رشد کهکشان ها در پرورشگاه ماده تاریک

اگر بخواهید بدانید كه كهكشان های جدید در كجا به دنیا می آیند، كافی است كه به دنبال توده هایی از ماده تاریك باشید. اگر چه ماده تاریك كاملاً از چشم آشكارگرهای امروزی پنهان است اما این ماده اسرارآمیز با گرانش خود می تواند انرژی تابشی را منحرف و خم كند. اخترشناسان با استفاده از تلسكوپ فضایی هابل و تلسكوپ سوبارو (Subaru) توزیع ماده تاریك را در ناحیه ای از آسمان به بزرگی ۵ ماه كامل نقشه برداری كردند. آنها نشانه هایی از توده های ماده تاریك را یافتند كه پرورشگاه كهكشان های تازه متولد شده هستند كه حدود ۱۲ میلیارد سال نوری از زمین فاصله دارند. یك آشیانه مجزا از ماده تاریك می تواند چندین كهكشان تازه را در خود پرورش دهد. این نتایج كه توسط محققین موسسه علوم تلسكوپ فضایی و رصدخانه اخترشناسی ملی ژاپن و همچنین دانشگاه توكیو به دست آمده است پیش بینی های فرضیه فعلی كیهان شناسی موسوم به مدل «ماده تاریك سرد» را تائید می كنند. هر چند ماده تاریك به طور مستقیم با استفاده از تلسكوپ قابل رویت نیست اما كشش گرانشی قدرتمند آن بر روی گاز، ستاره ها و حتی كهكشان های مجاور باعث آشكار شدن وجود آن می شود. كهكشان ها معمولاً به صورت خوشه تجمع می كنند و گرانش عامل تعیین كننده عمده تجمع آنها است.
ممكن است مطالعه چگونگی تجمع كهكشان ها نحوه توزیع ماده تاریك و چگونگی تاثیر آن بر روی تولد و رشد كهكشان ها را مشخص كند. در گذشته مطالعه تجمع كهكشان های جوان بسیار مشكل بود.كهكشان های جوان به دلیل فاصله بسیار زیاد، كم نور به نظر می رسند و یافتن تعداد كافی برای تحقیق در مورد تجمع آنها یك چالش رصدی بود.«ماسامی اوچی» و همكاران وی از موسسه علوم تلسكوپ فضایی با استفاده از تلسكوپ سوبارو و دوربین آن موسوم به Suprime-Cam یك ناحیه از آسمان در صورت فلكی نهنگ (Cetus) را مورد مطالعه قرار دادند. این قسمت از آسمان ناحیه ای به بزرگی پنج ماه كامل را پوشش می دهد. این گروه با تصویربرداری های حساس در محدوده سه رنگ نور مرئی از این ناحیه توانستند حدود ۱۷ هزار كهكشان جوان كه در فاصله ۱۲ سال نوری قرار دارند را مشاهده كنند. این تعداد ده برابر بیشتر از تعداد رصد شده طی مطالعات قبلی در مورد این كهكشان های جوان است.
این گروه بر اساس این داده ها دریافت كه:
۱- تعداد زیادی جفت های كهكشانی وجود دارند كه فاصله آنها از یكدیگر كمتر از ۸۰۰ هزار سال نوری است.
۲- كهكشان ها حتی در فاصله های بسیار زیاد به طور مستحكم گرد هم می آیند.
این دو نتیجه زمانی انتظار می رود كه كهكشان ها در میان توده های ماده تاریك آشیانه كنند.این گروه نتایج رصدی را به طور مفصل با پیش بینی های نظری مدل «ماده تاریك سرد»مقایسه كرده و دریافتند كه یك توده متوسط از آشیانه های ماده تاریك به اندازه ششصد میلیارد خورشید وزن دارد و اینكه یك توده مجزا ماده تاریك چندین كهكشان جوان را در میان خود آشیانه می دهد.تحقیقات این گروه به همراه پژوهش های دیگر كه به طور مستقل توسط گروه دیگری انجام شد شواهد محكمی را ارائه می دهند مبنی بر اینكه كهكشان های جوان در ابتدای كیهان در میان توده های ماده تاریك پرورش یافته و اینكه یك توده مجزا از ماده تاریك كهكشان های جوان متعددی را در خود جا می دهد. هر دو گروه از توانایی بی نظیر تلسكوپ سوبارو بهره می برند تا تصویربرداری های بسیار حساسی از یك ناحیه وسیع از فضا را انجام دهند.

منبع : روزنامه شرق