۲۸ فروردین ـ ۱۷ آوریل ـ رسیدن به سوسیالیسم از راه تحول

۱۷ آوریل ۱۸۹۸ روزی است كه ادوارد برنشتاین كتاب خود « سوسیالیسم از راه تحول » را در برلن منتشر ساخت كه بعدا به بسیاری از زبانها ترجمه شد. با این كتاب « سوسیال دمكراسی » كه اینك بیشتر كشورهای اروپا و آفریقا و چندین كشور در قاره های دیگر آن را ملاك نظام خود قرار داده اند متولد شد كه یك « ایسم » عملی تر و موافقتر با طبیعت بشر تلقی شده است.
برنشتاین نوشته است كه پیش بینی ماركس مبنی بر تامین برابری كامل انسانها از طریق انقلاب طبقه زحمتكش ممكن است در یك و یا چند كشور عملی شود ، ولی احتمال دارد كه به پیروزی نهایی نرسد ؛ زیرا قدرت تخریب یك انقلاب پرولتاریا چنان آنی و زیر و رو كننده است كه ممكن است فرصت ساخت یك جامعه سوسیالیستی را ، دیگر به دست ندهد و كشور كه وضع گذشته را از دست داده به آینده مورد نظر هم نرسد و با دشواری و ابهام رو به رو شود و احیانا فرو پاشد.
برنشتاین برای این كه یك جامعه برای رسیدن به سوسیالیسم (برابری نسبی مردم ) با چنان وضعیتی رو به رو نشود ، فرمول سوسیال دمكراسی ــ پیشروی به سوی سوسیالیسم با شتابی كم و گامهای منطقی و آهسته و مرحله به مرحله ــ را به دست داده است.
برپایه عقاید برنشتاین ، سوسیال دمكراسی نظامی است كه نسبت به لیبرالیسم در چپ و نسبت به ماركسیسم در راست قرار گرفته است . با وجود این ، هدف نهایی همانا رسیدن به سوسیالیسم و تامین برابری اجتماعی ــ اقتصادی مردم است . بنابراین ، سوسیال دمكراسی این نظریه رایج كاپیتالیسم را كه جهان جای دادن « ناهار رایگان » نیست و هر كس برای ادامه بقاء مكلف و مجبور به تامین معاش خویش است و نباید تحمیل بر دیگران ( جامعه ) شود رد می كند و این اتهام كاپیتالیسم را كه یك جامعه سوسیالیست ؛ كشور رفاه رایگان و بهشت تنبلان و مفت خورهاست سفسطه می خواند. سوسیال دمكراسی تامین رفاه عمومی ، بازنشستگی عمومی ، تامین معیشت بیكاران و از كار افتادگان ، بهداشت و آموزش و پرورش عمومی و رایگان را نخستین گام و تكلیف هر دولت می داند.
ویلی برانت فقید معروفترین شخصیت از همفكران برنشتاین كه گفته است سوسیال دمكراسی از پدیده های قرن ۲۰ و تازه ترین «ایسم» برای نجات بشر از بدبختی ها است در تفسیر كتاب «سوسیالیسم از راه تحول» نوشته است: تا آنجا كه لازم است باید در كنار كاپیتالیسم گام برداشت و در فرصت كاملا مناسب به راه اصلی قدم نهاد.
برانت اضافه كرده است كه سوسیال دمكراسی باید از حمایت روزنامه نگاران و نویسندگان ماهری برخوردار باشد تا به محض برخورد با یك عیب و یا گاف كاپیتالیسم آن را برای مردم بشكافند و آنان را آماده عبور از كاپیتالیسم كنند.
ویلی برانت صدر اعظم اسبق آلمان ، رهبر سابق سوسیال دمكراتهای آلمانی و رئیس پیشین اتحادیه سوسیال دمكراتهای اروپا توصیه كرده است كه مبادا برای توزیع عادلانه ثروت و تامین برابری اقتصادی افراد یك جامعه « مهلت » تعیین كنید كه اگر در مهلت معین موفق نشوند ، مردم مایوس و منفعل خواهند شد. نخست ، كنترل ثروت باید از راه وضع مالیاتهای تصاعدی بر آن صورت گیرد. وی سوسیال دمكراسی را از سوسیال لیبراسم جدا می داند و تاكید كرده است كه این جدایی باید برای مردم روشن شود.

منبع : تاریخ ایران و جهان در این روز