یکشنبه, ۹ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 28 April, 2024
مجله ویستا

بیماری هاری در حیوان‌ها


گوشت‌خواران و خفاش‌ها حيوان‌هائى هستند که در طبيعت موجب بقاء ويروس هارى مى‌شوند و در بين گوشت‌خواران اهلي، سگ، به‌ علت کثرت و همچنين الفتى که با انسان دارد در سرايت اين بيمارى نقش عمده‌اى دارد. علف‌خواران و جوندگان با وجود حساسيت به ويروس هارى نقشى در اپيدميولوژى بيمارى ندارند.
در سگ دورهٔ نهفتگى بيمارى بين ده روز تا دوماه يا بيشتر است و دوره نهفتگى طولانى يک‌ساله نيز مشاهده شده است. اولين علامت ابتلاء سگ به هاري، تغيير رفتار و عادت‌هاى معمول حيوان است. در اين مرحله، حيوان پريشان و مضطرب بوده، آرام و قرار ندارد. با پيشرفت بيمارى رفتار غيرعادى حيوان شدت مى‌يابد و بالاخره اشتهاى کاذب پديد مى‌آيد و به بلع سنگ و چوب و چيزهاى غيرقابل هضم مبادرت مى‌ورزد و هرچه سر راه خود ببيند به دندان مى‌گيرد. به زودى به‌ علت فلج ماهيچه‌هاى حلق، بزاق از دهان جارى مى‌شود. بيمارى در گوشت‌خواران، از جمله سگ نيز به دو شکل خشمگين و فلجى ظاهر مى‌شود. صداى سگ در دوران بيمارى خشن، ناموزون و بريده مى‌شود و کم‌کم سرکشى حيوان شدت پيدا کرده، به ‌طور جنون‌آميزى به حيوان‌ها و انسان‌ها حمله مى‌کند. در روزهاى چهارم و پنجم بيماري، اختلال عمل تنفسى شديدتر شده، علايم فلجى در پاها ظاهر مى‌شود و درنهايت حيوان تلف مى‌شود. در شکل فلجى بيمارى علايم سرکشى و ميل به حمله وجود ندارد و حيوان به گوشهٔ تاريکى پناه مى‌برد. دشوارى در بلع، اختلال‌هاى تنفسى و بالاخره پيشرفت فلجى موجب مرگ حيوان مى‌شود. در هارى گربه دورهٔ نهفتگى از سگ کوتاه‌تر است و علايم بيمارى در اين حيوان با سرکشى فوق‌العاده و حمله‌هاى جنون‌آميز همراه است. گرگ‌ هار به ‌سبب قدرت زياد و ايجاد جراحت‌هاى عميق و متعدد در سر و صورت از لحاظ انتقال هارى خطرناک‌ترين حيوان وحشى است. به‌طور معمول بيمارى هارى در گرگ‌ها به ‌شکل خشمگين و تهاجمى بروز مى‌کند. گرگ هار حس و غريزهٔ حفاظت جان خود را از دست مى‌دهد و از اين‌رو در حمله و جنگ و خونريزى که در بين جماعتى ايجاد مى‌کند، ضمن اينکه موجب آلودگى گروهى مى‌گردد به‌ فکر فرار نمى‌افتد تا بالاخره در اثر ضربه‌هاى وارده و ضعف و ناتوانى حاصل از خود بيماري، کشته مى‌شود يا مى‌ميرد؛ حال آنکه گرگ سالم که بيشتر به ‌علت گرسنگى به کسى حمله مى‌کند يا وارد گله‌اى مى‌شود به‌ محض شنيدن سروصداى مردم فرار مى‌کند. هارى در ديگر حيوان‌هاى گوشت‌خوار، از قبيل شغال، روباه و غيره با هارى سگ تفاوت زيادى ندارد و از لحاظ دورهٔ نهفتگى و ديگر علايم نيز شبيه آن است.


همچنین مشاهده کنید