یکشنبه, ۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 28 April, 2024
مجله ویستا

بلا یا حادثه ؟


بلا یا حادثه ؟
دانش کنونی علت لرزیدن زمین را می داند، ولی بسیار مشکل بتوان به درستی به بینش , دانش و اندیشه ی انسان نخستین درباره ی این نیروی بزرگ اهریمنی گیتی دست یافت. لرزیدن زمین سختی که جایگاه زندگی و آرامش انسان نخستین بود، همراه با ویران شدن خانه و کاشانه وی که تنها سنگر پناه موجود در برابر هجوم جانوران وحشی، جنگ و رویدادهای بد کیهان و زمینی بود، نکته ی بسیار پیچیده ای می نمود. زمین لرزه های بزرگ روزهای کهن، تمدنهای دیرین گوناگون انسانی را نابود ساخته اند که اثر زیادی از این رویدادهای سهمگین د رتاریخ دیرین بشری باقی نمانده است. برای انسان نخستین, زمین لرزه یکی ا زسهمگین ترین نیروهای طبیعی فرا انسانی بوده است. وی بعدها آن را خشم خدایان گوناگون پنداشت که زمین با خشم لرزه گون خود به تنبیه انسان های گناهکار دست می زند. مردم ساده دل نیز پس از هر زمین لرزه، با التماس, بخشش خدایان رامی خواستند. رویداد وحشتناک زمین لرزه های بزرگ باید در اندیشه ی انسان نخستین این دید و یا پندار را بوجود آورده باشد که دیوهای شوم و یا خدایان کینه جو در زیر زمین در کمین او نشسته اند. بنابراین زمین نیز چون هوا همیشه جای امنی برای او نبود. حتی پس از آنکه انسان غارنشین، زندگی چادرنشینی و کشاورزی خود را آغاز کرد، چیزی از رمز و راز زمین لرزه بر وی گشوده نبود.اما بشر امروز با توجه به پیشرفت علم و کمرنگ شدن خرافات,دیگر چنین اعتقادی به خدایان زیر زمینی و خشم آنها که موجب لرزیدن بشر می شود را به دور ریخته و سعی در کسب علم وآگاهی صحیح در مورد زمین لرزه دارد.
درباره زمین لرزه و حوادثی که پس از آن برای بشریت حادث می شود بسیار می دانیم اما ما انسان های ضعیف به هنگام ایجادچنین مشکلاتی به تلخی بلا و ناگواری این مسئله می اندیشیم.یادمان می رود که مسبب اصلی این حوادث تلخ خودمان هستیم.آری ما با ساخت وسازهای غیراصولی و بدون رعایت حتی ابتدایی ترین استانداردهاکه امروزه در دنیا توجه خاصی به آنها می شود, خود و عزیزانمان را در جریان حوادث تلخ قرار می دهیم, که البته زمین لرزه یکی از ناگوارترین آنهاست. در زلزله ای که در ۵ دی ماه سال ۱۳۸۲ در شهرستان بم اتفاق افتاد به غیر از دلایلی چون طولانی بودن زمان لرزش و هم چنین زمان وقوع زمین لرزه که در ساعات اولیه صبح اتفاق افتاد غیراصولی بودن شهرسازی,سست بودن خانه ها و استفاده از بدترین مصالح ساختمانی (خشت گل و آهن) از عواملی بودند که هم وطنان عزیزمان را داغدار کردند.فرض کنید در یک مکان خالی از دست سازهای بشر قرار داشته باشید و دچار شدیدترین زلزله ممکن شوید، آیا سقفی بر بالای سر شما قرار دارد که بر سر شما فرو ریزد؟ آیا دیواری هست که زندگی افراد خانواده شما را تهدید کند؟ آیا کمد و یا تکه های شیشه وجود دارند که باعث آسیب رسیدن به شما شود؟
پس قبول کنیم که زلزله نیز همانگونه که سیب از درخت به پایین سقوط می کند، یکی از ساده ترین پدیده های طبیعی در جهت تکامل زمینی است که بر روی آن زندگی می کنیم ولی با دست سازهای نامطمئن خود باعث شده ایم تا هر شب با هراسی کشنده تر از خود زلزله سر بر بالش بگذاریم. شاید اگر همه ما بیشتر به نزدیک بودن این حادثه فکر کنیم بیشتر به دنبال چاره باشیم و سعی در آموزش دادن و آموزش دیدن کنیم. شاید اگر در ایران عزیزمان آموزشهای بیشتری از طریق رسانه های عمومی انجام می گرفت در دورافتاده ترین نقاط این سرزمین باستانی شاهد نجات یافتن عده کثیری از دوستانمان از حوادث غیر قابل پیشبینی می بودیم اما افسوس....
بعد از زمین لرزه بم که همه آن را یک بلای طبیعی نامیدند و طبیعت را مسئول از بین رفتن دوستان و هموطنانمان دانستند تا چند ماه اخبار روز ما حادثه بم بود, اما دریغ از یادآوری آن حادثه تلخ در این روزها...آری همه فراموش کردند, آری بازهم وحشت ویرانی آرزوهایمان راش در سردی خاک روزگارمان به باد فراموشی سپرده ایم. همه یادشان رفت که این حادثه بالقوه باقی مانده و بازهم روی می دهد.ما از شما می خواهیم که زمین لرزه تهران را به همه یادآور شوید که صدها بار بدتر از حادثه بم خواهد بود.به یاد داشته باشیم که اگر این فرضیه به یقین حاصل شود دیگر ایرانی نخواهیم داشت.یادمان باشد که فکر کردن امروز ما به حادثه بسیار تلخ فردا می تواند ما را از خطر فرداها برهاند؛ همه ما به واقع به زلزله بلای طبیعی می گوییم اما ذات خودمان بلاست, این خود ما هستیم که با ساخت و سازهای غیراصولی, عدم رعایت استانداردهای خانه سازی و شهرسازی و بی توجهی به مدیریت بحران, عدم پیشگیری از حوادث غیرمتعارف در حوادث غیرقابل پیشبینی, زمینه به وجود آمدن بلا را برای خودمان فراهم می کنیم.
زمین می لرزد چون آسمان که می بارد و صاعقه می زند, چون بادی که می وزد اما هیچکدام بلا نیستند چون برای ما خطری ندارند این ما هستیم که از آنها بلا می سازیم و به آنها نسبت ناروا می دهیم؛ زمین هم مانند دیگر رویدادهای طبیعی که در طبیعت وجود دارد دچار دگرگونی می شود, می لرزد و بشر را می لرزاند.بشری که زمین را تصاحب کرده و بی رویه روی آن ساخت و ساز می کند؛ روی کوه در انتهای دره ها و خلاصه هر جایی که بتواند معیشتی کند می سازد و در زیر سازه های خود می میرد و آن گاه به زمین لرزه می گوید بلا....
منبع : پایگاه اطلاع رسانی زلزله


همچنین مشاهده کنید