گریه؛ سلامتی یا استرس؟

هنگامی كه شما برای پاك كردن اشك هایتان به بیش از یك دستمال كاغذی احتیاج پیدا می كنید چه اتفاقی در زندگی تان روی داده است؟
برای همه آدمها زمانی پیش می آید كه گریه كنند، تعدادی از ما با دیدن مراسم ازدواج بغض می كنیم و اشك در چشمانمان جمع می شود یا با دیدن جشن ازدواج در یك فیلم ممكن است به گریه بیفتیم. نخستین روزی كه كودك مان می خواهد به مهد كودك برود یا روزی كه فرزند ۱۸ ساله مان خانه را به قصد رفتن به دانشگاه ترك می كند ما شروع به گریه كردن می كنیم؛ و هستند وقت هایی كه زندگی دستخوش ناملایمات می شود و ما گریه می كنیم. هنگامی كه به دیدن دوستی می رویم كه به سختی بیمار شده یا چیز یا شخص مهمی را ازدست می دهیم، بی اختیار اشك می ریزیم. بعضی از ما زمانی كه یك مورد خاص احساسی را تجربه می كنیم به یكباره بغضمان می شكند و شروع به گریه كردن می كنیم یا هنگامی كه از دست همسرمان عصبانی هستیم یا زمانی كه سخت هیجان زده شده ایم، باز هم گریه است كه وجودمان را فرامی گیرد.
روان شناسان می گویند، اشكها ممكن است به جای واژه ها به كار بیایند. هنگامی كه نمی توانیم احساس درونی خود را بیان كنیم، آن زمان است كه منفجر می شویم و اشك می ریزیم.
● خوشی و اندوه
اولین و ساده ترین نتیجه گریه كردن این است كه چشمان ما مرطوب نگه داشته می شوند و حركت حدقه چشم راحت تر انجام می گیرد.
اشك تركیبی است از آب و كلرید سدیم. اما با اضافه شدن احساسات و عواطف به واكنش بدن و این فرمول به طوركلی تغییرمی كند.
هنگامی كه شما خوشحال هستید و از خوشحالی گریه می كنید اشك شما دارای مقدار كمی از هورمون استرس است و همین باعث می شود كه یك سیستم عصبی مجزا واكنش نشان دهد. فشار خون شما، ضربان قلبتان و میزان انرژی تان افزایش پیدامی كند درحالی كه احساساتی مانند عصبانیت و خصومت در بدن شما كاهش می یابد.
تمامی این تغییرات موقتی هستند و به محض اینكه شما دست از گریه كردن بردارید وضعیت بدن شما به حالت عادی برمی گردد.
هنگامی كه به دلیل مسائل و مشكلات ناراحت كننده و غم انگیز گریه می كنید دراین زمان اشك شما دارای مقدار زیادی هورمون استرس است و به همین دلیل شما احساس آشفتگی و هیجان بیشتری می كنید.
اما هنگامی كه این بحران رد شود میزان ترشح هورمون كم شده و شما حالتی از رهایی و آرامش را تجربه می كنید زیرا وضعیت فیزیكی و روانی بدن شما به حالت اولیه برگشته است به همین دلیل این نوع از گریه كردن را «گریه خوب» می نامند.
اگر شما نتوانید مشكل خود را حل كنید ممكن است حساس و آسیب پذیر شوید و هرچندوقت یكبار گریه شما قطع شود و دوباره شروع به گریه كردن كنید.
گریه كردن به مدت طولانی دلایل زیادی دارد. شاید شما یكسری از خاطرات را برای خود به صورت مداوم مرور كنید یا اینكه روی یك مسأله خاص و ناراحت كننده زمانی كه سیستم ایمنی بدن شما ضعیف می شود، تمركز می كنید.
گریه كردن مفرط و بی اندازه شما نشانه آن است كه شما احتیاج دارید دیگران به نگرانی هایتان توجه كنند و راه حلی برای آن بیابند.
● آیا گریه كردن یك خصیصه زنانه است؟
در تحقیقات انجام شده بیش از ۸۰ درصد از زنان گفته اند كه حداقل در یك سری از موقعیت های خاص گریه می كنند و تقریباً ۲۰ درصد گفته اند كه به ندرت گریه می كنند.
اما درمورد مردان، ۲۶ درصد از آنان اعتراف كرده اند كه در شرایط خاص و ویژه ای گریه می كنند و تقریباً ۶۵درصد از آنها گفته اند كه تا به حال گریه نكرده اند.
اگرچه ممكن است ما به نتیجه این بررسی به حالت شك و تردید نگاه كنیم اما باید قبول كرد كه اصولاً مردان كمتر مستعد گریه كردن هستند ولی البته همیشه این طور نیست. تحقیقات نشان داده است كه نوزادان دختر و پسر به یك اندازه گریه می كنند و دلیل گریه كردن آنها نیز یكسان است، ممكن است گرسنه یا خسته باشند. شاید درد دارند یا خودشان را خیس كرده اند یا بداخلاق شده اند. اما بزرگترها درمورد پسرها اغلب رفتاری می كنند كه باعث می شود اشك نریزند و به این دلیل است كه یك پسر بزرگ هیچوقت گریه نمی كند!
همچنین مطالعات نشان می دهد بچه ها در این زمینه دنباله روی پدر و مادر خود هستند. البته دقیقاً مطابق با جنسیت آنها، به این معنی كه وقتی پسری ببیند كه پدرش سعی می كند جلوی گریه خود را بگیرد او نیز تلاش می كند كه همین كار را بكند.
● ارتباط گریه كردن با هورمون ها
دلایل دیگری نیز مثل تغییرات هورمونی در زنان باعث می شود تا آنها بیشتر گریه كنند. زنان قبل از قاعدگی بسیار حساس و زودرنج می شوند. همچنین در دوران بارداری یكسری تغییرات غده های درون ریز در آنها به وجود می آید، همین تغییرات هورمون استروژن و پروژسترون مستقیماً روی واكنش های شیمیایی بدن تأثیر می گذارند كه این مواد شیمیایی ارتباط مستقیم با بخش حسی و روانی زنان دارند. ترشح هورمون استرس كه كورتیزول نام دارد زیاد می شود و مقدار هورمون اكسی توزین كه یك هورمون تسكین دهنده است پایین می آید و روی مواد شیمیایی درون مغز تأثیرمی گذارد. با تمام دلایلی كه ذكر شد جای تعجب نیست كه چرا زنان بیشتر از مردان گریه می كنند. اما اگر فكر می كنید كه الآن زمان خوبی برای گریه كردن نیست و شما می خواهید قبل از اینكه اشك شما سرازیر شود جلوی آن را بگیرید فقط كافی است آرام باشید و یك نفس عمیق بكشید و به خودتان بگویید من دارم تمام تلاشم را می كنم و مطمئن هستم كه نتیجه می دهد.
● آیا شما زیاد گریه می كنید؟
اینكه زنان خیلی گریه می كنند كاملاً طبیعی است اما گریه های بیش ازحد و مفرط ممكن است نشان دهنده استرس و یا افسردگی شدید باشد كه بعضی ازنشانه های آن در ذیل آمده است.
۱- زمانی كه شما به دلیل چیزهای خیلی كم اهمیت و ناچیز شروع به گریه كردن بكنید مثل زمانی كه در ترافیك مانده اید.
۲- وقتی كه انتظار چیزی را ندارید، درهم می ریزید. به عنوان مثال در مقابل رئیس خودتان یا درمقابل معلم فرزندتان.
۳- هركار می كنید نمی توانید جلوی گریه خود را بگیرید.
۴- هنگامی كه گریه می كنید احساس ناامیدی و یأس دارید.
۵- زمانی كه گریه كردن شما رابطه مستقیم داشته باشد با ناتوانی شما در انجام امور روزمره زندگی؛ یا هنگامی كه در زندگی با یك مانع مواجه می شوید و یا وقتی كه با فرزندتان مشاجره و نزاع می كنید.
اگر زمانی كه دراین شرایط قراردارید گریه می كنید پس بهتر است اول دلیل و ریشه اضطراب و نگرانی خود را پیداكنید و از مشاور كمك بگیرید. تكنیك های مقابله با استرس مانند مدیتیشن به شما كمك خواهدكرد كه احساس آرامش كنید و حالتان بهتر شود.

مهسا مقدمی

منبع : تبیان