چند قدم فاصله با بلوغ عاطفی

امروز وقتی زوجین تصمیم می گیرند خانواده بزرگتری را تشکیل دهند، نگاه شان این است که فرزند خود را زمانی به دنیا آورند که هر دو فرصت بیشتری داشته باشند و از آمادگی، احساس، خلق و خو و استقلال مالی خود مطمئن باشند و جایگاه خود را در اجتماع یافته باشند تا بتوانند از فرزند خود مراقبت بیشتری کرده و وقت بیشتری را برای او صرف کنند.
مسائلی از این قبیل باعث شده است زمان اولین بارداری به تعویق بیفتد و منجر به پیدایش مشکلاتی در زندگی فردی و اجتماعی افراد شود زیرا توانایی باروری زنان بعد از ۳۵ سالگی به تدریج کاهش پیدا می کند و باردار شدن برای آنها رفته رفته مشکل تر شده و مادر شدن دیرهنگام با عوارض جانبی همراه خواهد بود.
● افزایش سن
دکتر آجودانی، متخصص زنان و زایمان و استاد دانشگاه، سن بالا برای بارداری را سنی بالاتر از ۳۵ سال برای زنان می داند و می گوید: در حال حاضر با توجه به افزایش سن بارداری زنان، شیوع این دسته از بارداری ها نسبت به گذشته افزایش یافته است که تا حدودی ناشی از افزایش سن ازدواج، بالاتر رفتن میزان تحصیلات و بطور کلی اشتغال زنان است که حدود ۱۰ درصد از بارداری ها را شامل می شوند.
با این حال اگر زنان باردار از وضعیت سلامت خوبی برخوردار باشند، دوران بارداری بهتری را نسبت به افرادی که دچار بیماری هایی از قبیل دیابت یا فشارخون دارند، پشت سر خواهند گذاشت.
وضعیت اجتماعی - اقتصادی مناسب نیز از جمله عواملی است که در کاهش عوارض بارداری در سنین بالا نقش دارد زیرا بهداشت فردی، تغذیه مناسب و دسترسی به امکانات پزشکی نیازمند رفاه نسبی، اقتصادی و اجتماعی است.
وی همچنین از عوارض بارداری در سنین بالا به زایمان زودرس اشاره کرده و معتقد است: عوامل کمک کننده به زایمان زودرس خودبه خود در زنان مسن بیشتر وجود دارد و ابتلا به بیماری هایی از قبیل فشارخون و دیابت نیز باعث پایان زودرس بارداری می شود.
علاوه بر این، اختلال رشد جنین به دلیل بیماری های مزمن مادر، افزایش تعداد جنین ها و اختلالات کروموزومی نیز از جمله عوارضی است که احتمال وقوع آن در این دوره بیشتر روی خواهد داد.
● حاملگی پرخطر
تکنولوژی در مراقبت های دوران بارداری باعث شده است مادران بالای ۴۰ سال نیز به خوبی مانند زنان ۲۰ ساله بتوانند بچه دار شوند.
همچنین درمان های جدید برای نازایی و یا روش های مختلف برای بررسی بارداری های پیچیده و با عارضه و بیماری های مزمن، امکان باردار شدن زنان در سنین بالا را افزایش داده است.
اگرچه طبق تحقیقات پزشکی بهترین سن برای زایمان بین ۲۰ تا ۳۰ سالگی است، بسیاری از زنان احساس می کنند هنوز از نظر روحی آمادگی لازم را برای مادر شدن در این سنین ندارند. این بدان معنی است که اغلب زنان حدود ۱۰ سال پس از بلوغ جسمی به بلوغ عاطفی می رسند. با این وجود، زنانی که در سنین بیش از ۳۵ سالگی باردار می شوند، در گروه افراد پرخطر دسته بندی می شوند. در مقابل حاملگی قبل از ۳۵ سال نیز اگرچه نمی تواند کاملاً بی خطر باشد، ولی خطر آن خیلی زیاد نیست و در بسیاری از موارد در کمترین حد قرار دارد.
● عوارض بارداری در سنین بالا
دکتر مصدق، متخصص زنان و زایمان، با اشاره به شیوع فشار خون بالا در بارداری، آن را برای مادر خطرناک می داند و می گوید: فشار خون بالا در بارداری منجر به اختلال خو ن رسانی به جنین و جفت می شود در نتیجه احتمال جدا شدن زودرس جفت و مرگ و میر افزایش پیدا خواهد کرد.
همچنین احتمال افزایش سقط جنین در مادران مسن به دلیل وجود بیماری های مزمن مانند دیابت و ناهنجاری های ژنتیکی باعث بروز مشکلاتی در جنین می شود.
عدم وزن گیری نوزاد، کم خونی مادر، افزایش احتمال انجام سزارین و عمل جراحی و افزایش خونریزی های پس از زایمان نیز از دیگر عوارض حاملگی در سنین بالاست. به گفته دکتر مشفقی، متخصص زنان و استاد دانشگاه، احتمال وقوع نقایص مادرزادی در زنان با سن بیش از ۴۰ سال و احتمال وقوع ناهنجاری های کروموزومی در جنین مانند سندرم داون یا مونگولیسم ۹ برابر بیشتر است.
همچنین طول مدت زایمان در زنان مسن تر ۴۵ دقیقه بیشتر به طول می انجامد که در اکثر مواقع جهت کاهش آسیب به مادر و جنین، پزشک ناچار از روش سزارین برای متولد کردن جنین استفاده می کند.
وی با اشاره به بیماری های رحم، فیبروم ها را نیز شایع ترین غدد خوش خیم رحم دانست که در سنین بالا اغلب زنان را گرفتار می کند و در باردار شدن و روند بارداری تأثیرگذار است.
در مقابل، یکی از مزیت های بارداری در سنین بالا استرس و اضطراب کم مادر است زیرا اغلب زنان در سنین کمتر، بیشتر در معرض استرس قرار دارند و در مقایسه با زنان مسن، فشار روحی بیشتری را احساس می کنند زیرا ممکن است احساس کنند تجربه و آمادگی لازم را برای پرورش و مراقبت از کودک نداشته و در مراقبت از او دچار مشکل خواهند شد.
● پیشگیری
دکتر آجودانی، مشاوره پیش از بارداری را برای زنان باردار در سنین بالاتر لازم می داند و می گوید: زنان قبل از بارداری در صورت ابتلا به بیماری های مزمن باید آن را معالجه کرده و به حد تعادل برسانند. به عنوان مثال اگر زنی از بیماری دیابت رنج می برد، پس از معالجه باید در بهترین شرایط باردار شود.
وی در مورد پیشگیری از عوارض ذکر شده، عنوان کرد: در حال حاضر با انجام تست هایی که در اوایل بارداری انجام می شود، می توان تا حد قابل قبولی ناهنجاری های جنین را تشخیص داد، بنابراین در شرایطی که زنان به دلیل ازدواج دیرهنگام و یا نازایی مجبور می شوند در سنین بالاتر باردار شوند، ضرورت دارد در طول بارداری، تحت نظر پزشک متخصص بوده و با انجام بررسی های لازم، ناهنجاری های احتمالی جنین تشخیص داده شود و در صورت لزوم اقدامات مؤثری انجام شود.
از آنجا که اندام های جنین در هفته های یازدهم تا دوازدهم بارداری شکل می گیرد، بنابراین جنین در این دوره حساس است و زنان باردار باید با شیوه زندگی سالم باعث به حداقل رساندن خطرات ناشی از سن بالا شوند.
رژیم غذایی مناسب، پرهیز از مواد حاوی نیکوتین مانند سیگار، چای و قهوه به مقدار زیاد، مصرف روزانه مکمل اسید فولیک، تمرینات ورزشی منظم و خواب شبانه روزی کافی به زن کمک می کند تا از ایجاد ناهنجاری های جنین جلوگیری شود.
متخصصان معتقدند، تنش های روحی می تواند مشکل آفرین باشد، بنابراین مادر باید از هر فرصتی برای استراحت و خواب مختصر استفاده کند و مسئولیت های جدید یا کارهای بیشتری را بر عهده نگیرد.
فعالیت بدنی با شدت متوسط به افزایش سطح انرژی به مادر کمک می کند و ممکن است در رفع برخی مشکلات مؤثر باشد.

جوانه خانی

منبع : روزنامه ایران