جایگاه لنزهای چشمی در درمان و زیبایی

استفاده از لنزهای تماسی چشمی با جنبه درمانی و یا زیبایی در سال های اخیر رشد چشمگیری داشته است. این كه لنزهای استاندارد را از كجا باید تهیه كرد و چه نكاتی در استفاده از آنها باید رعایت شود، از سئوالات همیشه مطرح برای مصرف كنندگان است.
خانم دكتر رحیمی عضو هیات علمی كنگره سراسری چشم پزشكی ایران در این خصوص می گوید: برای اصلاح عیوب انكساری، علاوه بر عینك از لنزهای تماسی هم استفاده می شود. البته گاهی لنز صرفاً جهت زیبایی و برخی مواقع هم به عنوان تنها روش درمانی مصرف می شود. به عنوان مثال در بیماران مبتلا به عیب آستیگمات نامنظم و یا بیمارانی كه به قوز قرنیه (كراتوكوئوس) مبتلا هستند عینك جوابگو نیست و برای درمان باید از لنز استفاده شود.
وی با اشاره به وجود دو نوع لنز سخت و نرم در بازار گفت: لنزهای سخت دارای ساختمان پلیمری هستند و نمونه های جدید آن نافذ اكسیژن بوده و بدین ترتیب بسیاری از معایب ناشی از لنز سخت رفع شده است. دكتر رحیمی با بیان این كه استفاده از لنزهای سخت در اصلاح عیب آستیگماتیسم چشم موثر است، می گوید: از دیگر ویژگی های لنز سخت، احتمال كم عفونت آن نسبت به لنزهای نرم است. وی می افزاید: حساسیت های پلكی به علت تماس لنز با پلك، در لنزهای سخت كمتر است اما همه بیماران قادر به تحمل لنز سخت نیستند.
لنزهای نرم بیشتر برای ورزشكاران و یا برای مصرف كوتاه مدت مثل مهمانی ها كاربرد دارد. این در حالی است كه خطر عفونت های چشمی در مصرف كنندگان لنزهای نرم همواره بیشتر است و به طور كلی لنزهای سخت به مراتب مطمئن تر از لنزهای نرم هستند. دكتر رحیمی فوق تخصص قرنیه می گوید: در صورت عدم رعایت بهداشت فردی، استفاده از لنزهای نرم می تواند عواقب خطرناك غیرقابل برگشتی را برای فرد به همراه داشته باشد. لنزهای نرم حاوی آب هستند و زمانی كه در چشم قرار دارند آب آنها از اشك چشم و در خارج چشم از محلولی كه در آن قرار دارند تامین می شود. وی تاكید می كند: در صورت عدم رعایت مسائل بهداشتی احتمال رشد میكروب در لنز نرم و بروز عفونت قرنیه وجود دارد در حالی كه لنزهای سخت به لحاظ خشك بودن استعداد كمتری برای رشد میكروب دارند.
دكتر رحیمی با بیان اینكه ممانعت از ورود لنزهای رنگی به كشور به ورود قاچاق آن منجر می شود، می گوید: لنزهای رنگی از لحاظ جنس كاملاً مشابه لنزهای طبی هستند و حتی كارخانجات سازنده شناخته شده لنزهای طبی در دنیا لنزهای رنگی را نیز تولید می كنند. وی هشدار می دهد: خرید لنزهای رنگی از مراكز غیرمعتبری مثل سوپرماركت ها و بوتیك ها می تواند خطر آفرین بوده و حتی به از دست دادن قدرت بینایی منجر شود. دكتر رحیمی با اشاره به وجود دو نوع لنز رنگی در بازار می گوید: نوعی از این لنزها در ظروف شیشه ای نگهداری می شوند كه طویل المدت بوده و قیمت بالاتری نسبت به نوع دوم دارند اما یك سری لنزها كه متاسفانه در بوتیك ها به فروش می رسد و به اسم لنز مدت دار معروفند در ظروف آلومینیومی به نام بلیستر قرار دارند كه فقط به مدت یك هفته اجازه مصرف آن وجود دارد در حالی كه هیچ مصرف كننده ای نه تنها پس از یك هفته آن را دور نمی اندازد بلكه به دوستان خود نیز قرض می دهد.
بیشترین موارد عفونت چشمی در این نوع مصرف كنندگان لنزهای رنگی بروز می كند كه علت آن استفاده ناصحیح از لنزهای رنگی است نه صرفاً استفاده از لنز. وی در ادامه توضیح می دهد: عده ای از استفاده كنندگان از لنزهای رنگی آنها را فقط در سرم نمكی نگهداری می كند كه این درست مثل آن است كه دست های كثیف فقط با آب شست وشو شوند. سرم فقط محلول شست وشوی لنز است و محلول نگهداری آن نیست. محلول های نگهداری لنز حاوی موادی هستند كه لنز باید حداقل به مدت ۵ ساعت در آن نگهداری شود. به گفته این فوق تخصص قرنیه چشم، نوعی عفونت انگلی به اسم آمیب آكانتومبا در لنزهای تماسی به خوبی رشد می كند و در صورت عدم رعایت نكات بهداشتی و عدم قرارگیری لنز در محیط ضدعفونی، شانس بروز این نوع عفونت در استفاده كنندگان لنز و از بین رفتن قرنیه افزایش می یابد.
دكتر رحیمی تاكید می كند: افراد مصرف كننده لنزهای تماسی باید حین شنا و استحمام، لنزها را از چشم خارج كنند تا خطر آلودگی به قارچ ها و آمیب آكانتومبا كاهش یابد و خوابیدن با لنز خطر عفونت های چشمی را تا ۱۰ برابر افزایش می دهد. وی با غلط دانستن این باور كه استفاده از عینك یا لنز سبب كاهش و یا عدم استفاده سبب افزایش نمره عینك می شود، می گوید: عینك و لنز هیچ تاثیری در سیر انكساری ندارد و صرفاً برای اصلاح و رفع اشكالات سردرد و خستگی چشم ناشی از كاهش قدرت بینایی استفاده می شود.
عضو هیات علمی كنگره سراسری چشم پزشكی ایران، تجویز هرنوع لنز را از وظایف پزشك می داند و معتقد است: ورود لنزهای غیراستاندارد از كشورهای همسایه و استفاده از آنها عوارض و عواقب جبران ناپذیری به همراه دارد. لنز جزء وسایل شخصی محسوب می شود و استفاده چند نفر از یك لنز به شدت خطرآفرین است به نحوی كه خطر انتقال هپاتیت و ایدز از طریق لنز مشترك همواره وجود دارد.

كورش اسعدی بیگی

منبع : وب سایت رسمی دکتر ابراهیم رزم پا