پنجشنبه, ۱۳ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 2 May, 2024
مجله ویستا

علایم‌ حیاتی‌ در کمکهای اولیه


علایم‌ حیاتی‌ در کمکهای اولیه
ممکن‌ است‌ هنگام‌ درمان‌، مصدوم‌، نیاز به‌ ارزیابی‌ و کنترل‌ سطح‌ پاسخ‌دهی‌، نبض‌ و تنفس‌ داشته‌ باشد. همچنین‌ ممکن‌ است‌ لازم‌ باشد دمای‌ بدن‌ مصدوم‌ را هم‌ کنترل‌ کنید. علایم‌ حیاتی‌ می‌توانند در شناسایی‌ مشکلات‌ خاص‌ و تعیین‌ هرگونه‌ تغییر در وضعیت‌ مصدوم‌ به‌ شما کمک‌ کنند. کنترل‌ علایم‌ حیاتی‌ را به‌طور مرتب‌ ادامه‌ بدهید و یافته‌های‌ خود را در نمودار ثبت‌ مشاهدات‌، ثبت‌ کنید و آن‌ را به‌ امدادگران‌ گروه‌ پزشکی‌ که‌ مراقبت‌ از بیمار را بر عهده‌ خواهند گرفت‌، تحویل‌ دهید .
این‌ مبحث‌ را هم‌ ببینید:
▪ نمودارهای‌ ثبت‌ مشاهدات .
▪ بررسی‌ سطح‌ پاسخ‌دهی‌
برای‌ ارزیابی‌ وضعیت‌ هوشیاری‌، لازم‌ است‌ سطح‌ پاسخ‌دهی‌ مصدوم‌ را کنترل‌ کنید. هر آسیب‌ یا بیماری‌ که‌ مغز را درگیر کند، می‌تواند وضعیت‌ هوشیاری‌ را تغییر دهد؛ هرگونه‌ بدتر شدن‌ اوضاع‌، می‌تواند خطرناک‌ باشد.
سطح‌ پاسخ‌دهی‌ مصدوم‌ را طی‌ مراحل‌ زیر ارزیابی‌ کنید:
۱) آیا مصدوم‌ «هوشیار» است‌؟ آیا چشم‌هایش‌ را باز می‌کند و به‌ سؤالات‌ جواب‌ می‌دهد؟
۲) آیا مصدوم‌ به‌ «صدا» پاسخ‌ می‌دهد؟ آیا به‌ سؤالات‌ ساده‌ پاسخ‌ می‌دهد یا از دستورات‌ پیروی‌ می‌کند؟
۳) آیا مصدوم‌ به‌ «درد» واکنش‌ نشان‌ می‌دهد؟ آیا در برابر درد نیشگون‌، چشمانش‌ را باز می‌کند یا حرکت‌ می‌کند؟
۴) آیا مصدوم‌ نسبت‌ به‌ تمام‌ تحریکات‌، «ناپاسخگو» است‌؟ با استفاده‌ از این‌ مراحل‌، می‌توانید هرگونه‌ تغییر وضعیت‌ مصدوم‌ را کنترل‌ کنید.
● کنترل‌ نبض‌
با هرضربان‌ قلب‌، خون‌ به‌ داخل‌ شریان‌ها پمپ‌ می‌شود و موجی‌ از فشار تولید می‌شود (مبحث‌ « قلب‌ و رگهای‌ خونی‌ » را ببینید). در محل‌هایی‌ که‌ شریان‌هادرست‌ زیرسطح‌ پوست‌ قرارمی‌گیرند (مثلاً در داخل‌ مچ‌ دست‌ یا در گردن‌)، می‌توان‌ موج‌ فشار را به‌ صورت‌ نبض‌ لمس‌ کرد. در بزرگسالان‌، تعداد نبض‌ به‌طور طبیعی‌ ۸۰-۶۰ ضربان‌ در دقیقه‌ است‌. تعداد نبض‌ در کودکان‌ تندتر است‌ و در بزرگسالانی‌ که‌ از آمادگی‌ جسمی‌ بالایی‌ برخوردارند، می‌تواند آهسته‌تر باشد. نبضی‌ که‌ به‌طور غیرطبیعی‌ تند یا کند شده‌ است‌، می‌تواند نشانه‌ای‌ از یک‌ بیماری‌ خاص‌ باشد. نبض‌ بازویی‌ دو انگشت‌ خود را در سمت‌ داخل‌ بازوی‌ شیرخوار قرار دهید.
محل‌های‌ گرفتن‌ نبض‌ عبارتند از:
▪ گردن‌ (نبض‌ کاروتید)
▪ مچ‌ دست‌ (نبض‌ رادیال‌)
▪ در شیرخوران‌، یافتن‌ نبض‌ در بازو (نبض‌ بازویی‌) آسان‌تر است‌.
نبض‌ رادیال‌ سه‌ انگشت‌تان‌ از درست‌ پایین‌تر از چین‌ مچی‌ که‌ در قاعده‌ شست‌ قرار دارد، بگذارید. برای‌ گرفتن‌ نبض‌، به‌ جای‌ انگشت‌ شست‌ (که‌ خودش‌ نبض‌ دارد) از سایر انگشتان‌ خود استفاده‌ کنید و موضع‌ را به‌ آرامی‌ فشار دهید تا بتوانید نبض‌ را لمس‌ کنید. موارد زیر را ثبت‌ کنید:
▪ سرعت‌ (تعداد ضربان‌ در دقیقه‌)
▪ قدرت‌ (ضعیف‌ یا قوی‌)
▪ ریتم‌ (منظم‌ یا نامنظم‌)
▪ نبض‌ کاروتید دو انگشت‌ خود را در یک‌ طرف‌ گردن‌ قرار دهید.
● کنترل‌ تنفس‌
وقتی‌ به‌ ارزیابی‌ تنفس‌ مصدوم‌ می‌پردازید، سرعت‌ تنفس‌ را کنترل‌ کنید و مشکلات‌ تنفسی‌ یا صداهای‌ غیرطبیعی‌ را سمع‌ کنید. سرعت‌ تنفس‌ طبیعی‌ در بزرگسالان‌، ۱۶-۱۲ بار در دقیقه‌ است‌؛ در شیرخواران‌ و کودکان‌ کم‌ سن‌ و سال‌، این‌ سرعت‌ به‌ ۳۰-۲۰ بار در دقیقه‌ می‌رسد. برای‌ کنترل‌ تنفس‌، به‌ سمع‌ آن‌ بپردازید و حرکات‌ قفسه‌سینه‌ مصدوم‌ را تحت‌نظر بگیرید. در مورد شیرخواران‌ و کودکان‌ خردسال‌، احتمالاً گذاشتن‌ دست‌ بر روی‌ قفسه‌سینه‌ و حس‌ کردن‌ تنفس‌، کار ساده‌تری‌ است‌. اطلاعات‌ زیر را ثبت‌ کنید:
▪ سرعت‌ (تعداد تنفس‌ در دقیقه‌)
▪ عمق‌ (نفس‌های‌ عمیق‌ یا کم‌عمق‌)
▪ سهولت‌ (راحت‌، سخت‌ یا دردناک‌)
▪ صدا (نفس‌های‌ بی‌صدا یا صددار و نوع‌ صدا)
شمارش‌ سرعت‌ تنفس‌ حرکات‌ قفسه‌ سینه‌ را تحت‌ نظر گرفته‌، تعداد تنفس‌ را در دقیقه‌ بشمارید. روش‌ ساده‌تر در مورد شیرخواران‌ یا کودکان‌ کم‌ سن‌ و سال‌، آن‌ است‌ که‌ دست‌ خود را روی‌ قفسه‌ سینه‌ قرار دهید.
● کنترل‌ درجه‌ حرارت‌
به‌منظور ارزیابی‌ درجه‌ حرارت‌ بدن‌، پوست‌ بدون‌ پوشش‌ را لمس‌ کرده‌، برای‌ به‌دست‌ آوردن‌ درجه‌ حرارت‌ صحیح‌، از یک‌ دماسنج‌ استفاده‌ کنید. درجه‌ حرارت‌ طبیعی‌ بدن‌ ۳۷ درجه‌ سانتیگراد است‌. درجه‌ حرارت‌ بالا (تب‌) معمولاً در اثر عفونت‌ ایجاد می‌شود. درجه‌ حرارت‌ پایین‌ می‌تواند از مواجهه‌ با سرما یا محیط‌ مرطوب‌ ناشی‌ شود. انواع‌ مختلفی‌ از دماسنج‌ها وجود دارند که‌ از آن‌ جمله‌ می‌توان‌ به‌ دماسنج‌های‌ شیشه‌ای‌ جیوه‌ای‌ معمول‌ و دماسنج‌های‌ دیجیتال‌ اشاره‌ نمود. مطمئن‌ شوید. که‌ نحوه‌ استفاده‌ از دماسنجی‌ را که‌ در اختیار دارید، می‌دانید.
▪ دماسنج‌ دیجیتال‌
این‌ دماسنج‌ را می‌توان‌ به‌صورت‌ زیرزبانی‌ یا زیربغلی‌ برای‌ اندازه‌گیری‌ دما به‌ کار برد. این‌ دماسنج‌ را تا زمان‌ ایجاد صدای‌ بوق‌ (تقریباً ۳۰ ثانیه‌) در محل‌ قرار دهید و سپس‌ دما را از روی‌ صفحه‌ نمایش‌ بخوانید.
▪ دماسنج‌ جیوه‌ای‌
قبل‌ از استفاده‌ از این‌ دماسنج‌، باید مطمئن‌ شوید که‌ سطح‌ جیوه‌ پایین‌تر از ۳۷ درجه‌ سانتیگراد است‌. قبل‌ از خواباندن‌ درجه‌، دماسنج‌ را به‌ مدت‌ ۳-۲ دقیقه‌ در محل‌ (زیر زبان‌ یا زیر بغل‌) قرار دهید.
▪ دماسنج‌ نواری‌ پیشانی‌
این‌ نوارهای‌ کوچک‌ حساس‌ حرارت‌، برای‌ اندازه‌گیری‌ درجه‌ حرارت‌ کودکان‌ کم‌سن‌ و سال‌ مفید هستند. نوار را به‌ مدت‌ تقریباً ۳۰ ثانیه‌ روی‌ پیشانی‌ کودک‌ قرار دهید. درجه‌ حرارت‌ از روی‌ تغییر رنگ‌ نوار مشخص‌ می‌گردد.
▪ دماسنج‌ گوشی‌
نوک‌ این‌ دماسنج‌ در داخل‌ گوشی‌ قرار داده‌ می‌شود و درجه‌ حرارت‌ را در عرض‌ یک‌ ثانیه‌ تعیین‌ می‌کند. کاربرد این‌ حسگر ساده‌ است‌ و برای‌ استفاده‌ در مورد کودکان‌ بدحال‌ مفید است‌. این‌ وسیله‌ را می‌توان‌ در هنگامی‌ که‌ کودک‌ خوابیده‌ است‌، به‌ کار برد.
منبع : پاراسات