سیگارت را خاموش کن!

تحقیقات جدید حاكی از آن است والدینی كه معاشرین و دوستان نزدیك فرزندانشان را می شناسند و از فعالیتهای درسی و غیر درسی او در مدرسه آگاهی كامل دارند، می توانند به فرزندانشان در مورد پرهیز از دوستان ناباب و در نتیجه سیگار كشیدن تحت تاثیر آنان كمك نمایند.
این تحقیق همچنین تاكید می كند كه هر چه تصور نوجوانان در مورد همه گیر بودن و محبوبیت سیگار بیشتر باشد. تمایل آنها به امتحان كردن سیگار افزایش خواهد یافت.
نوجوانان شایسته و محبوب در اجتماع نیز كه توانائی كنترل خویش را دارند از قضاوت درست اجتماعی برخوردارند و به والدین خود به عنوان الگوی رفتاری خویش نگاه می كنند تمایلی به سیگار كشیدن از خود نشان نمی دهند.
● چرا مداخله والدین كارساز است؟
در حالی كه محققان دریافته اند والدین و دوستان هر دو نقش مهمی را در تمایل نوجوانان به سیگار كشیدن ایفا می كنند، در مورد تاثیر دوستان به تنهایی و یا دخیل بودن سایر عوامل مانند سیگاری بودن والدین، سازگاری نوجوانان با مدرسه و میزان شایستگی و محبوبیت اجتماعی نوجوان تردیدهایی وجود دارد.
یك كارشناس امور مسایل جوانان می گوید: در بسیاری از نوجوانان تمایل به تجربه كردن سیگار از شروع سنین نوجوانی وجود دارد و مقداری از آنها به این تمایل پاسخ داده و اعتیاد را در خود رشد می دهند كه در تمام طول زندگی اشان با آنها بوده و سلامت آنها را در آینده تهدید می كند.
تحقیقات نشان می دهد والدین با حضور داشتن و دخیل كردن خود در زندگی فرزندانشان می توانند به آنان كمك كنند تا از سیگار دوری كرده و اسیر این عادت مخرب نشوند.
محققان برای شناخت بیشتر نوجوانان، از دانش آموزان مدرسه ای خواستند تا به سوالات یك پرسشنامه كه طیف وسیعی از فاكتورها و عوامل محیطی آنان را مورد سوال قرار می دهد، پاسخ دهند. این پرسشنامه شامل خصوصیات رفتاری گروه دوستان و انتظارات آنها، مقاومت و پایداری ذهنی شخص، رفع تضاد و حفظ كنترل شخصی و خودداری، میزان اطاعات آنها از قوانین و هنجارها، انجام به موقع تكالیف و سازگاری و كنار آمدن با معلمین و همكلاسیهایشان بود. آنها از دانش آموزان خواستند تا میزان نفوذ و دخالت والدین در زندگی شان و انتظارات والدین از آنها را بنویسند و بگویند كه والدین تا چه حد بر انجام خواسته هایشان از سوی فرزندان نظارت دارند. محققان دریافتند در میان نوجوانان كه دوستان ناباب و یامشكلات رفتاری دارند. این مشكلات شامل سیگار كشیدن. تقلب در امتحانات، دروغگوئی به والدین، خشونت و پرخاشگری با سایرین و تخریب اموال عمومی می شود.
دسته ای از نوجوانان كه والدین آنها حضور كم رنگتری در زندگی آنها دارند و كمتر در امور ایشان دخالت می كنند، بیشتر در معرض خطر سیگاری شدن هستند. این موضوع درمورد همه گروه های سنی اعم از دختر و پسر صادق است و حتی شامل نوجوانان تك سرپرست و یا باسرپرست كم سواد نیز می شود.
نظرات والدین در مورد سیگار كشیدن و یا سیگاری بودن یكی از اعضای بالغ خانواده تاثیر چندانی در تصمیم فرزندان در مورد سیگار كشیدن ندارد.
به عقیده یك روان شناس حضور پررنگ والدین در زندگی فرزندان به طور خاص در ابتدای دوران نوجوانی مهم و حیاتی است. زیرا در این دوران بسیاری از نوجوانان اولین تلاشهای خود را در جهت اثبات استقلال خود انجام می دهند وهنوز تاثیر و نفوذ گروه دوستان و معاشرین در نوجوان، پررنگ نشده است. در این دوره زمانی، نوجوانان هنوز نسبت به باورها، ارزشها و وابستگی های خود به والدین حساس بوده و به آن ها احترام می گذراند.
آن ها حتی ممكن است به این دلیل به سیگار كشیدن بی میل باشند كه می دانند والدین آنها هرگز این موضوع را نخواهند پذیرفت.
محققان دریافتند دانش آموزانی كه در تخمین خود تعداد سیگاریهای جوان را بیشتر برآورد می كنند بیشتر از سایرین مستعد سیگاری شدن هستند از طرفی سایر دانش آموزانی كه تعداد جوانان سیگاری را كمتر می پندارند تمایل كمتری به سیگار كشیدن دارند.
این یافته جدید محققان بر طبق مطالعات آنان در مورد بیشتر یا كمتر بودن دوستان سیگاری یك نوجوان بدست آمده است.
به گفته محققان، دانش آموزان سال آخر كه قدرت خودداری و كنترل بر خود و نیز قضاوت درست اجتماعی به همراه الگوی صحیح از سوی والدین را دارند. كمتر از سایر نوجوانان در معرض خطر سیگاری شدن هستند.

سمانه افشاری

منبع : روزنامه کیهان