استاد ابوالحسن صبا

● انچه در زیر میخوانید نوشتاری است درباره زندگی و اثار ابوالحسن صبا
ابوالحسن صبا" که اغلب موسیقیدانان او را پدرموسیقی ایرانی می نامند درسال۱۲۸۱ در تهران متولد و از کودکی به موسیقی ایرانی علاقه مند شد.
پدرصبا"کمالالسلطنه " مردی ادیب، فاضل و آشنا با موسیقی ایرانی و مایل بود پسرانش با همه سازها آشنایی یابند و ابوالحسن خردسال مبانی موسیقی ایرانی را نزد "ربابه خانم "(ندیمه عمه اش) آموخت .
پس از آن نزد پدربا نواختن سه تار آشنا شد و بعدها برای تکمیل آموزش این ساز به محضر"میرزا عبدالله "را یافت .
وی از استادان دیگرمانند : "علینقی وزیری "،"غلامحسین درویش خان "،"نایب اسدالله "،"حسین خان هنگ آفرین " و "حسین خان اسماعیلزاده " بهره برد. کارشناسان موسیقی ایرانی معتقدند استاد صبا مجتهدی تمام عیار در عالم موسیقی بود و امثال او در قرن اخیر از انگشتان یک دست تجاوز نمی کند.
"علی دهباشی "پژوهشگر موسیقی می گوید : هنرصبا تنها در نواختن ویلن و سه تار نبود، بلکه گذشته از تسلط برهمه ساز-های ایرانی ، تربیت شاگردان برجسته ، سبک خاص در نوازندگی و صدای سحرانگیز سازش او را از سایرین متمایز کرده بود.
وی افزود : صبا نسلی را پرورش داد که نگاهی دیگر به موسیقی ایرانی دارند بطوریکه عمق زحمات استاد در آثارشان مشهود است . دهباشی ، مطالعه و پژوهش گسترده صبا در زمینه موسیقی ایرانی را از جمله
فعالیت های این استاد خواند واضافه کرد : نزدیک به دو دهه مطالعات منسجم وی درباره موسیقی ایران دستاوردهای ارزنده ای برای تاریخ این هنر بود. ازجمله فعالیتهای هنری صبا، می توان به همکاری وی با انجمن موسیقی ایران اشاره کرد.
صبا با همکاری انجمن موسیقی ، قطعه "دیلمان " را ساخت و "جواد معروفی " آنرا برای ارکستر تنظیم کرد و با آواز بنان اجرا شد.
او معتقد بود که موسیقی ایرانی ساخته روح ، محیط و عواطف ایرانی است چیزی نیست که دورریخته یا عوض شود بلکه فقط باید براساس پایه های صحیح و علمی استوار شود و از تقلیدهای ناروا مصون بماند.
از آثار صبا می توان به "زنگ شتر"،"بهارمست "، "به زندان "، "زرد ملیجه "،"بیاد گذشته "، "درقفس "، "رقص چوبی قاسم آبادی "، "کوهستانی " و چهارمضرابهای مختلف نام برد.
اغلب شاگردان صبا از هنرمندان برجسته و از استادان به نام کشور هستند که ازآن میان می توان به "علی تجویدی "،"حبیبالله بدیعی "،"رحمت الله بدیعی "،"پرویز یاحقی "،"اسدالله ملک "،"فرامرز پایور"،"حسین دهلوی "،"حسین تهرانی "،"مجید وفادار" و "مهدی خالدی " نام برد.
شادروان ابوالحسن صبا در۲۹ آذرماه ۱۳۳۶ ۲۰( دسامب۱۹۵۷ر میلادی )براثر بیماری قلبی بدرود حیات گفت .

منبع : ایرنا
بهزاد مقوم

منبع : ایران ملودی