انواع باتری های قابل شارژ

قلب کامپیوتر لب تاپ، گوشی موبایل، دوربین فیلمبرداری دیجیتال یا دستگاه پخش MP۳ شما پردازنده یا نرم افزار نیست، باتری است. بدون آن، منبع همیشه در دسترس انرژی وسایل پورتابل الکترونیکی چیزی جز وسایل گران قیمت مگس وزن نیستند. متداولترین گونه باتری موجود در وسایل همراه، یک باتری غیر قابل شارژ استاندارد است. این باتریها از لحاظ شیمیایی به دو گونه عمده تقسیم می شوند: الکالاین یا لیتیمی. اما وسایل همراه پراستفاده، مانند لپ تاپها، گوشیهای موبایل و PDA ها معمولاً به باتریهای قابل شارژ اتکا دارند دو نوع متمایز باتریهای قابل شارژ در بازار متداول است: نیکل ـ بنیاد. شامل نیکل ـ کادمیم و لیتیم بنیاد شامل لیتیم ـ یون و پولیمر لیتیم ـ یون.
● انواع باتری:
باتری های مختلف دارای مواد و واکنش های شیمیایی متفاوتی هستند. بیشترین باتریهای مورد استفاده عبارتند از:
▪ باتری قلیایی:
مثل باتری Duracell و Energizer و سایر باتریهای قلیایی. الکترودهای این نوع باتری از جنس روی و اکسید منگنز می باشد. اما الکترولیت (تجزیه کننده) آن از جنس خمیر قلیایی است.
▪ باتری سرب اسید:
این نوع باتری بیشتر در اتومبیل استفاده می شود. الکترودهای این نوع باتری از جنس سرب و اکسید سرب، و الکترولیت آن از جنس یک نوع اسید قوی است.
▪ باتری لیتیم:
این باتری برای چراغ فلاش دوربین عکاسی استفاده می شود. مواد آن شامل لیتیم، یدورلیتیم و یدور سرب است. - باتری یون لیتیم: این نوع باتریها بیشتر در کامپیوترهای دستی (Laptop)، تلفنهای پیلی و سایر وسایل الکتریکی قابل حمل استفاده می شود.
▪ باتری نیکل کادمیم:
جنس الکترودهای این نوع باتری هیدروکسید نیکل و کادمیم است. الکترولیت مورد استفاده در این نوع باتری نیز هیدروکسید پتاسیم می باشد.
▪ باتری روی کربن یا باتری کربن:
روی و کربن در کلیه باتریهای خشک نوع C، A و D استفاده می شود. در این نوع باتری، الکترودها از جنس روی و کربن بوده و الکترولیت آن خمیری از مواد اسیدی است. باتری های کامپیوتر لب تاپ، گوشی موبایل، دوربین فیلمبرداری دیجیتال یا دستگاه پخش MP۳ قلب کامپیوتر لب تاپ، گوشی موبایل، دوربین فیلمبرداری دیجیتال یا دستگاه پخش MP۳ شما پردازنده یا نرم افزار نیست، باتری است. بدون آن، منبع همیشه در دسترس انرژی وسایل پورتابل الکترونیکی چیزی جز وسایل گران قیمت مگس وزن نیستند.
متداولترین گونه باتری موجود در وسایل همراه، یک باتری غیر قابل شارژ استاندارد است. این باتریها از لحاظ شیمیایی به دو گونه عمده تقسیم می شوند: الکالاین یا لیتیمی. اما وسایل همراه پراستفاده، مانند لپ تاپها، گوشیهای موبایل و PDA ها معمولاً به باتریهای قابل شارژ اتکا دارند دو نوع متمایز باتریهای قابل شارژ در بازار متداول است: نیکل ـ بنیاد. شامل نیکل ـ کادمیم و لیتیم بنیاد شامل لیتیم ـ یون و پلیمر لیتیم ـ یون.
● باتریهای غیرقابل شارژ استاندارد
▪ الکالاین یا قلیایی (Alkaline)
کارآمدی باتریهای قلیایی معمولاً ۱۰ برابر کارآمدی باتریهای قدیمی روی ـ کربن است. آنها طول عمر بیشتری دارند و می توانند ۸۵ درصد از ظرفیت خود را پس از پنج سال ذخیره حفظ کنند. باتریهای قلیایی کمتر نشت می کنند و در محدوده گسترده ای از دمای محیط می توانند کار کنند.
▪ لیتیم (Lithium)
باتریهای لیتیم از لیتیم در حالت فلزی آن استفاده می کنند تا به یک چگالی انرژی بسیار بالا دست پیدا کنند، در نتیجه مدت عمل طولانی و طول عمر نگهداری (در قفسه) زیادی دارند. باتریهای لیتیم می توانند پس از پنج سال عدم استفاده تا ۹۷ درصد از ظرفیت اسمی خود را حفظ کنند. باتریهای لیتیم بهترین جایگزین برای باتریهای قلیایی استاندارد دوربینهای دیجیتال، دستگاهای پخش MP۳ و سایر وسایل الکترونیکی هستند.
● باتریهای شارژ شدنی
▪ نیکل ـ کادمیم (Ni-cd یا nickel-cadmium)
باتریهای نیکل ـ کادمیم سرعت شارژ شدن بالایی را فراهم می سازند و می توانند طول عمر خوبی داشته باشند با بیش از هزار چرخه شارژ/دشارژ. اگر پیش از آنکه باتریهای نیکل ـ کادمیم کاملاً دشارژ (خالی) نشوند آنها را شارژ کنید کارآیی آنها پایین می آید. بعضی از شارژرهای باتریهای نیکل ـ کادمیم دارای مداری برای دشارژ کردن باتری، پیش از شارژ کردن آنها هستند. باتریهای نیکل ـ کادمیم به یک دوره break-in نیاز دارند. بسیاری از سازندگان این نوع باتریها سه بار چرخه شارژ/دشارژ را پیش از آنکه باتری به حالت بهینه خود برسد توصیه می کنند.
▪ باتری های هیبرید نیکل ـ فلز (N iMH یا nickel-metal hybride)
باتریهای NIMH سی تا چهل درصد ظرفیت انبارش بیشتری را نسبت به معادلهای نیکل ـ کادمیم دارند، اما تعداد چرخه شارژ/دشارژ مجدد کمتری را پشتیبانی می کنند بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ چرخه معمول است. باتریهای NIMH پیش از شارژ به دشارژ کامل نیاز ندارند، در نتیجه می توانید پیش از یک استفاده طولانی برنامه ریزی شده، آن را کاملاً شارژ کنید. اگر باتری NIMH تعداد دفعات زیادی بطور کامل دشارژ (خالی) شود طول عمر آن کم می شود. هر چند اگر گاهی اجازه دهید که کاملا تخلیه شود به گونه ای بهینه کار خواهد کرد. شارژ کردن باتریهای NIMH نسبت به معادل باتریهای نیکل ـ کادمیم طولانی تر است و اگر بیش از حد شارژ شوند یا در زمانی که باتری داغ است شارژ ادامه یابد احتمال دارد که خراب شوند. شارژرهای NIMH خوب می توانند جلوی شارژ بیش از حد باتری را بگیرند یا اگر دمای داخلی باتری زیاد باشد عمل شارژ را متوقف کنند.
▪ باتری های لیتیم ـ یون (Lithium-Ion)
باتریهای لیتیم ـ یون بالاترین چگالی انرژی را فراهم می سازند. تقریباً دو برابر انرژی قابل دسترسی از باتریهای نیکل ـ کادمیم. آنها به دشارژ کامل نیاز ندارند، به دوره break-in نیاز ندارند و از مسأله حافظه باتری خبر ندارند. می توانید در هر زمانی یک باتری لیتیم ـ یون را بی آنکه روی کارآیی باتری اثر بگذارد شارژ کنید، اما چون باتریهای لیتیم ـ یون معمولاً دارای طول عمر شارژ /دشارژ ۳۰۰ تا ۵۰۰ چرخه هستند اگر زود به زود و قبل از تخلیه، این باتری را شارژ کنید طول عمر باتری را پایین می آورید. با آنکه بسیاری از سازندگان باتریهای لیتیم ـ یون طول عمر باتری را تا سه سال ذکر می کنند، بعضی از مصرف کنندگان طول عمر تا ۱۸ ماه را گزارش کرده اند.
▪ پلیمر لیتیم ـ یون (Li-Ion polymer)
باتریهای پلیمر لیتیم ـ یون که گاهی به Li-Poly یا Lipo نیز مشهورند، اساساً شبیه به باتریهای لیتیم ـ یون هستند. اختلاف اصلی در آن است که پلیمرهای لیتیم ـ یون بسیار نازکتر هستند، با اندازه هایی به کوچکی یک میلیمتر. باتریهای پلیمر لیتیم ـ یون بسیار سبک نیز هستند و در برابر شارژ بیش از حد و نشت مواد شیمیایی نیز مقاومترند. اما تولید آنها گرانتر از باتریهای لیتیم ـ یون تمام می شود و چگالی انرژی پایین تری دارند. باتریهای پلیمر لیتیم ـ یون بیشتر در وسایل الکترونیکی سبک وزن و گران قیمت مانند گوشیهای موبایل به کار می روند.
● دقت در جابجایی
همه انواع باتریها جایگزین پذیر نیستند. هرگز از باتری لیتیم ـ یون روی وسیله ای که برای استفاده از این نوع باتری طراحی نشده است بهره نگیرید. معمولاً می توانید از باتریهای نیکل ـ بنیاد قابل شارژ به جای باتریهای الکالاین هم اندازه بهره بگیرید و مسأله ای پیش نیاید. اگر به جای باتری های غیر قابل شارژ استاندارد می خواهید از باتریهای قابل شارژ نیکل ـ بنیاد بهره بگیرید، یک شارژر با کیفیت خوب بخرید. شارژرهای باتری خوب می توانند طول عمر باتری را زیاد کنند.

yazdit.mihanblog.com

منبع : روزنامه ابرار اقتصادی