استخراج پکتین از طبق آفتابگردان و مطالعه خواص کاربردی آن

پکتین به علت توانایی تشکیل ژل، ماده بسیار با ارزشی است که در صنایع مختلف غذایی، دارویی و آرایشی مورد استفاده قرار می گیرد. طبق آفتابگردان بعد از جدا شدن دانه ها یک منبع غنی از پکتین است. پکتین آفتابگردان به طور طبیعی از نوع کم استر (LMP) بوده و توانایی آن در تشکیل ژل در محدوده وسیعی از pH به ویژه در pH های نزدیک خنثی و در حضور مقدار کمی یون کلسیم و با افزایش شکر یا بدون حضور آن بالا می باشد. در مطالعه حاضر آزمایش هایی جهت استخراج پکتین از طبق آفتابگردان با استفاده از طرح کاملا تصادفی انجام گرفت. طبق های آسیاب شده آفتابگردان پس از شستشو با آب داغ جهت حذف رنگدانه ها و ترکیبات محلول در آب برای استخراج پکتین مورد استفاده قرار گرفتند. استخراج پکتین با استفاده از عوامل شلاته کننده هگزامتافسفات سدیم (SHMP)، اگزالات آمونیوم (AO) و همچنین محلول رقیق اسید کلریدریک انجام و از عصاره های حاصل، پکتین به وسیله محلول الکل اسیدی رسوب داده شد که پس از شستشو با الکل، خشک و آسیاب گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که استفاده از هگزامتا فسفات سدیم با راندمان ۱۳.۰۵ درصد بر اساس وزن خشک و آمونیوم اگزالات با راندمان ۱۱.۶ درصد در pH پایین موثرترین روش در استخراج پکتین آفتابگردان می باشد. نتایج مطالعات کیفی نشان داد که نمونه های پکتین استخراج شده از نوع کم استر، با درصد بالای اسید گالاکتورونیک و بدون عامل آمیدی هستند. از بررسی هایی که روی قابلیت تشکیل ژل نمونه های پکتین انجام گرفت معلوم گردید که همه آنها قادر به تشکیل ژل حتی در عدم حضور شکر بوده و می توانند در تولید غذاهای کم کالری و رژیمی مورد استفاده قرار گیرند. ژله هایی با فرمولاسیون، پکتین ۱ درصد، شکر ۳۰ درصد، یون کلسیم (به صورت کلرور کلسیم) ۲۵-۳۰ میلی گرم به ازای هر گرم پکتین و pH حدود ۳ تهیه گردید که همگی از کیفیت مطلوبی برخوردار بودند. تجزیه و تحلیل آماری داده ها نشان داد اختلاف معنی داری در سطح احتمال %۱ بین نمونه های استخراج شده با شاهد و بین خود نمونه ها وجود دارد.

ایاسه علی
احمدی زنوز عادل
همدمی ناصر
ولی زاده مصطفی

منبع : پایگاه اطلاعات علمی