غلطی مصطلح به نام "تلفن همراه اعتباری"

ایرانی‌ها به سرویس Prepaid Mobile، "سرویس‌ تلفن همراه اعتباری" می‌گویند. حال هر كسی با اندك شم زبانی خود، می‌تواند تصدیق كند كه چنین معادلی، غلط است زیرا گمراه‌كننده است.
* نخست اینكه اپراتور Prepaid ، تنها یك "سیم كارت" را می‌فروشد و نه تلفن همراه را، یعنی خرید تلفن همراه، بر عهده مشترك Prepaid است و هزینه‌ای است كه مشترك باید علاوه بر قیمت كارت ‌Prepaid بپردازد و آزاد است این تلفن را از هر فروشنده‌ای بخرد.
* دوم اینكه كارت فروخته شده از طرف اپراتور Prepaid ، اصلا جزو مقوله كارت‌های اعتباری قرار نمی‌گیرد بلكه از زمره كارت‌هایی است كه با استفاده از آن، (به اصطلاح؛) "سوخته می‌شود" یعنی صفر می‌شود و دارنده آن دیگر قادر نیست از آن استفاده كند مگر اینكه دوباره مبلغی را به اپراتور Prepaid بپردازد و اپراتور همان كارت را دوباره "شارژ" كند و یا اینكه كارت جایگزینی را صادر نماید.
ما اگر بخواهیم اصطلاح Prepaid Mobileرا معادل‌سازی كنیم، می‌توانیم با گرته‌برداری از صورت واژگانی آن در زبان انگلیسی، آن را "همراه پیش پرداخته" بنامیم و به طور اختصار به چنین سرویسی، "پیش پرداخته" بگوئیم و اپراتور (یا به قول گروه واژه‌گزینی مخابرات وابسته به فرهنگستان زبان و ادب فارسی:) بهره‌بردار مربوطه را نیز پیش پرداخته بنامیم: "اپراتور یا (بهره‌بردار) پیش پرداخته" .
تفاوت‌های سرویس پیش پرداخته با سرویس‌های "پس پرداخته" در این است كه در سرویس نخست، اول پول خدمات ارتباطات همراه را می‌پردازیم و سپس از این خدمات بهره‌مند می‌شویم و لذا تنها به میزانی كه پول پرداخته‌ایم می‌توانیم صحبت كنیم. اما در سرویس دوم، برعكس، دوماه بعد از استفاده نامحدود (به هر مقداری كه در وسع مالی ماست) از تلفن همراه خود، صورتحسابی به دستمان می‌رسد كه مبلغ كاركرد را به ما اعلام می‌كند و ما در مهلت معینی و یا پس از عدول از آن، در دوره یا دوره‌های بعدی صورتحساب‌برداری، مجبور به پرداخت وجه مندرج در صورتحساب خود هستیم.
از این رو، اصطلاح "پیش پرداخته"، به قدر كافی شفاف و رسا است و در فارسی توصیه می‌شود، از این اصطلاح به جای Prepaid استفاده شود.
مزایای "كارت پیش پرداخته"
در سرویس "پس پرداخته" یا همین خدمات موبایلی كه الان در ایران داریم، در اكثر موارد غافلگیر می‌شویم وقتی صورتحساب كاركرد دوره دو ماهه پیشین خود را می‌بینیم، به خصوص اگر استفاده كننده از "سیم كارت پس پرداخته"، فرد جوانی باشد كه دستش به قول معروف هنوز "توی جیب خودش نمی‌رود" و از لحاظ مالی وابسته به پدر و مادر است! در حالی كه در سرویس پیش پرداخته، هر كس بر هزینه‌ای كه مایل است در ازای استفاده از موبایل خود بكند از پیش وقوف و در كنترل خود دارد.
دفاتر دولتی و دولتمردان نیز كه عادت دارند هر سرویسی را مجانی در اختیار بگیرند، به این ترتیب بیشتر قابل كنترل‌ هستند!
باید توجه داشت كه یكی از عللی كه باعث می‌شود تا كمتر مدیری در دولت، بر هزینه‌های سازمان تحت سرپرستی خود اشراف داشته باشد همین عدم كنترل مخارج ارتباطی خود و كاركنان خود است.
امروزه، هزینه‌های ارتباطی سازمان‌ها، به طور نمایی در حال افزایش است. این هم به علت تنوع خدماتی است كه شبكه‌های ارتباطی در اختیار ما می‌گذارند و هم به دلیل سهولت دسترسی به آنها.
از سوی دیگر، خدمات و وسائل ارتباطی در صورتی كه در كنترل مدیران درآیند، به نحو تحسین برانگیزی، بهره‌وری نظام را بالا می‌برند وگرنه معضلی بر معضلات نظام می‌افزایند. استفاده مهلت‌دار و موقت نیز یكی دیگر از مزایای كارت همراه پیش پرداخته است. به این طریق می‌توان در مدتی كه از میهمانی پذیرایی می‌كنیم و یا از كارشناسی به طور موقت دعوت به كار كرده‌ایم، كارت همراه پیش پرداخته‌ای را در اختیار وی بگذاریم.
گران‌تر، ارزان‌تر است
ارزش كارت‌های پیش پرداخته برحسب كاركرد و مدت استفاده از یك كارت، متفاوت است. در اروپا، كارت‌های ۲۵ یورویی، ۵۰ یورویی و ۷۵ یورویی را می‌توان از بهره‌بردار پیش پرداخته و یا از فروشگاه‌هایی كه این كارت‌ها را عرضه می‌كنند، تهیه كرد.
حال به سادگی قابل قبول و تصور است كه كارت‌های ارزان‌تر، زودتر به میزان "صفر" خود نزدیك می‌شوند و "می‌سوزند" و ما را در مضیقه می‌گذارند، چه بسا در چنین شرایطی، قطع ارتباط، حتی اگر ناگهانی هم نباشد و با وقوف و آگاهی قبلی نیز همراه باشد، دردناك باشد و ما را دچار ضرر و زیان كند پس كسانی كه نه به صورت موقت بلكه به طور پیوسته از خدمات پیش پرداخته استفاده می‌كنند. بهتر است، كارت دارای ارزش بیشتری را خریداری كنند زیرا از سوی دیگر، بهره‌برداران پیش پرداخته، برای ترغیب خریداران، تخفیف بیشتری را در نظر می‌گیرند.
صرفه ناشی از تكثر و تنوع
در زبان انگلیسی، اصطلاح Economy of Scope هنگامی مطرح می‌شود كه صرفه‌های اقتصادی ناشی از كثرت محصول و تعداد بسیار زیاد مشتریان، باعث می‌شود تا هزینه‌ها، به نسبت، پائین بیایند و همان محصول و خدمات، با قیمت ارزان‌تری به فروش برسد. بازار خدمات پیش پرداخته، دقیقا، موضوع مقوله Economy of Scope است. به همین علت، هم اكنون بیش از ۸۰ درصد از كل كاربران همراه اروپا، از مشتریان پروپاقرص، خدمات پیش پرداخته هستند.
برخورداری از طیف خدمات
به طور كلی هر خدمتی كه در شبكه تلفن همراه پس پرداخته موجود است، در اختیار مشتریان كارت پیش پرداخته نیز می‌باشد. پس، از این لحاظ، یعنی از لحاظ برخورداری از طیف خدمات پایه تا خدمات مكمل و ویژه، مشتریان كارت‌های پیش پرداخته چیزی از مشتریان پس پرداخته، كم ندارند بلكه برعكس، اپراتورهای پیش پرداخته قادر هستند خدمات بیشتری را نیز عرضه كنند. یكی از ساده‌ترین خدمات اپراتورهای پیش پرداخته كه با ماهیت كار آنها در ارتباط مستقیم است، همین "همه‌جا" و "همه‌وقت" قابل خرید بودن و بی‌وقفه قابل استفاده و فعال‌بودن كارت‌های پیش پرداخته است.
نتیجه‌گیری:
اپراتورهای كارت‌های پیش پرداخته، با انواع و اقسام كارت‌هایی كه دارند مانند كارت یك بار مصرف، كارت چند بار مصرف و قابل "شارژ" تغییر شماره تلفن همراه (در صورت تمایل مشترك) و یا تداوم شماره همراه (در صورت تعویض و "شارژ" مجدد كارت) دارای انعطاف‌پذیری بالایی هستند و قادر هستند خود را با شرایط مشتریان خود، به بهترین نحو ممكن وفق دهند.این بهره‌برداران، رقیب سرسخت اپراتورهای سیم كارت‌های پس پرداخته هستند و در اكثر موارد، بهره‌برداران پس پرداخته را مجبور می‌كنند، آنها نیز اقدام به تهیه زیرساخت‌های خدمات پیش پرداخته كنند تا از این بازار پررونق سهمی نیز نصیب ایشان شود.



عباس پورخصالیان

منبع : ماهنامه دنیای مخابرات و ارتباطات