آیا دلار استرالیا قصد دارد به اهداف بالاتری دست یابد؟

در این بررسی و تحلیل به چشم‌انداز بلندمدت دلار استرالیا پرداخته شده است.
از آغاز سال ۲۰۰۷ و به ویژه در سه‌ماه دوم، دلار استرالیا در برابر دلار آمریکا بازدهی بالایی را به دست آورده است. دلار استرالیا نه تنها نرخ‌های ۱۸ ساله خود در برابر دلار ایالات‌متحده را در ماه ژوئن پشت‌سر گذاشت، بلکه در برابر ارز پرقدرت یورو نیز به برتری دست یافت.
این تقویت جالب توجه در دلار استرالیا ریشه در چند موضوع بنیادی دارد که مهم‌ترین آن افزایش قیمت کالاها است. شکوفایی و تقویت اقتصاد استرالیا مرهون صادرات بزرگ منابع طبیعی و کالاهای خام است و بالا رفتن قیمت شماری از کالاهای کلیدی به سود دلار استرالیا تمام شده است. یک موضوع مهم برای اقتصاد استرالیا انتخابات عمومی در ژانویه ۲۰۰۸ است، اگر‌چه برخی انتظارات نیز حاکی از برگزاری زودهنگام آن است. بین سه تا شش ماه آینده، مردم استرالیا در همه پرسی رویکرد سیاسی آینده را روشن می‌کنند. از آنجایی که در استرالیا نظام پارلمانی حاکم است، زمان مشخصی برای رای‌گیری عمومی تنظیم نشده است، با این وجود پایان زمان مقرر در نوزدهم ژانویه سال ۲۰۰۸ تعیین گردیده است. از آنجایی که شعارهای نامزدان انتخاباتی و وعده‌های آنها بهسازی و اصلاح اقتصادی را دربرمی‌گیرد، به نظر می‌رسد بخشی از صعود قیمت دلار استرالیا به مسائل سیاسی وابسته باشد. یکی دیگر از مسائل بنیادی که به بازدهی دلار استرالیا کمک نموده، سلامت اقتصادی در کنار سطح نرخ بهره ۲۵/۶درصدی آن است. بانک مرکزی نرخ نقد شبانه (OCR) را از نوامبر ۲۰۰۶ تاکنون تغییر نداده است و در پایان نشست‌های شورای تصمیم‌گیری سیاست‌های پولی همان نرخ بهره گذشته اعلام شده است. برخی معامله‌گران بر این باور هستند که در سال‌جاری سطح نرخ بهره افزایش یابد.
از آنجایی که دلار استرالیا به عنوان یک ارز کالایی شناخته می‌شود، طلا، ‌ذغال‌سنگ و گندم مکملی برای پول رایج استرالیا به حساب می‌آید. با وجود رشد تقاضای ‌ذغال‌سنگ، شبیه به دیگر کالاهای انرژی قیمت آن در حال افزایش است. قاره استرالیا در مجموع مزیت نسبی در تولید کالاهای کشاورزی دارد و محصولات آن به کشورهای آسیایی نظیر چین و ژاپن ارسال می‌شود. تقاضای مطلوبی برای تولیدات فلزات و کالاهای انرژی استرالیا در سطح جهانی وجود دارد و این موضوع به بازدهی دلار استرالیا کمک نموده است. استرالیا یکی از صادرکنندگان مطرح گندم است و افزایش قیمت این محصول در شش‌ماه نخست سال ۲۰۰۷ مورد توجه بوده است. چشم‌انداز رشد قیمت مس، طلا و ‌ذغال‌سنگ در کنار بالا گرفتن قیمت محصولات کشاورزی امتیازی برای دلار استرالیا محسوب می‌شود. این کشور دومین تولیدکننده بزرگ طلا در جهان است و بازگشت قیمت به سطح ۷۰۰‌دلار در هر اونس می‌تواند صعودهای بیشتری را برای دلار استرالیا به ارمغان آورد. چین و هند به عنوان دو غول صنعتی همچنان با رشد تقاضای چشمگیری در زمینه انرژی روبه‌رو هستند و می‌تواند به گام‌های بالارفتن قیمت انرژی سرعت بیشتری ببخشد. با توجه به نرخ رشد اقتصاد جهانی انتظار می‌رود، تقاضا برای کالاهای کلیدی استرالیا ادامه یابد و در پی آن نرخ مبادله استرالیا در برابر دلار آمریکا به نقاط بالاتری دست یابد.
در چند ماه اخیر همگام با دیگر اقتصادهای بزرگ جهان، استرالیا از رشد اقتصادی مناسبی برخوردار بوده است. در سه ماه نخست سال ۲۰۰۷‌، دوازدهمین اقتصاد بزرگ جهان با رشد ۸/۳درصدی همراه شد و می‌توان چنین تعبیر کرد که اقتصاد استرالیا گام‌های سریعی را برای توسعه و رشد در سه سال اخیر بر داشته است. داده‌های اقتصادی اخیر نشان می‌دهد که مسیر اقتصادی این کشور نیرومند حرکت می‌کند. بررسی سریع چند داده در چشم‌انداز این مسیر مفید است. مخارج خانوارها در حدود ۵/۱درصد در سه‌ماه نخست رشد یافته و دستمزدها نیز در طی این زمان یك‌درصد افزایش نشان می‌دهد. این در حالی است که نرخ بیکاری نسبت به رکورد سی سال گذشته در سطح ۲/۴درصد رسیده است. افزایش تقاضای سرمایه‌گذاری و رشد بورس اوراق بهادار استرالیا مواردی است که نشان می‌دهد دلار استرالیا در جهت واقعی خود حرکت می‌کند. با وجود نرخ بهره بالا بخش مسکن به فعالیت خود ادامه می‌دهد، هر‌چند رشد آن تا حدودی کند شده است. ساخت مسکن در سه‌ماه نخست با نرخ ۶/۱درصدی به سردی گراییده است. این مساله می‌تواند شورای سیاست پولی بانک رزرو استرالیا را در مورد افزایش نرخ بهره محتاط نماید.
سطح عمومی قیمت‌ها در استرالیا در یک محدوده مشخص در ‌ماه‌های اخیر قرار گرفته و اگر‌چه بانک رزرو استرالیا بر طبق بیانیه‌های خود نسبت به افزایش تورم حساس است، اما گزارش‌های اقتصادی مربوط به آغاز خانه‌سازی و ساخت‌و‌ساز انتظار افزایش زودهنگام نرخ بهره را تخفیف داده است. اگر شاخص‌های مسکن و مخارج مصرفی در آینده از رشد برخوردار شوند، می‌توان انتظار داشت که بانک مرکزی استرالیا سطح نرخ بهره را از ۲۵/۶درصد دست‌کم یک بار در سال ۲۰۰۷ افزایش دهد.
چشم‌انداز نرخ مبادله دلار استرالیا در برابر دلار آمریکا با توجه به برخی کلیدهای بنیادی نسبت به گذشته روشن‌تر شده است. نابسامانی در وام‌های غیراصلی و احتمال مشکلاتی در زمینه بازپرداخت وام‌ها توسط بنگاه‌های اقتصادی ایالات‌متحده به همراه رکود بخش مسکن شرایط لازم را برای فروش دلار آمریکا فراهم ساخته است. همچنین بازارهای مالی احتمال کاهش نرخ بهره آمریکا به دلیل فشارهای اقتصادی به بخش‌های حقیقی اقتصادی آن کشور را جدی تر دنبال می‌کنند و فرضیه پایین آوردن نرخ بهره در سه‌ماه نخست سال ۲۰۰۸ نسبت به گذشته تقویت شده است. از سوی دیگر چشم‌انداز رشد قیمت نفت و مواد خام می‌تواند زمینه‌های لازم برای فشار هزینه‌ها و بالا بردن سطح عمومی قیمت‌ها را ایجاد کند. بدین ترتیب انتظار می‌رود دلار آمریکا همچنان مورد استقبال قرار نگیرد و روند کاهشی آن ادامه یابد. در این میان نقش رشد اقتصادی آسیا و میزان تورم در استرالیا برای ترسیم آینده دلار استرالیا پررنگ است. افزایش بازدهی اوراق قرضه استرالیا و شکاف بازدهی ایجاد شده بین بازارهای مالی آمریکا و استرالیا نشان می‌دهد که دلار استرالیا می‌تواند همچنان ستاره بازار مبادلات ارزی باشد. در پایان هفته سوم جولای هر دلار استرالیا با ۸۸‌سنت آمریکا مبادله می‌گردید و با توجه به چشم‌اندازهای مطرح شده انتظار رشد این نرخ فراتر از ۹۲/۰سنت به ازای هر دلار آمریکا در‌ ماه‌های آتی وجود دارد

محمد مساح

منبع : روزنامه دنیای اقتصاد