سه شنبه, ۱۸ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 7 May, 2024
مجله ویستا

برین ، برشونده ، ترانسندنس


برین ، برشونده ، ترانسندنس
ترانسندنس، از ریشه لاتین transcendere به معنی فراتر رفتن، پا را از محدوده مشخص بیرون گذاشتن.
ترانسندنس در تئوری شناخت به معنی چیزی است که مستقل از شعور و آگاهی وجود دارد، چیزی که بدون وابستگی به شناساگر سوبژه وجود داشته باشد. ׳
از نظر کانت، مفهومی ترانسندنس است که از دایره تجربه های ممکن خارج شده و در قلمرو دلیل آوری های تجربی نباشد. کانت در برابر این مفهوم، به استدلاال و تحلیل ترانسندنتال شرایط تجربه ممکن توجه می کند و نشان می دهد که ابژه های مورد تجربه، نمود آنها هستند و نه ابژه در ذات خویشکانت به جای ترانسندنس هستی فرای تجربه از مفهوم ترانسندنتال ;شرایط لازم و پیش اندرانه شناخت استفاده می کند. ׳
در متافیزیک نظرآورانه سپکولاتیو دوران سکولاستیک، ترانسندنس به معنی ورای طبیعت و جهان بکار رفته است. بالاترین ترانسندنس خداست. روح انسانی هم ترانسندنس است، چرا که می تواند از تمام جهان گذشته و فراتر رود. ׳
در فلسفه اگزیستانسیالیستی، هایدگر ترانسندنس را اوج گیری انسان بر فراز هستی می داند.
یاسپرس، آن را بعنوان آنچه از همه ی هستی بالاتر است می فهمد.
منبع : فلسفه