سه شنبه, ۱۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 7 May, 2024
مجله ویستا

بهترین سیاره فرا خورشیدی


بهترین سیاره فرا خورشیدی
گروه اروپایی شکار سیاره که توسط میکل مایور(Michel Mayor)در سوئیس شکل گرفته به تازگی سیاره ی فراخورشیدی جدیدی را گزارش داده اندکه از صفحه ی ستاره ی میزبان خود عبور می کند. این نهمین سیاره ی فرا خورشیدی گذری است که تا کنون کشف شده. اما این سیاره ویژه است. سیاره ی مورد نظر، که به دور یک ستاره ی نوع k از قدر ۷/۷ به نام HD۱۸۹۷۳۳ در صورت فلکی valpecula می گردد،بهترین چشم انداز را برای بررسی جو و دمای یک سیاره ی فرا خورشیدی به منجمان حرفه ای ارائه می دهد. همچنین برای منجمان آماتور آسان ترین فرصت را برای آشکار سازی یک دنیای دیگر که به دورستاره ای دیگر می گردد،فراهم می کند. به علاوه،ستاره ی میزبان تنها ۳ درجه از سحابی Dumbbell (m۲۷) فاصله دارد، که در این فصل بعد از غروب آفتاب برای رصدگران نیم کره ی شمالی در موقعیت مناسبی برای رصد قرار دارد.
در فاصله تنها ۳ درجه از سحابی dumbell یا M۲۷ ، ستاره ی HD۱۸۹۷۳۳ به همراه سیاره ی بسیار داغ خودبا قدر ۷.۷ می درخشد. دوربین دو چشمی تنها چیزی است که شما برای دیدن این کوتوله ی نارنجی از نوع K احتیاج دارید. این ستاره در بعد ۲۰h ,۰۰.۷m و در میل۲۲.۴۳+ قرار دارد. این تصویر ۰.۹ ثانیه ی قوسی ٌٌ&#۶۴۳۴۴;هنا دارد.
با استفاده از تلسکوپ۹/۱متری در رصدخانه ی Haute-Provence در فرانسه، گروه مایور از روش سرعت زاویه ای استفاده کردند تا کشش جاذبه ی سیاره بر ستاره ی میزبانش را کشف کنند.این رصد ها نه تنها خود سیاره را آشکار کرد، بلکه نشان داد که سیاره در دوره های معینی از مسیر مقداری از نور ستاره را سد می کند. رصدهای بعدی گذرها را تایید کرد(که ۲ ساعت طول می کشند) و نشان داد که در هر گذر نور ستاره ۲ درصد (برابر۰.۰۳ قدر) کاهش می یابد. این بیشترین میزان گرفت است که تا کنون میان سیارات فرا خورشیدی دیده شده است.
با ترکیب سرعت زاویه ای با رصد گذرها، جرم سیاره(۱۵/۱ برابر مشتری)، قطر آن( ۲۶/۱برابر مشتری)، دوره ی مداری(۲۱۹/۲روز)، فاصله از سیاره ی میزبان(۰۳۱۳/۰ برابر فاصله ی زمین تا خورشید)، و چگالی آن (۷۵/۰گرم در هر سانتیمتر مکعب، که گازی بودن آن را تایید می کند)، محاسبه شده است.
با توجه به دمای ستاره و فاصله ی ۰۳۱۳/۰واحد نجومی میان ستاره و سیاره،دمای سیاره بایدچند صد درجه ی سلسیوی باشد. پس در گروه "مشتری های بسیار داغ" قرار می گیرد. این گروه شامل سیاراتی می شود که جرمی در حدود مشتری دارند و در زمانی کم تر از ۳ روز به دور ستاره ی میزبان خود می گردند.با این دمای زیاد تصور حیات به روی آن یا حتی یکی از قمر هایش بسیار دور از ذهن است.
به گفته ی دیوید چاربونیو David Charbonneau، که از تلسکوپ های هابل و اسپیتز برای اندازه گیری دما و اتمسفر چندین سیاره ی گرفتی فرا خورشیدی استفاده کرده است "این سیاره به طور قطع یک نمونه ی به خصوص برای رصد های برنامه ریزی شده ی بعدی خواهد بود. "
محققان به چند دلیل جذب سیاره ی HD۱۸۹۷۳۳ شده اند. اول اینکه مدار بسیار تنگ به معنای تعدد گذر ها است.دوم، کاهش ۳ درصدی نور (به علت بزرگی اندازه ی سیاره نسبت به ستاره) تعقیب گذر ها را آسان می کند. سوم اینکه، ستاره درخشان است،و تنها ۶۳ سال نوری از زمین فاصله دارد. این بدان معناست که ستاره شناسان می توانند در رصدهایشان مقدار نسبت سیگنال به نویز را افزایش دهند.چهارم اینکه، دمای بالای سیاره تضمین می کند که اسپیتزر می تواند تشعشعات حرارتی آن را آشکار کند، همانطور که پیش از این نیز همین کار را برای سیاره های فرا خورشیدیHD ۲۰۹۴۵ و TrES-۱ انجام داده است.
به یاری این شرایط مطلوب، تحقیقات ممکن به حرفه ای ها محدود نمی شود. ستاره ی مورد نظر آنقدر درخشان هست که توسط یک دوربین دو چشمی دیده شود. ستاره شناسان آماتور نیز می توانند با استفاده از یک تلسکوپ کوچک و دوربین CCD کاهش ۳ درصدی نور را در مواقع گرفت اندازه گیری کنند.
جرج لافلین (George Laughlin)،یکی از بنیان گذاران Transitsearc.org ، HD۱۸۹۷۳۳ را به فهرست رصدی خود اضافه کرده است. Transitsearc.org ، گروه های رصدی آماتوری در سطح جهانی را برای ردیابی سیاره های فرا خورشیدی گذری سازمان دهی می کند . در نزدیک ترین گرفت بعد از کشف این سیاره در هشتم اکتبر(۱۷ مهر ماه)ساعت ۱:۵۳ به وقت جهانی، بسیاری از رصدگران آمریکای شمالی که بهترین شرایط را برای رصد این گرفت داشتند، آن را رصد کردند. در رصد های بعدی با مطالعه ی هر تغییر غیر عادی در زمان بندی گرفت ها می توان حضور گرانشی سیارات احتمالی دیگر در این منظومه را ردیابی کرد، از جمله سیاراتی با جرمی در حدود جرم زمین.
به گفته ی لافلین:" بسیار جالب توجه است که بتوانیم از اندازه گیری های بصری آماتوری برای تخمین های شعاعی بعدی استفاده کنیم. زیرا قطر این سیاره نیز مانند سیاره ی HD۲۰۹۴۵۸b به وضوح بیش از آن چیزی است که توسط مدل های استاندارد اندازه گیری شده است." او همچنین اشاره می کند که رصدهای آماتوری بعدی میتواند نشان دهد که آیا این ستاره دارای لکه های ستاره ای می باشد یا خیر.
منبع : سایت آسمانها