چهارشنبه, ۱۲ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 1 May, 2024
مجله ویستا

پاکستان


پاکستان
کشور پاکستان که اکثر شهروندان آن مسلمان هستند، منطقه ای را تحت پوشش قرار می دهد که زمانی محل سکونت اقوام بدوی و مرکز دو مذهب عمده جهان هندو و بودیسم بوده است.
کشوری که اکنون به نام پاکستان شناخته می شود، در سال ۱۹۴۷ پس از جدایی از شبه قاره هند موجودیت یافت و با چالشهای سیاسی و مناقشات منطقه ای زیادی روبرو بوده است.
پاکستان در پی خواسته مسلمانان هند برای داشتن کشوری مستقل بوجود آمد و در اصل از دو بخش تشکیل می شد. در بخش شرقی آن کشور کنونی بنگلادش واقع درخلیج بنگال در نوار مرزی هند و برمه قرار داشت و بخش غربی آن را پاکستان کنونی تشکیل می داد که منطقه وسیعی از کوههای هیمالیا تا ساحل دریای عربی را دربر می گیرد.
مدت کوتاهی پس از کسب استقلال جنگ میان پاکستان و هند بر سر منطقه کشمیر آغار شد.
در سال ۱۹۶۵نیز بار دیگر بر سر این منطقه میان دو کشور برخوردهایی بروز کرد.
درسال ۱۹۷۱ اکثریت بنگالی زبان بخش شرقی به کمک هند کشور جداگانه ای برای خود تشکیل دادند که بنگلادش امروزی است.
ظرف چند دهه گذشته سیاستهای غیر نظامی غیرنظامی پاکستان در نتیجه فساد، بی کفایتی و خصومیت میان نهادهای مختلف متحمل صدمات زیادی شده است.
با روی کار آمدن حکومتهای نظامی دردوره های متناوب نیز لطمه بیشتری بر ثبات این کشور وارد کرده است.
در دهه ۱۹۸۰ برای مبارزه با نیروهای اتحاد جماهیر شوروی سابق در افغانستان، پاکستان کمکهای خارجی زیادی دریافت کرد. اما با پایان دوران جنگ سرد از میزان این کمکها کاسته شد. پاکستان در حال حاضر از بسیاری پناهندگان افغان درخاک خود نگهداری می کند.
در اکتبر سال ۱۹۹۹پس از آن که حکومت غیر نظامی محبوبیت خود را درمیان مردم به شدت ازدست داد در پی یک کودتا بار دیگر نظامیان قدرت را بدست گرفتند.
ژنرال پرویز مشرف که رهبری کودتا را به عهده داشت قول داد که رونق اقتصادی کشورش را احیاء کند اما با چالش های اقتصادی و برقراری نظم و قانون روبرو بوده است؛ ازجمله در استان جنوبی سند که دستخوش آشوبهای قومی و فرقه ای است.
کشمیر نیز ازمسائلی است که میان پاکستان و هند تنش بوجود آورده است و همچنین باعث بروز نگرانی در جامعه بین الملی از بابت رقابت تسلیحاتی در منطقه شده است، زیرا هر دو کشور پاکستان و هند دارای توانایی هسته ای هستند.
●اطلاعات کلی
جمعیت: ۱۵۷ میلیون نفر(بر اساس آمار ۲۰۰۴ سازمان ملل)
پایتخت: اسلام آباد
مساحت: ۷۶۹.۰۹۵ کیلومترمربع
زبان: اردو( زبان رسمی )، پنجابی، سندی، پشتو، بلوچی، انگلیسی
دین اکثریت: اسلام
امید به زندگی: مردان ۶۱ سال - زنان ۶۱ سال (آمارسازمان ملل)
واحد پول: روپیه =۱۰۰پیسه
صادرات عمده: منسوجات، برنج، کتان، کالاهای چرمی
میانگین در آمد سالانه:۴۷۰دلار( بانک جهانی ۲۰۰۳)
نشان حوزه اینترنتی: pk.
کد بین الملی تلفن:۹۲+
●رهبران
▪رییس جمهور: ژنرال پرویز مشرف
ژنرال پرویز مشرف در سال ۱۹۹۹در پی یک کودتای نظامی بدون خونریزی قدرت را بدست گرفت.
این کودتا از طرف جامعه بین الملی محکوم شد و عضویت پاکستان در اتحادیه کشورهای مشترک المنافع تا سال ۲۰۰۴به حال تعلیق در آمد. به دنبال حملات ۱۱سپتامبر ۲۰۰۳به آمریکا ژنرال مشرف با حمایت از سیاست مبارزه با تروریسم آمریکا توانست از یک شخصیت مطرود به صورت یک رهبر سیاسی مورد قبول جامعه بین المللی در آید، اما سیاست او در قبال تندروها در میان بعضی از جناحهای کشورش نارضایتی هایی را بوجود آورده است و چندین بار به جان او سوء قصد شده که هربار از آن جان سالم بدر برده است.
ژنرال مشرف از مردم کشورش خواسته است تا از افراط گرایی مذهبی پرهیز کنند اما تاکنون موجب تحریک خشم رهبران مذهبی با قدرت در پاکستان نشده است.
در ماه آوریل ۲۰۰۲ ژنرال پرویز مشرف خود را برای پنج سال دیگر به عنوان رییس جمهور پاکستان با حق انحلال پارلمان برگزید. تفویض حکومت به غیرنظامیان در پی انتخابات نوامبر ۲۰۰۲ انجام گرفت و یک نخست وزیر غیرنظامی بر روی کار آمد.
بر خلاف قولی که پرویز مشرف در مورد دست برداشتن ازمقام فرماندهی ارتش داده بود، در اواخر سال ۲۰۰۴ اعلام کرد که سمت نظامی خود را کماکان حفظ خواهد کرد.
ژنرال مشرف برخلاف دیگر رهبران نظامی ارشد پاکستان اصل و نسبی هندی دارد.او در سال ۱۹۴۳ در دهلی به دنیا آمد. خانواده او پس از جدایی پاکستان از شبه قاره هند به کشور تازه مهاجرت کرد.
آموزش نظامی پرویز مشرف در سال ۱۹۶۴ آغاز شد و او چندین دوره در بریتانیا آموزش نظامی دید. در زمان نخست وزیری بی نظیر بوتو او ریاست کل عملیات نظامی را به عهده داشت و به دنبال کناره گیری ژنرال کرامت از مقام فرماندهی ارتش در سال ۱۹۹۸به جانشینی او برگزیده شد.
در دوران مناقشات هند و پاکستان بر سر منطقه کشمیر درسال ۱۹۹۹ او در کنفرانس های خبری برای دادن اطلاعات به خبرنگاران حضور می یافت و در برنامه های تلویزیونی مرتبا شرکت می کرد.
درپی دستور او به عقب نشاندن شبه نظامیان تحت الحمایه پاکستان از کشمیر بین او و نواز شریف نخست وزیر وقت اختلاف نظر به وجود آمد.
●نخس وزیر: شوکت عزیز
شوکت عزیز از متحدان نزدیک پرویز مشرف و یک بانکدار بود که در ماه اوت ۲۰۰۴ به دنبال رأی گیری در پارلمان که احزاب مخالف از دادن رأی خودداری کردند به سمت نخست وزیری برگزیده شد. او قبلأ در سمت وزیر دارایی باعث بهبود وضع اقتصادی پاکستان شده بود.
وزیرخارجه: خورشید محمود قصوری
وزیر دفاع: رائو اسکندر اقبال
وزیردارایی و اقتصاد: شوکت عزیز
●رسانه ها
حکومت پرویز مشرف آزادی چشمگیری برای جراید و شبکه های رادیو و تلویزیون به ارمغان آورد.
گسترش شبکه های خصوصی رادیو و تلویزیون به پنج دهه انحصار دولت بر رسانه ها خاتمه داد.
حدود ۲۰ شبکه تلویزیون ماهواره ای اجازه فعالیت گرفتند که رقابت با شبکه دولتی را افزایش داده است. تا سال ۲۰۰۴ برای بیش از ۵۰ ایستگاه رادیوی اف ام جواز صادرشده بود.
به اعتقاد سازمان نظارت بر رسانه های پاکستان، این کشور اکنون قادر به داشتن ۸۰۰ ایستگاه رادیویی خصوصی است. این ایستگاه ها فقط اجازه پخش موسیقی و برنامه های سرگرم کننده را دارند.
بسیاری ازمردم پاکستان می توانند که با بشقاب ماهواره ای و از طریق کابل که اغلب برای آنها اجازه صادر نشده است، موفق به دیدن برنامه های جهانی شوند
پاکستان و هند اغلب از طریق رسانه های خود به جنگ لفظی می پردازند و برنامه های رادیو و تلویزیونی یکدیگر را منع می کنند.
بر خلاف بسیاری از رهبران نظامی ارشد پاکستان ژنرال مشرف آزادی جراید را محدود نکرده است. گرچه از قانون کفرگویی علیه روزنامه نگاران استفاده شده است، اما جراید پاکستان در زمره آزادترین جراید در جنوب آسیا به شمار می آیند.
●نشریات
۱ـ روزنامه جنگ- در کراچی به زبان اردو
۲ـ روزنامه دان – در کراچی به زبان انگلیسی
۳ـ روزنامه نیشن- در لاهور به زبان انگلیسی
۴ـ روزنامه فرانتیر پست- در پیشاور به زبان انگلیسی
۵ـ نیوز - روزنامه انگلیسی زبان
۶ـ اوصاف - در اسلام آباد به زبان اردو
۷ـ هفته نامه بازرگانی- اکونومیست گالف و پاکستان
۸ـ فرایدی تایمز - هفته نامه در لاهور به زبان انگلیسی
●تلویزیون
●سازمان رادیو و تلویریون پاکستان:
۱ـ تلویزیون دولتی- پی تی وی ۱، پی تی وی ۲، شبکه ۳، پی تی وی جهانی
۲ـ تلویزیون جی ای او – شبکه ماهواره ای
۳ـ تلویزیون ایندوس - شبکه ماهواره ای
۴ـ ای آر وای دیجیتال - شبکه ماهواره ای
۵ـ شبکه تلویزیونی شالیمر- شبکه دولتی با مدیریت خصوصی
●رادیو
۱ـ رادیوی دولتی پاکستان با بیش از ۲۰ ایستگاه و شبکه ملی و جهانی
۲ـ رادیوی کشمیر آزاد- دولتی
۳ـ اف ام ۱۰۰- شبکه تجاری با برنامه های موسیقی و سرگرم کننده
●خبر گزاری ها
۱ـ شبکه خبری بین المللی
۲ـ سرویس خبری پاکستان
۳ـ آسوشیتد پرس پاکستان ( ای پی پی)