت ورزش‌دوستانه از سوی هوگو چاوس، رئیس‌جمهور این كشور باشد اما با توجه به اتفاقاتی كه در این كشور در شرف وقوع است می‌توان بوی فوتبال سیاسی زده ونزوئلا را از كیلومترها دورتر استشمام كرد.
در شرایطی كه اكثر قریب‌به اتفاق مردم ونزوئلا عضو طبقه فقیر اجتماع هستند و وضعیت چندان خوبی ندارند و از اختلاف‌ طبقاتی وحشتناك رنج می‌برند، چاوس از همین حالا تور ضد آمریكایی‌اش را آغاز كرده.
او كه ظرف چندروز گذشته به روسیه و بلاروس سفر كرده، هدفی نداشته جز تقویت تسلیحات گسترده نظامی‌اش. او به دنبال تقویت سیستم دفاع موشكی و نیروی هوایی و دریایی‌اش است. خریدن هواپیما و ناوهای جنگی را به حدود ۱۰۰ هزار قبضه سلاح كلاشینكوف اضافه كنید، تا سیاست‌های او را كاملا درك كنید.
چاوس در شرایطی این روزها به دنبال خرید زیردریایی‌هایی است كه نیروی دریایی كشورش را تبدیل به قدرت اول آمریكای جنوبی می‌‌كند كه رقابت‌های كوپا‌ آمه‌ریكا بحث داغ ونزوئلاست.
او از همین حالا از مردم كشورش خواسته تا خود را آماده جنگ چریكی با آمریكا كنند و قطعا با تمام این تفاسیر اصلا بعید نبود كه پنج‌شنبه شب، روز مسابقه آرژانتین و آمریكا، ۴۰ هزار نفر حاضر در استادیوم حدودا سه دقیقه بازی را رها كنند و علیه او و سیاست‌هایش شعارهایی چون «آزادی» و «این دولت سقوط خواهد كرد» سردهند.
این حركت نمادین تماشاگران در مسابقه‌ای كه ونزوئلا هیچ‌‌كدام از دو طرف نبود در شرایطی صورت می‌گیرد كه چاوس هرگونه تظاهراتی را نزدیك استادیوم‌ها ممنوع كرده و به ماموران امنیتی‌اش هم دستور داده تا هرگونه آشوبی را سركوب كنند
او پس از انتخاب مجددش به ریاست‌جمهوری ونزوئلا در ماه دسامبر آن هم در شرایطی كه فاصله كمی با نزدیكترین رقیبش داشت، دست به تغییر قانون اساسی این كشور زد تا جایگاه خود را محكم‌تر و جایگاه مخالفانش را سست‌تر كند. او برای جلوگیری از درگیری‌های احتمالی مخالفانش با نظامیان تنها یك بازی را در كاراكاس، پایتخت ونزوئلا برگزار خواهد كرد.
تلاش‌های او برای كاهش نفوذ مخالفانش در جمع توده مردم با عدم تمدید مجوز شبكه تلویزیونی RCTV همراه شد، شبكه‌ای كه متعلق به گروه مخالف او است. گرچه دیگر شبكه حامی مخالفان یعنی «GLOBOL VISION» هنوز در ونزوئلا به كار خود ادامه می‌دهد اما شعارهای ۴۰ هزار نفر حاضر در شهر ماركایبو (شهری كه مخالفان زیادی را در خود جای داده) همگی به دلیل همین عدم صدور مجوز تلویزیونی است.
استیو اینر، استاد علوم سیاسی دانشگاه « ایست» ونزوئلا در تحلیل این حركت توده‌ای مردم می‌گوید: «نمی‌دانم این حركت خودجوش، نیمه‌ خودجوش یا هدایت‌شده بوده اما این می‌تواند بخشی از استراتژی مخالفان برای ایجاد فضای شك‌وتردید در كشور باشد.»
باید دید جنگ سیاسی حزب‌های مخالف در ونزوئلا كه حالا دیگر پای خود را به فوتبال و استادیوم‌ها هم باز كرده به كجا كشیده می‌‌شود. آیا چاوس كه از هر ترفندی برای صعود ونزوئلا به مراحل بالاتر كوپا‌آمه‌ریكا استفاده می‌‌كند، می‌‌تواند موقعیتش را محكم‌تر كند؟ یا اینكه مخالفانش در متقاعد كردن توده مردم برای ادامه اعتراضات به سیاست‌های جنگ‌طلبانه او موفق خواهند شد؟

محمدوالا یزدانی

منبع : روزنامه هم‌میهن