سلام گفتن به روش ۲۰:۳۰

امروزه اخبار و رسانه‌های جمعی حرف اول را در اطلاع‌رسانی و بالا بردن سطح اطلاعات و آگاهی افراد یك جامعه می‌زند به طوری كه حتی قادرند با ارائه اطلاعات روز نقش تعیین‌كننده‌ای در سیستم اداری و كنترل آن اجتماع داشته باشند و با نحوه ارائه صحیح اخبار، تغییرات شگرفی در سطح فرهنگی جامعه ایجاد كنند. سرعت انتشار اخبار این روزها تا حدی است كه شاید به جرات بتوان گفت این امر پای خود را از سطح یك جامعه فراتر گذاشته و یك خبر ظرف كمتر از چند ثانیه تا دورترین نقطه دنیا مخابره می‌شود.
در مورد این مسئله نباید قدرت و توانایی گویندگان هر بخش خبری را كه از رسانه‌های صوتی وتصویری به بازگو كردن این اخبار می‌پردازند، نادیده گرفت.
حتی نحوه بیان گوینده می‌تواند تغییرات و تحولات اساسی در شنونده در هر كجای دنیا به وجود آورد و این امر تا جایی پیشرفته كه در بسیاری از جنگ‌ها و حركت سیاسی به عنوان حربه‌ای برای یكی از طرفین خواهد بود و دارای قدرتی باورنكردنی است و تضعیف روحیه طرف مقابل را بر هم خواهد زد. تولید و ارائه اخبار موضوعی مهم و تخصصی است كه شاید بحث در مورد آن به درازا بكشد. از آنجا كه اخبار باید طوری باشد كه نظر بیننده و شنونده را به خود معطوف كند و سطح آگاهی فرد را بالا ببرد بنابراین در تولید و نحوه ارائه آن از آغاز خبر تا پایان باید دقت و ملاحظات بسیار زیادی صورت گیرد و این امر فقط با درایت و تصمیم‌گیری صحیح متصدیان و مسئولان صدا و سیما و دست‌اندركاران رسانه‌ای حاصل می‌شود. در كنار همه اینها باید توجهی عمیق به بیان كامل و بدون سانسور اخبار شود. به هر حال باید بگوییم كه این اخبار است كه می‌تواند بر روند رو به رشد فرهنگی و اطلاعاتی جامعه تاثیرگذار باشد به شرط آن كه به صحیح تمام معیارهای رسانه‌ای تولید و... بیان شود.
● نقش تصویر در اخبار
در تعریف كلی خبر باید گفت كه پرسشی است كوتاه كه پاسخ‌جویی برای آن، بخش وسیعی از ادبیات را شكل داده
است. خبر، گزارش واقعیت‌هاست البته هر واقعیتی را نمی‌توان خبر نامید به این دلیل نمی‌توان یك واقعیت را خبر نامید كه فلان واقعیت مثلا بر همگان روشن است، نو نیست و چون كهنه است، قابل طرح نیست و وقتی واقعیت تازه نیست نمی‌تواند جنبه خبری داشته باشد.
خیلی از اخبار از شبكه‌های مختلف آماده پخش می‌شوند اما روز بعد یا مدتی پس از آن تكذیب می‌شوند. باید افزود كه برخلاف بعضی تصورها كه خبر و اخبار را گزارش می‌خوانند باید گفت كه خبر یك نوع پیام است. زیرا ممكن است كه جنبه‌های تازه‌ای از یك رویداد كهنه و قدیمی و به عبارت دیگر زوایای جدیدی از آنچه در گذشته رخ داده را آشكار كند، بنابراین به یك موضوع قدیمی، یك وجه تازه خبری خواهد داد.
به همین منظور اگر تصویر را ویژگی ذاتی و مبنای اهمیت یك خبر تلویزیونی بدانیم باید گفت كه برخی از بخش‌های خبری تلویزیون ما فاقد چنین خصوصیتی هستند به ویژه درباره اتفاقاتی كه واقعا ارزش تهیه یك خبر و ارائه آن را دارند و خبر آنها بلافاصله در نخستین بخش‌ها پخش می‌شود. به طور مثال ممكن است خبر آتش‌سوزی یك مكان گزارش شود و بینندگان زیادی را هم جذب خود كند اما هیچ تصویری از آن حادثه پخش نمی‌شود و بینندگان فقط تصویر گویندگان خبر را خواهند دید.
به طور كلی می‌توان گفت خبر شامل هر اندیشه و عمل واقعی است كه برای عده كثیری از خوانندگان جالب خواهد بود. با بیان این موضوع اخبار را می‌توان اندیشه و عمل واقعی قلمداد كرد. عده‌ای از اساتید رسانه‌ای معتقدند كه توان تمامی رسانه‌های خبری بر این امر استوار است كه به عینیت خبرهایی كه انتشار می‌دهند اضافه كنند و به این وسیله مخاطبان بیشتری را جذب و محصور واقعیت‌های خبری سازند. عكس، فیلم، اسلاید همراه با صوت عوامل اصلی، عینیت بخشیدن به یك بخش اخبار است كه در تلویزیون دیده می‌شود كه می‌توانند نارسایی جبری خبر را جبران كند. اگر اخباری كه در میان سایر اخبار یك بخش خبری كه فقط به تصویر گوینده خبر محدود شوند و مخاطب را به دل رویداد نبرند، عطش تصویری مخاطب را برطرف نخواهند كرد و چندان اثرگذار نخواهند بود.
● رسانه‌های صوتی و تصویری
عبارت «رسانه‌های خبری» عبارتی است كه در مورد رسانه‌هایی كه كارشان پرداختن به اخبار است به كار می‌رود و شامل رسانه‌های چاپی (روزنامه‌ها و مجلات)، رسانه‌های صوتی و تصویری (ایستگاه‌های رادیویی، تلویزیونی و شبكه‌های تلویزیونی) و نیز رسانه‌های خبری اینترنتی است. رسانه‌های صوتی و تصویری رسانه‌هایی هستند كه برنامه‌های خود را به صورت رادیویی و تلویزیونی و برای تعداد زیادی از شنوندگان و بینندگان پخش می‌كنند. مخاطبان این اخبار و خبرها می‌توانند مردم یك كشور یا فقط قشر خاصی از مردم باشند.
برنامه‌های رسانه‌های صوتی و تصویری از طریق امواج رادیویی یا كابلی یا هر دو، پخش می‌شوند. یك سازمان رسانه‌ای كه برنامه‌هایش از طریق صدا و سیما پخش می‌شود در یك زمان می‌تواند چندین برنامه را پخش كند و برای این كار شبكه‌های متعددی را در اختیار داشته باشد. شاید بهترین نمونه برای این سازمان‌های رسانه‌ای شبكه CBB و كانال‌های مختلف آن است در ضمن اخباری كه از طریق رادیو و تلویزیون‌های دیجیتالی مدل جدیدتری از رسانه‌های صوتی و تصویری هستند و امكانات بیشتری را در اختیار مخاطب خود قرار می‌دهند.
● موفقیت از ابتدای كار
بنابراین برای آن‌كه‌ یك بخش خبری بتواند در كار اطلاع‌رسانی موفق ظاهر شود سعی خواهد كرد از بهترین تیترها و عناوین خبری برای بخش خود استفاده كند و نقش گویندگان آن هم برای سردبیر خبر این بخش بسیار مورد اهمیت است و تمام تلاش خود را برای به كارگیری از این افراد در زمینه جذب مخاطب خواهد كرد.
به همین منظور بخش خبری شبكه یك سیمای جمهوری اسلامی ایران كه از دیگر شبكه‌ها در این قسمت بیشتر قدمت دارد از پیشكسوتان گویندگی در بخش خبری خود كه در ساعت‌های ۱۹ و ۲۱ پخش می‌شود، استفاده می‌كند كه از جمله این گویندگان كه سالیان سال در این حرفه مشغول هستند می‌توان آقایان بابان، حیاتی و افشار و خانم اصغری را نام برد. گویندگانی كه می‌توان گفت درست پس از پیروزی انقلاب اسلامی از افراد ثابت و همیشگی این بخش خبری بوده و از كاربلدان این حرفه محسوب می‌شوند، اما نكته مهم این است كه تمامی این گویندگان و بقیه افرادی كه در بخش خبری سایر شبكه‌های تلویزیون نیز مشغول فعالیت هستند یك هدف را دنبال می‌كنند و آن ارائه اطلاعات به صورت صحیح به افراد جامعه و بالا بردن سطح آگاهی آنهاست ولی برای رسیدن به این هدف از شیوه‌های متفاوت گویندگی استفاده می‌كنند. از مهم‌ترین اركان گویندگی ابتدای شروع صحبت است كه با سلام آغاز می‌شود و تمامی گویندگان سعی بر آن دارند كه از ائمه اطهار(ع) مدد بجویند.
البته در این بین بخش خبری ۲۰:۳۰ كه توانسته مخاطبان زیادی را هم جذب كند با سایر بخش‌های خبری متفاوت است و سعی كرده بجز بیان جمله «با سلام بر محمد و آل محمد» از كلمات دیگری نیز در ابتدای صحبت گویندگانش استفاده كند.نمونه‌هایی از گفته‌های آغازین این گویندگان كه از بخش خبری ۲۰:۳۰ شبكه دو سیما پخش شده به قرار زیر است: -به نام آرام دل‌ها، سلام بر محمد و آل محمد و خاندان پاكش. -به نام خداوندی كه ستودنی ندارد كسی را كه به‌جز اوست. با سلام و درود بر همه شما ایرانیان هموطن، با سلام و درود بر محمد و آل محمد. -به نام زیبا دوستدار زیبایی درود و سلام بر پروردگار پیامبر رحمت و خاندان پاكش. -به نام توانای دانا، درود و سلام مهربان هستی‌بخش به پیامبرش محمد امین و خاندان پاكش. -به نام خدا و سلام و صلوات بر مصطفی نبی و آل پاكش. -به نام زیبای حضرت دوست و با سلام و صلوات بر امین پیامبر و آل پاكش ایرانیان همیشه سربلند سلام و درود بر همه شما. -به نام خدایی كه می‌شود به او رسید حتی با واژه‌هایی می‌توان به آن رسید و با سلام و صلوات بر محمد و خاندان پاكش. - خدا هست آگاه بر هر كه هست و هر چیز از دانش افكنده دست به نام داناترین درود و صلوات یكتای بی‌همتا به محمد امین و خاندان او سلام و شبتون بخیر. - به نام خدا و سلام و صلوات بر محمد و آل محمد، بینندگان گرامی درود و سلام بر شما امشب با ما همراه باشید. - به نام آرام دل‌ها و سلام و صلوات بر محمد امین و خاندان پاكش.
اینها نمونه‌هایی از آغاز صحبت گویندگان بخش خبری ۲۰:۳۰ بود كه برایتان نوشتیم. در هر جامعه‌ای و هر منطقه‌ای اقشار مختلفی از افراد با سطح تحصیلی، فرهنگی و اجتماعی مختلف وجود دارند و بیان خبرها از همان ابتدا باید به گونه‌ای باشد كه برای همه این افراد قابل درك و فهم باشد در غیر این صورت برداشت‌های غیریكسان از اخبار می‌تواند برای یك اجتماع خطرآفرین شود و حتی آن را تا سر حد نابودی سوق دهد پس با توجه به این مسئله می‌فهمیم كه با بیان خبرها به صورت كاملا روشن و با زبانی شیوا و ساده تا چه حد می‌توانیم از خطرات احتمالی و گرفتاری‌های بعدی ناشی از بیان آن به زبانی غیرقابل فهم برای عموم جلوگیری كنیم. البته در مورد بیان اخبار به صورت ساده و زیبا باید به بازتاب‌های جوامع دیگر نیز اشاره كرد.
امروز با پیشرفت علم و به وجود آمدن سیستم‌های ماهواره‌ای اجتماعی قادر است از اخبار جوامع و كشورهای دیگر به صورت كاملا زنده مطلع شود و بازتاب‌هایی را نیز از سوی آنان برانگیزد. می‌بینیم كه از لحاظ بین‌المللی نیز این امر بسیار مهم و حائز اهمیت است پس آیا با بیان كلمات و لغات قصار و تخصصی می‌توان به هدف خود كه ارائه اطلاعات جامع و صحیح است دست یافت؟
در پایان باید یادآور شد كه ما در جامعه‌ای اسلامی زندگی می‌كنیم و تمام وجود ما سرشار از ائمه اطهار(ع) است آیا «سلام بر محمد و آل محمد(ص)» باید به دنبال «سلام بر بینندگان» بیاید؟آیا نمی‌توان با لغات ساده و زیبای زبان فارسی و به طوری كه تمام افراد چه در داخل كشور و چه در خارج كشور، از آن استفاده كنند. پاسخ به این سوالات را به شما واگذار می‌كنیم امیدواریم كه این تغییر در روند بیانات آغازین گویندگان خبری ایجاد شود.

منبع : مجله خانواده سبز