پیروزی مجدد اسلام گرایان در ترکیه

پیروزی چشمگیر اسلام گرایان در انتخابات پارلمانی تركیه نشان دهنده این است كه به رغم هشدارهای سكولارها مبنی بر «در خطر بودن دموكراسی در صورت پیروزی اسلام گرایان، مردم مسلمان این كشور بین اسلام و دموكراسی تضادی نمی بینند.
انتخابات پارلمانی تركیه با شركت بیش از ۴۲میلیون نفر افراد واجد شرایط رای دادن ۳۱مرداد ماه (۲۲جولای) برگزار شد. مردم تركیه در این انتخابات ۵۵۰نماینده را از میان هفت هزارو ۳۹۵نامزد نمایندگی برگزیدند. بر اساس اعلام «شورای عالی انتخابات» تركیه ۱۴حزب سیاسی و ۷۰۰نامزد منفرد در این انتخابات شركت داشتند.
حزب «عدالت و توسعه» با كسب ۳۴۱كرسی از مجموع ۵۵۰كرسی پارلمان توانست اكثریت كرسی ها را به خود اختصاص دهد.حزب «جمهوری مردم» به رهبری «دنیز بایكال» از سیاستمداران برجسته و كهنه كار این كشوربا كسب ۲۱درصد آرا ۱۱۳كرسی پارلمان تركیه را به دست آورد، حزب «حركت ملی» به رهبری «دولت باغچه لی» نیز با كسب چهارده و نیم درصد آرا ۷۰كرسی را به خود اختصاص داد و نامزدهای مستقل نیز ۲۶كرسی را تصاحب كردند. ۲۳تن از نمایندگان، از كردها هستند.
براساس قانون انتخابات تركیه هر حزب سیاسی كه قدرت كسب حد نصاب ده در صد از كل آرای انتخابات در سطح كشور را نداشته باشد، نامزد های آن حتی در صورت پیروزی در حوزه انتخاباتی خود حق ورود به پارلمان تركیه را ندارند. قرار بود انتخابات پارلمانی تركیه ۱۳آبان (۴نوامبر) امسال برگزار شود اما بحران پیش آمده بر سر انتخاب رئیس جمهوری موجب برگزاری انتخابات زود هنگام در این كشور شد.نامزدی «عبدالله گل» وزیر امورخارجه تركیه و عضو حزب اسلام گرای «عدالت و توسعه» برای تصدی كرسی ریاست جمهوری و مخالفت احزاب و نظامیان لائیك با انتخاب وی برای این سمت باعث پدیدآمدن بحرانی شد كه در نهایت برای حل آن از انتخابات زود هنگام پارلمانی استفاده شد.
بر اساس قانون اساسی تركیه حزبی كه بتواند نصف به علاوه یك كرسی های مجلس یعنی ۲۷۶كرسی را تصاحب كند می تواند بدون ائتلاف با احزاب دیگر دولت تشكیل دهد، بنابراین حزب عدالت و توسعه دولت غیر ائتلافی تشكیل خواهد داد.اما این حزب به رغم داشتن اكثریت در پارلمان برای انتخاب رئیس جمهور با چالش هایی روبرو خواهد شد.
پارلمان جدید تركیه باید طی یك ماه، رئیس جمهوری جدید را با دوسوم آرا انتخاب كند در غیر این صورت با خطر انحلال روبه رو خواهد شد.با توجه به این كه این حزب هم اكنون ۳۴۱كرسی در اختیار دارد برای كسب دو سوم آرا می باید نظر موافق ۲۹نماینده دیگر را جلب كند و با یكی از احزاب یا نمایندگان مستقل پارلمان به توافق برسد. «رجب طیب اردوغان» نخست وزیر این كشور اعلام كرده است كه این بار مسیر تفاهم با احزاب رقیب را پیش خواهد گرفت.درصورتی كه حزب عدالت و توسعه نتواند با احزاب رقیب به توافق برسد می تواند با چراغ سبز دیوان قانون اساسی برای انتخاب رئیس جمهوری به برگزاری همه پرسی اقدام نماید. با توجه به محبوبیت این حزب در میان مردم در صورت برگزاری همه پرسی شانس پیروزی عدالت و توسعه زیاد است و می تواند به پیروزی دیگری دست یابد.
حزب عدالت و توسعه در ۵سال اخیر در عرصه سیاسی این كشور كارنامه درخشانی از خود برجای گذاشته و توانسته است به بسیاری از مطالبات مردم پاسخگویی كند. این حزب از این طریق توانسته است به رغم هشدارهای مكرر سكولارها،محبوبیت خود را در بین مردم مسلمان تركیه روز به روز بیشتر كند.
حزب عدالت و توسعه توانسته است درعرصه سیاست خارجی درمقوله هایی مانند پیشبرد مذاكرات با اتحادیه اروپا، استقلال در تصمیم گیری های سیاسی و اقتصادی با درنظرگفتن منافع ملی (مانند انعقاد قرارداد گاز با ایران به رغم اعتراض واشنگتن) ، گسترش روابط با كشورهای همسایه مانند ایران و سوریه، دستاوردهایی را نصیب تركیه نماید.
در صحنه داخلی نیز پیشرفت های اقتصادی و امنیتی مانند لغو حالت فوق العاده در مناطق كردنشین و رفاه اقتصادی مردم تركیه از جمله دو برابر شدن در آمد سرانه مردم از دستاوردهای مهم این حزب اسلام گرا طی ۵سال گذشته است.اسلام گراها توانستند با مدیریت صحیح اقتصاد تركیه، موفقیت های زیادی در این زمینه بدست آورند و در واقع دستاوردهای اقتصادی آنان یكی از دلایل اقبال مردم این كشور به حزب عدالت و توسعه است.
دولت تركیه توانست در سالهای اخیر تورم را با رقم ۸درصدی تثبیت كند و رشد اقتصادی كشور را به حدود ۹درصد افزایش دهد.اسلام گرایان تركیه توانستند طی سالهای اخیر با تشكیل «دولت پاك» در عرصه های داخلی و خارجی به موفقیت هایی دست پیدا كنند كه احزاب دیگر كمتر به آن دست یافته اند.
برخی تحلیلگران سیاسی انتخابات پارلمانی اخیر تركیه را در حقیقت نوعی «رفراندم» تلقی می كنند، گویی مردم تركیه با توجه به بحرانی كه در زمینه نامزدی عبدالله گل به سمت ریاست جمهوری و مخالفت نظامیان و احزاب لائیك با وی پدید آمد به داوری وارزیابی پرداختند.ضمن آنكه احزاب مخالف نیز پیشاپیش با تبلیغات منفی علیه اسلام گرایان اعلام كرده بودند رای به حزب عدالت و توسعه به معنای «به خطرافتادن دموكراسی» در این كشور است.
پیروزی چشمگیر اسلام گرایان در انتخابات نشان دهنده بی اعتنایی مردم تركیه به این هشدارها و نیز نمایانگر پایگاه عمیق و مردمی این حزب در میان ملت تركیه است.رسانه های تركیه كه از دو ماه پیش خود را برای اعلام و ارزیابی نتایج شانزدهمین دوره انتخابات پارلمانی این كشور آماده كرده بودند، روز گذشته به دنبال پایان رای گیری و شروع شمارش آرا، رقابت نفس گیری را برای انتشار آخرین نتایج آغاز كردند.
رسانه های تركیه كه از فعالیت آزاد خبری در استاندارد اتحادیه اروپا برخوردارند، در این دوره انتخاباتی نیز بدون مواجه با هر گونه ممنوعیت و محدودیت قانونی و اعمال فشاری، هر كدام با كمك برنامه نویسان رایانه ای، سامانه های ساده و قابل فهمی را برای به نمایش در آوردن نتایج انتخابات و نمایش نموداری میزان آرای احزاب و نامزدهای منفرد و محاسبه نسبی موفقیت آن ها در شهرها، استان ها و در كل تركیه تهیه كرده و بطورموفقیت آمیزی این نتایج را به بینندگان و خوانندگان خود در شبكه های خبری و روزنامه های اینترنتی ارائه كردند.
سرعت عمل رسانه ها در انتقال نتایج شمارش آرا در حدی بود كه حتی در ظرف چند ثانیه در صفحات تلویزیونی و سایت های اینترنتی می شد میزان تغییرات در شمارش آرا در اقصی نقاط تركیه را مشاهده كرد.مردم تركیه توانستند فقط هفت ساعت بعد از پایان رای گیری در ساعت، ۱۷از نتیجه آرای خود بطور زنده و با جزئیات كامل آن آگاه شوند و با آسودگی خاطر بخوابند!به گفته كارشناسان و ناظران سیاسی در آنكارا، رعایت اصول و موازین و دقت و صحت در این انتخابات شایان تقدیر بود و انتخابات در محیطی امن و آرام و سالم برگزار شد و آرادرشرایط مطلوبی شمارش و نتایج به اطلاع مردم رسید.
بطوری كه اتحادیه اروپا و ناظران بر انتخابات تركیه، از شیوه سالم برگزاری انتخابات عمومی در این كشور تقدیر كردند.نتایج انتخابات آنقدر مورد اعتماد قرار گرفت كه احزاب سیاسی شكست خورده در این انتخابات نیز كوچكترین ادعایی در خصوص تخلف در برگزاری آن نكرده اند و همه رهبران حزبی تاكید كردند كه باید به نتایج انتخابات و رای مردم احترام گذاشته شود.
«اوندر ساو» دبیر كل حزب جمهوری خواه خلق كه به عنوان بزرگترین حزب مخالف در مجلس حضور داشت و برای این انتخابات با حزب دمكرات چپ متحد شده و از پشتیبانی شدید محافل قدرتمند لائیك تركیه نیز برخوردار بود، در اولین واكنش خود به نتایج انتخابات، در مقابل ساختمان این حزب به خبرنگاران گفت: «مردم به ما رای ندادند تا بتوانیم به قدرت برسیم. مردم، گویا حضور ما را در جبهه مخالفت می پسندند!»كارشناسان، نبود شائبه ای در این انتخابات را از نظر رشد فرهنگ سیاسی و مردم سالاری در این كشور مهم ارزیابی می كنند.

منبع : روزنامه ابرار