بهترین بازی برای روشنفکرها!

● بازیهای استراتژیک
بازیهای استراتژیک در حال حاضر از متداول‌ترین و محبوب‌ترین انواع بازیهای کامپیوتری در دنیا هستند. به این بازیها Real-time Strategy یا RTS نیز گفته می‌شود و مخصوص کسانی هستند که به مدیریت، توسعه و برنامه‌ریزی در دنیای واقعی بسیار علاقه‌مندند اما به دلایل مختلف امکانش را ندارند و می‌توانند این وضعیتها را به صورت مجازی شبیه‌سازی کنند. این بازیها، معمولا جنگی هستند و در زمان واقعی کامپیوتری یا "ریل تایم" انجام می‌شوند و جمع‌آوری منابع، ایجاد ساختارهای پایه‌یی، توسعه‌ی فناوری و مدیریت مستقیم بر روی نیروهای انسانی یا "محصولات، ایجاد، تخریب" عوامل اصلی آن هستند.
تمام اتفاقات بازی به صورت مرحله به مرحله می‌افتند اما امکان تعامل بازیکن با هر قسمتی از بازی در زمانهای مختلف فراهم است. در بسیاری از موارد، این ویژگی است که بازیهای استراتژیک را با سایر بازیها متمایز می‌کند. یعنی ممکن است چند لحظه غفلت در به پایان رساندن یک پروژه‌ی خاص، باعث شود تا دشمن بتواند به همه‌ی آنچه که می‌خواهد دست پیدا کند در عین حال تا یک زمان مشخص، دشمن ناچار است تا صبر کند و کاربر پروژه‌ی محوله را به اتمام برساند. برای مثال شما به عنوان بازیکن استراتژیست، باید مرحله‌ی ساخت یک شهر را در مدت زمان ۱۵ روز (که به صورت شبیه‌سازی شده شاید کمتر از ۱۵ دقیقه باشد!) به پایان برسانید و سپس با خریداری سلاحها و مهمات جنگی، در مقابل حملات از آن محافظت کنید تا مرحله‌ی جدید ساخت شهر یعنی مقاوم‌سازی و تغییر دادن نوع مصالح به کار رفته در ساختمانهای آن را شروع کنید. به محض پایان یافتن ۱۵ دقیقه، حملات دشمن از زمین و آسمان شروع می‌شود و اگر شما آماده نباشید، مطمئناً خواهید باخت...
در چنین بازیهایی، معمولاً صفحه‌ی نمایش کامپیوتر به چند بخش تقسیم می‌شود که یکی از آنها، نقشه‌یی سه‌بعدی از دنیای شماست! محل استقرار نیروهای شما، شهرها و سرزمینهای تحت مدیریت شما به علاوه‌ی ساختمان نیروهای دشمن و عوارض شهری و طبیعی آنها از جمله داده‌هایی هستند که این نقشه‌ها به شما می‌دهند.
● عصر افسانه‌ها
عصر امپراتوریهای یا Age of Empires یک بازی کامپیوتری استراتژیک در زمان واقعی است که برای نخستین بار در سال ۱۹۹۷ توسط شرکت Ensemble Studios طراحی و به وسیله‌ی مایکروسافت یعنی بزرگترین غول نرم‌افزاری دنیا به بازار عرضه شد. بازی در مراحل اول به شکل ۲ بعدی و سپس در حالت سه‌بعدی طراحی شد و به بازیکن اجازه می‌دهد تا به مدیریت یک قبیله یا گروه خاص مردمی بپردازد و سرنوشت یک تمدن در طول چهار عصر سنگ، عصر ابزار، عصر برنز و عصر آهن را رقم بزند!
بسته‌ی اصلی این بازی در ابتدا با نام "عصر افسانه‌ها: تعالی امپراتوری روم" در سال ۱۹۹۸ عرضه شد و در همان زمان با استقبالهای خوبی مواجه گشت. البته دو سری اصلی از بازی را سراغ داریم که یکی تحت عنوان سری اوریجینال و دیگری تحت عنوان بسته‌ی توسعه‌ی بازی ارایه شد و هر کدام شامل چندین بازی بودند که از معروفترین بازیهای بسته‌ی توسعه، به بازی Age of Mythology یا عصر افسانه‌ها می‌توان اشاره کرد.
یکی از ویژگی‌هایی که به دلیل حجم بالای داده‌ها و گرافیک قوی و نیاز به پردازنده‌ی هوشمند، باعث می‌شود تا همخوانی این بازی با کنسولهای معمولی مثل سونی یا اکس‌باکس وجود نداشته باشد و شرکت مایکروسافت نیز آن را برای اجرا روی سیستم عامل رسمی خود یعنی ویندوز و نیز مکینتاش و اخیراً نیز گیزموندو طراحی و عرضه نماید. با این حال ریک گودمن، بروس شلی و برایان سالیوان که طراحان اصلی این بازی هستند و هر کدام از آنها در طراحی دهها بازی معروف و محبوب دنیا نقش و همکاری داشته‌اند، توانسته‌اند این به موفقیت جالب کسب دو بار عنوان بازی برگزیده‌ی سال برسانند و به همین دلیل یکی از موفق‌ترین بازیهای استراتژیک در تاریخ بازیهای کامپیوتری را معرفی نمایند.
ضمن اینکه بسته‌ی توسعه‌ی بازیهای شرکت انسمبل یعنی بازی عصر افسانه‌ها، در سال ۲۰۰۳ به بازار رسید و در کشورهای چین، یونان، مصر، ایتالیا و ایران به عنوان باستانی‌ترین کشورهای دنیا محبوب‌ترین و پرطرفدارترین بازی استراتژیک شد.
● سبک بازی
مانند هسته‌ی فکری اکثر بازیهای استراتژیک، بن‌مایه‌ی بازی بر شهرسازی بنا شده است که پس از آن جمع‌آوری منابع انسانی، غذایی، اقتصادی، کشاورزی و دامپروری صورت می‌گیرد. هدف بعدی پس از مجهز کردن شهرها و به وجود آوردن یک محیط مناسب برای زندگی شهروندان، ایجاد سپاههای قدرتمند و خریداری انواع اسلحه و مهمات و در نهایت نیز نابود ساختن نیروهای دشمن است. از طریق بازی و پیشرفت در مراحل مختلف، بازیکن می‌تواند چهار دوره‌ی تاریخی را به مرور تجربه کند. که عصر حجر و انسانهای نخستین، عصر کلاسیک، عصر قهرمانی و در نهایت عصر اسطوره‌ها این چهار دوره را تشکیل می‌دهند. در هر کدام از این مراحل، شما بنا به تمدنی که در توسعه و گسترش آن فعالیت می‌کنید، می‌توانید از خدایان و الهه‌های بزرگ و قدرتمند آنان نیز کمک بگیرید و البته به بقا، دوام و افزایش طول عمر آنها کمک کنید.
در آخرین دوره‌ی بازی یعنی عصر اساطیر، ۴ منبع اصلی در اختیار شماست. یعنی غذا، چوب، آب و محبت! هر کدام از این منابع برای ساخت و تجهیز پیاده‌نظام، سواره‌نظام، ساختمانها و توسعه‌ی تمدن استفاده می‌شوند و می‌توانند در نهایت به ماندگاری و جاودانگی آن تمدن کمک کنند. شما در صورتی که حافظ خوبی برای منافع باستانی و ملی یک تمدن باشید، می‌توانید با سفر به اقصی نقاط جهان که البته در آن زمان تنها از چند کشور تشکیل می‌شده، برای به تسلط درآوردن مردم آن نقاط و نیز به دست آوردن مستعمرات و نیز در اختیار گرفتن خاک گسترده‌تر و باارزش‌تر به گفت‌وگو، مصالحه یا جنگ با مردم و حاکمان بپردازید!
نیروهای انسانی پایه‌یی که شما می‌توانید به عنوان کارگر در بخشهای مختلف مانند شهرسازی و کشاورزی از آنها استفاده کنید، روستایی‌نشین یونانی، معدنچی‌های اسکاندیناوی، برده‌های مصری و قدکوتوله‌های بابلی و آسیایی است هستند و تحت امر مستقیم یا غیرمستقیم شما که از طریق گفت‌وگو با خود آنها یا دادن پیغام توسط نیروهایتان مدیریتشان می‌کنید، به کارهای مختلفی می‌پردازند و در صورتی که تغذیه‌ی خوبی از آنها صورت بگیرد و به خانه، پناهگاه و آب مجهز باشند با سرعت بسیار بیشتری کار خواهند کرد!
به دست آوردن منابع غذایی در این بازی از آن جهت ارزش دارد که شما می‌توانید سپاه و مردم خودتان را تغذیه کنید ضمن اینکه با به ثمر رساندن هر پروژه‌ی کشاورزی جدید، امتیازات و بودجه‌ی بیشتری به شما اختصاص می‌یابد تا کشتی، سنگ‌انداز، ناوهای جنگی و دستگاههای عظیم‌‌الجثه‌ی جنگی بخرید. با کاشت دانه‌های گیاهی، کشاورزی، ماهی‌گیری، شکار چارپایان و استفاده از گوشت آنها در انبارها شما می‌توانید در این پروژه‌ها موفق شوید.
شما در این بازی با چهار تمدن آسیایی، بابلی، مصری و هندی سرو کار دارید که هر از کدام از آنها زیرمجموعه‌یی دارند. از جمله شما در امپراتوری فارس می‌توانید به راحتی هر آنچه که امروز تحت عنوان آثار باستانی در داخل کشورتان می‌بینید را مدیریت، رصد و راهبری کنید و در این راه از نیروهای مختلف کمک بگیرید و همچنین با استفاده از سبکهای معماری خاص که معبد زیگورات چغازنبیل نیز یکی از آنهاست، به مقاوم‌سازی بناها و استحکام قلعه‌های خودتان بپردازید.
یادتان باشد که مرکز شهر و قلعه‌ی فرماندهی، مهمترین عوامل شهرسازی شما هستند که باید با نیروهای مختلف اعم از نیروهای ماوراء طبیعی دوازده خدای اساطیری و همچنین کمک افرادی که به شکلهای مختلف شما را یاری می‌رسانند، از آنها محافظت کنید. البته یکی از اشکالاتی که به این بازی توسط ایرانی‌ها وارد می‌شود، چند قسمت شدن تمدن پارس در زیرمجموعه‌ی تمدن بابلی‌ها و قرار گرفتن بخشی دیگر از آن در زیرمجموعه‌ی تمدن آسیایی است که شاید مطالعات ناقص در مورد امپراتوری فارس توسط پژوهشگران این بازی، دلیلی برای آن باشد.

نویسنده : کوروش ضیابری

منبع : مرکز توسعه و تبادل دانش فناوری اطلاعات