ظل‌السلطان: از فراموشخانه تا گنجینه خسروی

نویسنده : معتضد - خسرو
محل نشر : تهران
تاریخ نشر : ۱۳۸۰/۰۵/۲۸
رده دیویی : ۹۵۵.۰۷۴
قطع : وزیری
جلد : گالینگر
تعداد صفحه : ۷۶۸
نوع اثر : تالیف
زبان کتاب : فارسی
نوبت چاپ : ۱
تیراژ : ۲۰۰۰
شابک : ۹۶۴-۴۴۲-۲۹۲-۹

این کتاب که در قالب داستان تاریخی نگارش یافته از حوادث و جریانات ایران از سال 1290تا 1298ه.ق و در واقع شرحی است از اوضاع دربار قاجار, شاهزادگان قاجاری, نقش انگلیسی‌ها و روس‌ها و فرانسوی‌ها در کشف و غارت گنجینه‌های تاریخی و باستانی و جواهرات از ایران, شخصیت و اقدامات و فجایع و جنایات ظل‌السلطان (فرزند ناصرالدین شاه که به جانشینی پدر نرسید و بدین سبب دچار عقده سلطنت و حکومت شد) .بخش اصلی کتاب مربوط به پی‌گیری سرگذشت 'گنج خسروی 'است که در بانک استقراضی روس نگهداری می‌شد و به طرز نامعلومی مفقود گردید .کتاب بر مبنای یک 'کتابچه 'و 'یک خبر 'شکل گرفته است .کتابچه‌ای به نام 'مادرکش 'از نویسنده‌ای نامعلوم که در سال 1329در اصفهان منتشر شده در آن اطلاعاتی درباره خانواده ظل‌السلطان و فرزندانش و گنجینه او در بانک استقراضی روس ذکر گردیده است' .خبر 'نیز مربوط به روزنامه 'رعد 'در سال 1295ه.ش است که اعلام کرده یک زیردریایی آلمانی, کشتی 'سووکس 'را در دریای مانش غرق کرده و قهرمان میرزا مسعود, پسر ظل‌السلطان در آن کشتی بوده است .برمبنای این دو منبع, نویسنده مقالاتی را در سال 1349در مجله ترقی به چاپ می‌رساند به نام 'گنج خسروی 'که اینک در کتاب حاضر با افزودن اطلاعات و مطالب مرتبط دیگر, تدوین می‌گردد .در این کتاب, همچنین از برخی شخصیت‌های انگلیسی و روسی که با ظل‌السلطان ارتباط داشته‌اند و در کار تهیه و انتقال گنجینه‌های فرهنگی فعالیت می‌کرده‌اند, همچنین سازمان انگلیسی 'گل پامچال 'که آثار عتیقه و باستانی را تهیه می‌کرده, صحبت شده است ;نیز به مسائلی از روابط, شخصیت‌ها و حوادث در خصوص غارت میراث فرهنگی کشور اشاره گردیده است .