واقع‌بین باشیم تا غافلگیر نشویم

<من مهندسم، اهل حساب و کتاب هستم، جدول می‌کشم، ساعت‌ها فرض‌ها را می‌نویسم، رد می‌کنم.>
این‌ها از سخنان رئیس جمهور احمدی نژاد است.
این یک موهبت است که رئیس‌جمهوری اسلا‌می ایران علی‌رغم اشتغالا‌ت کثیر و حجم سنگین مشاغل و مسوولیت‌های توان‌فرسا می‌توانند ساعت‌ها فرض‌ها را بنویسند و جدول بکشند و چون مهندس هستند هرگونه طرح حمله نظامی به ایران را منتفی فرض نمایند. اما بر شنوندگان واضح نیست چگونه می‌توان از استدلا‌لا‌ت و براهین ریاضی و منطقی که شکلی پوزیتویستی و علمی محض دارد، در باب پدیده‌های سیاسی و اجتماعی که در حوزه علوم انسانی قرار دارند، بهره‌برداری نمود.شاید مهم‌ترین ادعای پیروان حکمت جدید، جدا دانستن حیطه مطالعات عملی و نظری است. بیش از هزار سال از ادغام کلی مفاهیم یادشده گذشته است. شاید می‌شد فرض کرد که بوعلی سینا می‌تواند هم قانون بنویسد و هم اشارات. یا بونصر فارابی هم به موسیقی توجه کند و هم از منطق و هندسه باز‌نماند، اما کم‌بنیه‌ترین محققان و دانشمندان دنیای علم جدید می‌دانند که علوم بسیار تخصصی و جزئی شده‌اند. دانشمندان حوزه علوم فیزیکی آنچنان محدود و محدودتر شده‌اند که هیچکس به خود اجازه مداخله در امور حاشیه‌ای تخصص خود را نمی‌دهد. در علوم انسانی موضوع ظریف‌تر و پیچیده‌تر از علوم محض نیز هست. پس نمی‌توان با خوشبینی اینگونه اظهارات را بر زبان جاری ساخت. ضمن آنکه قول رایج در امر سیاست پذیرش عدم قطعیت است، در سیاست نمی‌توان از هیچ فرض قطعی سخن راند و بایستی احتمال وقوع هر امری را داد. آقای رئیس‌جمهور درباره حوزه فردی خود و یا جامعه آماری کوچکی همچون خانواده می‌تواند هرگونه که می‌خواهد محاسبه و رفتار نماید و امورات را مبتنی بر دانش مهندسی خود اندازه‌گیری و تحلیل نماید، اما نمی‌تواند بدون کمک کارشناسان، اتاق‌های فکر، متخصصان بین‌المللی، سیاسی و نظامی در خصوص میزان احتمال حمله نظامی به ایران اظهارنظر نماید، زیرا این تصمیم به سرنوشت ۷۰ میلیون نفر بستگی دارد. باید در خوشبینانه‌ترین حالت اظهارات ایشان را گونه‌ای از اعتماد به نفس مفرط که تنها در یک جلسه دوستانه مطرح شده، به حساب آوریم. یعنی آنکه ایشان به خود حق نمی‌دهد که سرنوشت ایران عزیز و ملت بزرگ آن را تنها با دانش مهندسی خود رقم زند. این سخنان به معنی ضعف در برابر دشمنان و یا پذیرش حمله نظامی به ایران نیست، که خدای‌نکرده در صورت وقوع چنین امری جان به کف به دفاع از ایران اسلا‌می عزیز همت خواهیم گمارد، بلکه حرف حسابمان آن است که ما باید آماده رویارویی با هر گزینه و احتمالی باشیم.
یکی از محاسن نظام جمهوری اسلا‌می ایران وجود رکن رکین ولا‌یت فقیه است. براساس اصول مندرج در قانون اساسی، حق اعلا‌م جنگ و صلح و تصمیم‌های سرنوشت‌ساز با رهبری نظام اسلا‌می است. این نهاد قویم به ایرانیان این اطمینان را می‌دهد که چندان نگران اظهارات و یا اقدامات دیگر مقامات در ایران نباشند و آن اظهارات را تنها در حد یک گپ خودمانی فرض نمایند. البته با توجه به ایمان و سلحشوری مردم ایران و شرایط خاص جهانی ما نیز حمله را به صورت جدی محتمل نمی‌دانیم، اما امنیت و منافع ایران حکم می‌کند که هشیار و مترصد حرکات مشکوک دشمنانمان باشیم.
واقع‌بینی در مملکت‌داری و سیاست یک اصل خدشه‌ناپذیر است. بهتر آن است که واقع‌بین باشیم تا غافلگیر نشویم.

منبع : روزنامه اعتماد ملی