آموزش خلبانی

روشنائی فرودگاه
بالارفتن تجربه پروازی به زودی شما را از پرواز در روز به سوی پرواز در شب سوق می‌دهد به این ترتیب مشاهده خواهید کرد که روشنائی فرودگاه‌ها به هم شبیه هستند. فرودگاه‌هائی که به سیستم روشنائی برای عملیات شبانه مجهز شده‌اند از رنگ‌های مصوبه اف ای ای استفاده می‌کنند. این امر در کلیه فرودگاه‌ها اجرا می‌شود.
چراغ چشمک‌زن فرودگاه
در شب چراغ چشمک‌زن فرودگاه برای هدایت خلبانان به سوی فرودگاه‌های مجهز به سیستم روشنائی به‌کار می‌رود. این چراغ‌ها ممکن است از نوع قدیمی (گردان) و یا نوع جدید (چشمک‌زن) باشد، ولی در هر صورت کاربرد هر دو یکی است. اگر ارتفاع شما به اندازه کافی بالا و دید هم خوب باشد، چراغ چشمک‌زن فرودگاه از مسافت‌هائی طولانی قابل رؤیت خواهد بود از نحوه ترکیب رنگ روشنائی چراغ چشمک‌زن فرودگاه، می‌ةوان فرودگاه (نظامی و غیر نظامی) را نیز تشخیص داد. در شرایط عادی اجرء عملیات پروازی در فرودگاه‌های نظامی برای شما مجاز نمی‌باشد. چراغ چشمک‌زن فرودگاه‌های غیرنظامی واقع در خشکی به‌طور یک در میان چشمک‌های سفید و سبز است. در فرودگاه‌های نظامی دو چشمک سفید پشت سر هم و یک چشمک سبز وجود دارد.
فرودگاه‌های آبی به‌وسیله چراغ چشمک‌زن با چشمک‌های زرد و سفید مشخص می‌شوند. چراغ چشمک‌زن با چشمک‌های زرد و سفید مشخص می‌شوند. چراغ چشمک‌زن فرودگاه‌های مخصوص هلی‌کوپتر با رنگ‌های متوالی سبز و زرد و سفید چشمک می‌زند.
چراغ چشمک‌زن فرودگاه‌ها معمولاً از غروب تا طلوع آفتاب روشن است و معمولاً در روز چراغ چشمک‌زن فرودگاه خاموش است مگر آنکه ارتفاع سقف ابر پائین‌تر از ۱۰۰۰ فوت و دید زیر یک مایل زمین باشد (حداکثر شرایط برای پروازهای (VFR ضمناً باید به خاطر بسپارید به خاطر اینکه وضعیت جوی همیشه زیر شرایط VFR است، امکان دارد چراغ چشمک‌زن فرودگاه را روشن نکنند.
سیستم‌های روشنائی تقریب
برای کمک به خلبانان، درانتقال از حالت پرواز با دستگاه به حالت پرواز را دید، فرودگاه‌ها به سیستم‌های پیچیده روشنائی تقریب مجهز شده‌اند. این سیستم‌های روشنائی تقریب که گاهی از ۳۰۰۰ فوت مانده به ابتدای باند ادامه می‌یابند، به خلبانانی که مشغول انجام عملیات با دید VFR در شب هستند، کمک می‌کنند تا خود را در موقعیت مناسبی برای تقریب به باند قرار دهند. باندهای ویژه تقرب دقیق مجهز به پیچیده‌ترین سیستم‌های روشنائی تقرب هستند. سیستم‌ها دارای چراغ‌های چشمک‌زنی هستند که توالی چشمک‌زدن آنها مانند توپی نورانی است که به سرعت به طرف باند در حرکت است و در نزدیکی باند چراغ‌های بیشتری شما را به طرف منطقه نشستن‌ هدایت می‌کند. البته برای باندهای ویژه تقرب غیر دقیق چراغ‌های تقرب ساده‌تری در نظر گرفته می‌شود. و تنها سیستم روشنائی در باندهای ویژه پرواز با دید VFR ممکن است چراغ‌های شیب‌نمای بصری باشند.
شیب‌نمای بصری
شب‌‌نماهای بصری، سیستم‌های روشنائی ویژه‌ای هستند که هنگام تقرب، موقعیت شما را نسبت به شیب فرود مطلوب نشان می‌دهند. چراغ‌های نشان‌دهنده این سیستم در طرفین باندهای ساده و یا باندهای ویژه تقرب با دستگاه قرار دارند و می‌توان از آنها برای تقرب ذر شب و یا روز استافده کرد. یکی از متداول‌ترین انواع آنکه در فرودگاه‌ها نصب می‌شود VASI و به‌عبارت دقیق‌تر Visual Apporach Slope Indicator می‌باشد.
نحوه آرایش چراغ‌های VASI متفاوت است و ممکن است دو یا سه ردیفه باشد. سیستم دو ردیفه که در اصطلاح به ردیف دوم، ردیف دور می‌گویند، معمولاً شامل ۲ یا ۴ و یا ۱۱ لامپ می‌باشد. مسیر فرود VASI به گونه‌ای طراحی می‌شود که فاصله مطمئن از موانع را تا فاصله ۴ مایلی از ابتدای باند و در محدوده ۱۰ درجه از طرفین امتداد محور میانی باند، تأمین کند. وقتی که برای تقرب به باند از سیستم VASI استفاده می‌کنید، تا زمانی که هواپیمای شما در امتداد باند قرار نگرفته است نباید ارتفاع کم کنید. وقتی می‌خواهید در یک فرودگاه که دارای سیستم VASI است فرود بیایید برابر مقررات تا زمانی که به ارتفاع مناسب برای یک نشستن بی‌خطر نرسیده‌اید، باید در ارتفاعی بالاتر از مسیر فرود تقرب کنید .سیستم VASI دو ردیفه شما را به منطقه نشستن باند هدایت می‌کند و هواپیما روی یک مسیر بی‌خطر را نشان می‌دهد. . چراغ‌های هر ردیف این سیستم نسبت به زاویه فرود شما ممکن است سفید و یا قرمز باشند و در شب از فاصله ۲۰ مایلی قابل دیدن هستند. اگر هر دو ردیف چراغ‌ها سفید باشند، ارتفاع شما خیلی زیاد است و اگر هر دو قرمز باشند، خیلی پائین‌تر از مسیر فرود قرار دارید. برای اینکه چگونگی کار این سیستم در خاطرتان باقی بماند این جمله انگلیسی را به خاطر بسپارید (Red over white your are all right).
در فرودگاه‌‌های بزرگ ممکن است سیستم VASI سه ردیفه که نشان‌دهنده دو نوع مسیر فرود است، نصب شده باشد. نعنولاً نشان‌دهنده مسیر فرود پائین‌تر آن روی زاویه ۳ درجه و مسیر بالاتر یک‌چهارم درجه بالاتر (۳/۲۵ درجه) تنظیم شده است. نشان‌دهنده مسیر فرود بالاتر، برای هواپیمای بزرگی که در ارتفاع کابین خلبان آنها از سطح زمین زیاد است در نظر گرفته شده تا موقع نشستن عبور بی‌خطری این هواپیماها از روی آستانه باند تضمین گردد. اگر در فرودگاهی با سیستم VASI سه ردیفه مواجه شدید از دو ردیف پائین آن مانند سیستم VASI دو ردیفه استفاده کنید. در سیستم سه رنگه از یک چراغ که از ان سه مسیر رنگی پخش می‌شود، استفاده می‌گردد. این سیستم شباهت‌هائی به VASI دو ردیفه دارد. زیرا وقتی شما زیر ارتفاع مسیر فرودی پرواز کنید رنگ قرنز را می‌بینید. سیستم سه رنگه زیر به شما نشان می‌دهد که چه موقع روی مسیر فرود مطلوب قرار گرفته‌اید. نور زرد نشانگر این است که خیلی بالاتر از مسیر فرود قرار دارید و نور قرمز به معنای این است که خیلی پائین‌تر از مسیر فرود هستید. اگر نور چراغ سبز باشد درست در مسیر فرود قرار گرفته‌اید. وقتی که ارتفاع شما قدری پائین‌تر از مسیر فرود باشد نور زرد تیره‌ای را مشاهده خواهید کرد و اگر پائین‌تر بروید نور چراغ قرمز ظاهر می‌شود. بنابراین بای هوشیار باشید و نور زرد تیره بین سبز و قرمز را با نور زردی که نشان‌دهنده ارتفاع بیش از حد می‌باشد اشتباه نکنید. بعضی از فرودگاه‌ها ممکن است به سیستم چشمک‌زن که دو مسیر تقرب بصری را در امتداد ضلع اخر پخش می‌کند مجهز باشند. وقتی چراغ چشمک‌زن قرمز دیده می‌شود معنی آن این است که پائین‌تر از مسیر فرودی مطلوب هستید و اگر بالای مسیر فرودی نرمال قرار بگیرید چراغ چشمک‌زن سفید را خواهید دید و موقعی که درست روی مسیر فرودی مطلوب قرار بگیرید نور سفید رنگ ثابتی را مشاهده خواهید کرد. برد مفید این سیستم در روز ۴ و در شب ۱۰ مایل می‌باشد. سیستم شب‌نمای دیگری که می‌شود از آن نام برد سیستم PAPL و یا به عبارت دیگر Precision Approach Path Indicatio است. این سیستم دارای ۲ تا ۴ چراغ است که به حای قرار گرفتن در دو ردیف، در یک ردیف قرار دارند و به‌طور معمول در سمت چپ باند دصب می‌گردد. این چراغ‌ها در روز از فاصله ۵ مایلی و در شب از فاصله ۲۰ مایلی قابل مشاهده هستند. اگر تمام چراغ‌های سیستم PAPI سفید باشند شما خیلی بالاتر از مسیر فرود قرار دارید. اگر فقط آخرین چراغ سمت راست قرمز و سه چراغ دیگر سفید باشند ارتفاع شما مقدار بسایر کمی بالاتر از مسیر فرود می‌باشد. وقتی که درست روی مسیر فرود باشید دو چراغ سمت چپ سفید و دو چراغ سمت راست قرمز خواهند بود. اگر مقدار بسیار کمی زیر مسیر فرود قرار بگیرند، آخرین چراغ سمت چپ سفید و سه چراغ دیگر قرمز خواهند بود و اگر تمام چراغ‌ها قرمز باشند ارتفاع شما خیلی پائین‌تر از مسیر فرود است.چراغ‌های آستانه
اگر در فرود مقصد، سیستم VASI وجود داشته باشد،این چراغ‌ها خلبان را به طرف منطقه نشستن باند هدایت می‌کند. در شب، سه راه جهت تشخیص محل شروع باند وجود دارد. اگر باند دارای یک آستانه جا‌به‌جا شده باشد، در هر طرف خط سفید آستاهنه باند (به‌منظور نشان دادن شروع منطقه نشستن) یک سری چراغ‌های سبز رنگ نصب شده است. ولی چنانچه آستانه باند جابه‌جا نشده باشد، یک ردیف چراغ سبز رنگ در محل شروع و در عرض باند وجود دارد. این چراغ‌ها دو طرفه هستند. اگر هنگام بلند شدن یا نشستن از جهت دیگر باند هستید، این چراغ‌ها قرمز رنگ می‌شوند تا قسمت قابل استفاده باند مشخص‌تر گردد. به دلیل اینکه رنگ این چراغ‌ها در حین مشاهده از جهت مخالف، متفاوت است، هیگام بلندشدن طرف قرمز و در هنگام نشستن طرف سبز این ‌چراغ‌‌ها را می‌بینید. گاهی اوقات، چراغ‌های چشمک‌زن سفید بسیار پرنور در طرفین ابتدای باند نصب می‌شود تا آستانه باند را مشخص نماید. این چراغ‌ها، چراغ‌های نشان دهنده انتهای باند نامیده می‌شود. در بعضی موارد، این چراٰ‌های مخصوص همراه چراغ‌های سبز آستانه به‌کار می‌ِروند.
چراغ‌های لبه باند (طرفین باند)
احتمالاً با چراغ‌های لبه باند آشنا هستید که شامل یک ردیف چراغ‌های سفید است که در کناره‌های باند واقع شده‌اند و برمبنای شدت روشنائی به سه دسته تقسیم می‌شوند. چراغ‌های پرنور، پرنورترین چراغ‌هائی هستند که در فرودگاه‌ها وجود دارند. ولی چراغ‌های دارای نور متوسط و چراغ‌های کم نور همان طوری که از نامشان مشخص است، به مراتب از شدت نور کمتری برخوردارند. در بعضی از فرودگاه‌ها، می‌توان از داخل کابین و با استفاده از فرستنده رادیوئی، این مقدار روشنائی را تنظیم کرد. ولی در فرود‌گاه‌های دیگر، این کار را مسئول برج مراقبت انجام می‌دهد. چراغ‌های روشنائی لبه باند دارای چراغ‌های نشان‌دهنده مسافت انتهای باند هستند که در نیمه دوم بند و یا ۲۰۰۰ فوتی آخر باند (هر کدام کمتر باشد) قرار دارند. این چراغ‌ها در حاشیه و به رنگ زرد هستند و مقدار باند باقی مانده را مشخص می‌نمایند. در ضمن این چراغ‌ها دو طرفه هستند. پس اگر از جهت مخالف به آنها نگاه کنیم به رنگ سفید خواهند بود. همچنین بعضی از فرودگاه‌‌ها، دارای چراغ‌های چشمک‌زن سفید در قسمت خط میانی باند هستند. این سیستم، خلبانان در حال پرواز با دستگاه را قادر می‌سازد تا مقدار باقی‌ مانده باند را در شرایط دید کم تشخیص دهند. این چراغ‌ها در فاصله ۳۰۰۰ فوتی ار انتهای باندها نصب می‌شود. در فاصله ۱۰۰۰ فوتی از انتهای باند، چراغ‌ها به‌صورت سفید و قرمز متوالی دیده می‌شوند و در فاصله کمتر از آن، فقط چراغ‌هائی با رنگ قرمز وجود دارند.
روشنائی باند خزش
وقتی به طرف خارج از باند اصلی و به سوی باند خزش حرکت می‌کنید، چراغ‌های آبی رنگ باند خزش را می‌بینند که محل پارکینگ را نشان می‌دهد. از آنجائی که این چراغ‌ها، از تمام جهات قابل رؤیت هستند، به آنها چراغ‌های همه جهته می‌گویند. این چراغ‌ها به‌صورت ردیفی و در طرفین باند خزش قرار دارند. در بعضی فرودگاه‌ها چراغ‌های سبز نیز در وسط باند خزش نصب می‌شوند. این چراغ‌ها در امتداد خط وسط باند و حتی در قسمت‌های خمیده باند نیز وجود دارند. چراغ‌های آبی رنگ ممکن است در قسمت‌هائی از باند و یا در محوطه پارکینگ که به‌عنوان باند خزش استفاده می‌شود نیز قرار گیرد. این تصویر به همراه خلاصه‌نویسی زیر آن، انواع مختلف علایم و روشنائی‌های موجود در یک فرودگاه تحت کنترل بزرگ را نشان می‌دهد. کنترل روشنائی فرودگاه‌ توسط خلبانان در بعضی از فرودگاه‌های بدون کنترل، به‌منظور صرفه‌جوئی اقتصادی، از یک روش عملی برای روشن‌شدن چراغ‌های تقرب، باند اصلی و باند خزش اشتفاده می‌شود. در این روش، یک تایمر باعث می‌شود نور چراغ‌ها ۱۵ دقیقه پس از روشن‌ شدن، خاموش شوند. در این صورت، باید هنگام تقرب و یا ترک فرودگاه، آن‌ها را دوباره روشن کرد. سیستم کنترل روشنائی فرودگاه توسط خلبانان به سیستم خاصی گفته می‌شود. که با فشار دادن دکمه فرستنده رادیوئی، بر روی فرکانس خاصی، عمل می‌کند. البته به خاطر داشته باشید که به‌جز چراغ‌های باندها و تقرب، چراغ‌های دیگری نیز ممکن است توسط خلبانان کنترل شوند، از آن جمله چراغ‌های VASI و چراغ‌های نشان دهنده ابتدای باند را می‌ةوان نام برد.مثالی که در ادامه این مبحث آمده است، نحوه استفاده خلبان از یک چراغ سه مرحله‌ای قابل کنترل در یک فرودگاه را نشان می‌دهد. در ابتدا، خلبان میکروفن فرستنده را بر روی فرکانس مشخصی، ۷ بار فشار می‌دهد تا کلیه چراغ‌ها با حداکثر روشنائی روشن شوند. اگر در شرایط مخصوصی، به نور کمتری احتیاج باشد دکمه میکروفن را برای نور متوسط، ۵ مرتبه و برای نور کم، ۳ بار فشار دهید. ولی برای تنظیم هر نوع نور، باید فشار دادن میکروفن به دفعات لازم تنها در مدت ۵ ثانیه انجام شود. لازم به ذکر است که در هنگام استفاده از حداقل روشنائی، چراغ‌های نشان دهنده ابتدای باند ممکن است کاملاً خاموش شود. در کتابچه تسهیلات وسایل فرودگاه، توضیحاتی در مورد سیستم روشنائی قابل کنترل توسط خلبان درج شده است.
روشنائی موانع
در طول شبانه‌روز، روشنائی‌هاتی موانع در محدوده فرودگاه و خارج از آن مشاهده می‌شود. این روشنائی‌ها برای هشدار دادن به خلبان در مورد وجود موانع است. برای مثال، در بالای محل‌های مرتفع مانند برج‌ها، ساختمان‌ها و حتی در بالای خطوط قوی انتقال نیرو نیز روشنائی‌های موانع وجود دارد. ر.شنائی موانع به رنگ قرنز روشن و یا سفید پرنور بوده و می‌تواند ثابت و یا به‌صورت چشمک‌زن باشد. ولی به‌خاطر داشته باشید که ممکن است کابل‌هائی از برج‌ها و دکل‌ها به‌منظور مهار آنها، استفاده شده باشد. پس هنگام عبور از کنار آنها، فاصله لازم را حفظ نمائید. فضای پروازی
در این بخش شما با طبقه‌بندی فضاهای پروازی مختلف آشنا شده و متوجه خواهید شد که الزامات عملیاتی مؤثر در هر یک از فضاهای مختلف از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. مضافاً لازم است بدانید از ورود به چه مناطقی باید اجتناب ورزید و کلاً از محدودیت‌های پروازی و تجهیزات لازم برای پرواز در وضعیت‌های مختلف آگاهی داشته باشید. دیلیل دیگر برای آشنائی با ساختار فضای پروازی این است که مقررات پرواز با دید VFR شما را ملزم می‌نماید تا حداقل خاصی از دید و فاصله‌ای ایمن از ابرها را رعایت نمایئد. از آنجا که این مقررات در فضاهای مختلف متفاوت است، لازم است که بدانید کدام مقررات به کدام فضای پروازی مربوط می‌گردد. طبقه‌بندی‌های مختلف فضای پروازی شامل فضاهای استفاده ویژه Special use Air Space و سایر مناطق پروازی می‌شوند.
فضای پروازی کنترل شده Controlled Air Special
به‌طور کلی فضای پروازی کنترل شده یک منطقه با ابعاد مشخص است که در آن به پرواز با دید VFR و کور IFR سرویس کنترل ترافیک داده می‌شود. فضای پروازی کنترل شده عملاً توسط مقررات تقسیمات کوچکتری به این شرح تقسیم می‌گردند. مناطق کنترلی که شامل راه‌های هوائی Air Wasy هستند، مناطق انتقال وضعیت Transition Areas، مناطق کنترل پایانه. Terminal Control Zones هر یک از این طبقه‌بندی به تفکیک مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
الزامات دید و فاصله از ابر CLOUD CLEARANCE
AND VISIBILITY REQUIREMENTS
به تدریج که ابرها پائین می‌آیند و دید کم می‌شود، پروزا تحت شرایط با دید VFR غیر عملی و ناامن می‌گردد. الزامات دید و فاصله از ابر برای پرواز با دید در آئین‌نامه‌ها و مقررات تدوین شده پرواز بادید، شما را در شرایطی که وضعیت هوا پائین‌تر از حداقل تعیین شده برای پزوار با دید VFR باشد ممنوع کرده‌اند. در چنین شرایطی هدایت تمام هواپیماهای داخل یک فضای پروازی کنترل شده باید توسط خلبانی که دارای مجوز پرواز کور هستند تحت شرایط پرواز کور IFR انجام می‌شود. تدوین الزامات پرواز با دید VFR به‌منظور کمک به شما در اجتناب از ورود به داخل ابر و همچنین حفظ دید کافی در پرواز می‌باشد. به‌علاوه این الزامات شمارا قادر می‌سازد که هواپیماهای دیگر را ببینید و از برخورد با آنها جلوگیری نمائید و همچنین بتوانید با مشاهده نقطه نشانه‌های زمینی، ناوبری کرده و خود را به مقصد برسانید. ارتفاع پرواز کنترل شده تعیین کننده الزامات دید و فاصله از ابر می‌باشد.
راه هوائی
راه هوائی Air Way یک منطقه کنترل شده و یا قسمتی از آن را نامند که به‌صورت یک دالان مجهز به دستگاه کمک ناوبری رادیوئی باشد. از این راه‌ها برای ناوبری بین دو دستگاه کمک ناوبری استفاده می‌شود.
مناطق انتقال TRANSITION AREAS
منطقه‌ای را که باعث ارتباط راه‌های هوائی با فرودگاه می‌شوند منطقه انتقال می‌نامند. این مناطق انتقال هواپیماها را تحت کنترل، از راه‌های هوائی مختلف به محیط پروازی فرودگاه‌ها امکان‌پذیر می‌کند.منطقه کنترل پایانه TERMINAL CONTROL AREA
این منطقه یک منطقه کنترل است که در محل تلافی راه‌های هوائی در اطراف یک یا چند فرودگاه عمده ایجاد می‌گردد.
محدوده کنترل فرودگاه CONTROL ZONE
محدوده کنترل فرودگاه‌ها یک فضای کنترل شده است در محدوده فرودگاه‌ها از سطح زمین تا ارتفاع معینی تعیین گردیده است.
فضاهای پروازی ویژه SPECIAL USE AIRSPACE
عملیات پروازی هواپیماهای غیرنظامی در داخل فضاهای ویژه پروازی خطرناک تلقی می‌گردد. در نتیجه پرواز هواپیماهای غیرنظامی در داخل این فضاها را نسبت به نوع آن باید محدود و یا ممنوع کرد. برای کمک به تشخیص نوع عملیات و قوانینی که در مناطق مختلف اعمال می‌گردد، آنها را به مناطق ممنوع Prohibited Areas، مناطق محدود Restricted Areas، مناطق هشدار Warning Areas، مناطق عملیات نظامی Military Operatons Areas و یا MOAS و مناطق احتیاط Caution Areas و یا Alert Areas تقسیم‌بندی کرده‌اند.
مناطق ممنوع PROHIBINED AREAS
مناطق ممنوعه مناطقی هستند که به دلایل امنیت ملی، پرواز هواپیما در آنها ممنوع گردیده است. معمولاً این مناطق برروی نقشه‌های هواپیمائی مشخص شده‌اند.
مناطق محدود RESTRICTED AREAS
در بعضی از مناطق اگر چه پرواز به‌طور کلی ممنوع نبوده ولی با نوعی محدودیت مواجه می‌باشد، در اینگونه مناطق که به آنها مناطق محدود گفته می‌شود، خطراتی نامرئی مانند آتش توپخانه، تیراندازی هوائی و یا شلیک موشک‌های هدایت شونده وجود دارد. پرواز عبوری در این مناطق با کسب اجازه از مسئولین کنترل کننده منطقه امکان‌پذیر است. در اغلب مواقع ابعاد این مناطق به گونه‌ای است که می‌توانید به‌راحتی آن را دور بزنید، ولی به هر حال باید حتی هنگام عبور از کنار این مناطق نیز مراقبت‌های ویژه‌ای به‌عمل آورد.
مناظق هشدار دهنده WARNING AREAS
مناطق هشدار نوعی فضای پروازی هستند که بر فراز آب‌و ‌هوای منطقه‌ای و یا بین‌المللی در نظر گرفته شده‌اند و پرواز هواپیماهای غیرمجاز در آنها خطرناک است. خطرات موجود در آن کم و بیش شبیه خطرات موجود در مناطق محدود می‌باشد.
مناطق عملیات نظامی MiLITARY OPERATIONS AREAS
منطقه دیگری که پرواز در ان مستلزم احتیاط بیشتری است منطقه عملیات نظامی MOA می‌باشد. مناطق نظامی طبقاتی از فضای پروازی هستند که در آن پروازهای آموزشی نظامی و یا مانورهای دیگر اجرا می‌شود. معمولاً کف و قسف مناطق عملیات نظامی MOSA مشخص است و عملیات نظامی در آن جریان دارد. هیچ محدودیتی برای پروازهائی با دید VFR در این مناطق وجود ندارد ولی عاقلانه‌تر آن است که از پرواز در آنها اجتناب ورزید. اطلاعات مربوط به ساعات فعالیت مناطق عملیات نظامی در ایستگاه‌های سرویس پروازی که تا شعاع ۱۸۰ کیلومتری آنها قرار دارند موجود است. وقتی‌ که در این مناطق فعالیتی وجود ندارد پرواز در داخل آنها بلامانع است. اگر لازم است که ازاین مناطق عبور کنید برای دریافت اطلاعات ترافیک احتمالی با مسئولین کنترل منطقه تماس رادیوئی برقرار نمائید.
مناطق احتیاط ALERT AREAS یا CAUTION AREAS
مناطق احتیاط، مناطقی هستند که روی نقشه‌های هوائی مشخص شده‌اند و نشان دهنده فعالیت‌های غیرعادی هوائی و یا محل ازدحام پروازهای آموزشی دانشجویان خلبانی می‌باشند. هنگام عبور از این مناطق باید جانب احتیاط را کاملاً رعایت کرد. کلیه خلبانان پروازهائی که در حال فعالیت در این منطقه هستند و خلبانان پروازهای عبوری از نظر اجتناب از تصادم دارای مسئولیتی یکسان هستند.
ارتباط رادیوئی RADIO COMMUNICATIONS
در بخش‌های قبل متوجه شدید که در حین پرواز نیاز است با مسئولین کنترل پرواز Controllers ایستگاه‌های سرویس پروازی Flight Service Stations و سایر تسهیلات مراقبت پرواز تماس رادیوئی دوطرفه برقرار کنید. درواقع دریافت هر نوع سرویسی هنگام پرواز فقط از طریق ارتباط رادیوئی میسر می‌‌گردد. در این بخش شما با الزامات ارتباطات رادیوئی و چگونگی صحبت کردن رادیو آشنا خواهید شد. برای این منظور لازم است یک سری واژه‌های ویژه را به‌طور معمول در هوانوردی مورد استفاده قرار می‌گیرد بیاموزید. بسته به نوع تجربه و سابقه قبلی، ممکن است برقراری ارتباط از طریق صحبت‌کردن در رادیو برای شما تازگی داشته باشد ولی به زودی این امر نیز مانند پرواز‌کردن شما، کاری طبیعی خواهد بود.
دستگاه ارتباطی VHF VHF COMMUNICA TIONS EQUIPMENT
به‌طور کلی در هواپیماهائی برای رادیوهای ارتباطی قسمتی از طبیعلت امواج الکترومغناطیسی به نام فرکانی هیلی بالا Very High Frequency و یا VHF استفاده می‌شود. که در بر گیرنده فرکانس‌های بین ۱۱۸ مگاهرتز و ۱۳۵ /۹۷۵ مگاهرتز می‌باشد. رادیوهائی که اخیراً ساخته می‌شوند ۳۶۰ کاناله و یا ۷۲۰ کاناله هستند. فاصله کانال‌ها در یک رادیوی ۳۶۰ کانال ۵۰ کیلوهرتز و یا ۲۵ هزارم مگاهرتز می‌باشد و از این طریق نصف کردن فاصله فرکانس‌ها تعداد کانال‌ها دو برابر شده‌اند، یعنی فرکانس‌هائی مانند ۱۱۸/۲۵، ۱۱۸/۰۵۰، ۱۱۸/۷۵، ۱۱۸/۱۰۰ مگاهرتز. اغلب رادیو‌های VHF که با آن سر و کار پیدا خواهید کرد به‌گونه‌ای طراحی شده‌‌اند که گیرنده امواج ناوبری VOR و گیرنده امواج ارتباطی هر دو در یک دستگاه واحد تعبیه شده است. استفاده از گیرنده VOR برای ناوبری در فصل هفتم بحث قرار خواهد گرفت.
رادیوها معمولاً دارای دکمه انتخاب فرکانس، دریچه نشان‌دهنده فرکانس، دکمه تنظیم صدا، و سوئیچ خاموش و روشن کردن دستگاه و همچنین دکمه تنظیم پارازیت یا قدرت گیرنده می‌‌باشند. از دکمه‌ای که در وسط قرار گرفته برای انتخاب اعشار فرکانس یعنی فواصل ۲۵ هزارم و یا ۵ صدم مگاهرتز استفاده می‌شود. چون دستگاه رادیو ترکیبی از فرستنده و گیرنده می‌باشد آن را اصطلاحاً Tranciever می‌نامند.
در صورتی‌که بخواهید از کلیه خدمات مراقبت پرواز درمناطق پایانه پر ترافیک بهره‌مند شوید، داشتن رادیوئی ۷۲۰ کاناله الزامی است. چنانچه هواپیمای شما دارا یرادیوی ۳۶۰ کاناله باشد می‌توانید در اغلب مناطق پرواز نمائید ولی در مناطق پرترافیک با تأخیرهای زیاد مواجه شده و از برخی خدمات مراقبت پرواز محروم می‌شوید. ممکن است در بعضی مواقع با رادیوئی سروکار داشته باشید که ۹۰، ۱۰۰ و یا ۱۸۰ کاناله بادش، در اینگونه موارد باید قبل از پرواز مطمئن شوید که رادیوی شما فرکانس‌های لازم جهت تماس با ایستگاه‌های مراقبت پروازی که قرار است با آنها تماس برقرار کنید را دارد. زمانی‌ که می‌خواهید فرکانس‌ رادیو را به فرکانس جدیدی تغییر دهید از دکمه انتخاب فرکانس استفاده می‌کنید و یا مشاهده نشان دهنده فرکانس اطمینان حاصل کنید که فرکانس انتخاب شده همان فرکانس موردنظر شما است.
به‌خاطر سر و صداهائی که در داخل کابین خلبان وجود دارد لازم است که صدای رادیو را نسبت به این صداها با دکمه تنظیم صدای رادیو تنظیم نمود. چنانچه صدائی از گیرنده رادیو پخش نمی‌شود، می‌توانید با زیادکردن دکمه قدرت گیرنده Squelch تا حدی که صدای پارازیت از بلندگو پخش شود. دکمه صدای رادیو Volume را در سطح دلخواه تنظیم نمائید و سپس دکمه قدرت گیرنده Squelch را آنقدر کم کنید که پارازیت قطع شود. با توجه به اینکه دکمه تنظیم قدرت گیرنده squelch در حالت زیاد باشد صدا ی۱ارازیت از بلندگو پخش می‌شود لذا اغلب این دکمه در حالت کم قرار دارد، مگر در مواقعی که بخواهید صدای ایستگاهی را دریافت کنید که تقریباً خارج از برد رادیو قرار دارد که در آن صورت ‌بایستی این دکمه را در حالت حداکثر قدرت قرار دهید. امواج فرستنده VHF در خط دید Line Of Sight حرکت می‌کنند، یعنی همانطور که اگر مانعی بر سر راه دید وجود داشته باشد اشیاء پشت مانع قابل رؤیت نیستند، امواج VHF در پشت یک مانع هم قابل دریافت نخواهند بود، موانعی چون ساختمان‌ها، ارتفاعات طبیعی، و انحنای زمین مانع عبور امواج VHF حامل علائم رادیوئی می‌شوند. در مناطق مسطح هم که فاقد پستی و بلنی هستند نیز برد امواج VHF به‌خاطر تبعیت از حرکت در خط دید Line Of Sight محدود است، زیرا انحنای زمین of the earth Curvature دی ک مسافت معین که بستگی به ارتفاع گیرنده و فرستنده دارد به تدریج مانع عبور امواج می‌گردد.
چون امواج رادیوئی VHF در خط دید حرکت می‌کنند در نتیجه هواپیماهائی که در ارتفاع بیشتری پرواز می‌کنند می‌توانند در مسافت دورتری پیام‌های رادیوئی را ارسال و یا دریافت کنند. به‌طور مثال یک پیام رادیوئی را مکن است هواپیمائی که در ارتفع ۱۰۰۰ فوت بالای سطح زمین پرواز می‌کند از فاصله ۳۹ مایلی و هواپیمائی که رد ارتفاع ۲۰۰۰ فوت از سطح زمین پرواز می‌کند از فاصله ۱۷۴ مایلی دریافت کند.
دستگاه رادیو VHF برای اینکه به خوبی کار کند به آنتن نیاز دارد. شما بر روی بال و بدنه هواپیما آنتن‌های متعددی را مشاهده خواهید نمود. ولی آنتن‌های رادیوئی VHF معمولاً به‌صورت میله‌هائی که کمی خمیدگی دارد و یا تیغه‌هائی که با مواد پلاستیکی پوشیده شده است روی کابین نصب می‌شوند. معمولاً برای هر دستگاه فرستنده و گیرنده VHF یک آنتن مجزا مصب می‌شود.. ولی چنانچه هواپیما دارای ۲ دستگاه رادیوئی شود، یعنی با قراردادن یک سوئیچ انتخاب‌گر در سر راه میکروفن می‌توان از فرستنده دلخواه استفاده کرد ه در نتیجه نیاز به میکروفن دوم منتفی می‌گردد

منبع : مجله پرواز