کهکشانی با نقاب ستاره ای

در یكی از تصاویری كه اخیراً توسط تلسكوپ فضایی «اسپیتزر» گرفته شده یك جفت كهكشان رقصان دیده می شوند كه ظاهراً برای یك ژست و خودنمایی كیهانی لباس به تن كرده اند. آنچه كه این تصویر فروسرخ آشكار می كند چیزی شبیه به دو چشم آبی یخ زده است كه از میان یك نقاب قرمز چرخان و باشكوه به بیرون خیره شده اند. این «چشم ها» در واقع هسته های دو كهكشان در حال ادغام به نام NGC۲۲۰۷ و IC۲۱۶۳ هستند كه اخیراً به هم رسیده و شروع به چرخیدن به دور یكدیگر كرده اند.این «نقاب» از بازوهای دوار و در هم پیچیده كهكشان ها بافته شده است. خوشه های غبارآلودی از ستاره های نوزاد نیز مانند رشته هایی از مرواریدهای آرایشی این بازوها را منجوق كاری كرده اند. این اولین باری است كه خوشه هایی از این نوع كه اخترشناسان به آنها «مهره هایی منجوق شده» می گویند در كهكشان هایNGCت۲۲۰۷ و ICت۲۱۶۳ دیده می شوند.دكتر «دبرا المگرین» از كالج «واسار» می گوید: «این پیچیده ترین منجوق كاری ای است كه ما در كهكشان ها مشاهده كردیم. اندازه و فاصله این مهره ها از هم به طور منظم در امتداد بازوهای هر دو كهكشان مشاهده می شود.»
اخترشناسان می گویند كه این مهره ها زمانی كه این جفت كهكشانی با هم ملاقات كرده اند به وجود آمده اند. دكتر «كارتیك شث» از مركز علمی تلسكوپ «اسپیتزر» در موسسه فناوری كالیفرنیا می گوید: «این كهكشان ها با لرزاندن یكدیگر باعث حركت گاز و غبار در اطراف خود شده كه در نتیجه حفره هایی به وجود آمدند. این حفره ها آنقدر چگال هستند كه دچار رمبش گرانشی می شوند.» زمانی كه این مواد متراكم و تبدیل به ابرهای مهره مانند متراكم می شوند، ستاره هایی با اندازه های مختلف در میان آنها به وجود می آیند. دوربین فروسرخ «اسپیتزر» توانست این ابرهای غبارآلود را برای نخستین بار مشاهده كند زیرا در حیطه نور قرمز تابش می كنند. ستاره های نوزاد و داغ كه در درون ابرها جای گرفته اند غبار را گرم می كنند كه در نتیجه باعث می شوند این غبار در طول موج های فروسرخ تابش كند. این غبار در تصویر به رنگ قرمز مجازی است و ستاره ها به رنگ آبی نمایش داده می شوند. داده های «اسپیتزر» همچنین یك مهره كه به طور غیرعادی درخشان است و سمت چپ نقاب را تزئین می كند، آشكار می سازد. این گوی سماوی خیره كننده انباشته از موادی از جنس غبار است به گونه ای كه مسئول پنج درصد از كل نور فروسرخی است كه از هر دو كهكشان منشأ می گیرد. گروه «المگرین» عقیده دارند كه ممكن است ستاره های مركزی در این خوشه متراكم با هم ادغام شوند تا تبدیل به یك سیاهچاله شوند.تصاویر نور مرئی از این كهكشان ها نشان می دهند كه ستاره هایی درون این مهره ها قرار دارند ولی خود مهره ها نامرئی هستند. در آن تصاویر، كهكشان ها بیشتر شبیه تعدادی چشم جغد هستند كه «پرهایی» از ستاره های پراكنده اطراف آنها قرار دارند.
كهكشان های NGCت۲۲۰۷ و ICت۲۱۶۳ در فاصله ۱۴۰ میلیون سال نوری و در صورت فلكی Canis Major قرار دارند. این دو كهكشان طی ۵۰۰ میلیون سال نوری با هم ادغام می شوند و یك كهكشان واحد را به وجود می آورند كه در نتیجه این روزهای خودنمایی خود را به پایان می رسانند.

www.spaceflightnow.com
ترجمه: فرشید كریمی

منبع : روزنامه شرق