کاهش صادرات فرش دستباف ایرانی از ۲ میلیارد دلار به ۵۰ میلیون دلار

ایسنا/ رئیس مرکز ملی فرش ایران، مهم‌ترین چالش امروز فرش دستباف کشور را از دست رفتن جایگاه ایران به‌عنوان برند اول جهانی فرش دستباف دانست و گفت: ایران که روزگاری با صادراتی بالغ بر ۲ میلیارد دلار در صدر بازار جهانی قرار داشت، امروز به کمتر از ۵۰ میلیون دلار صادرات رسیده و رتبه‌ برتر خود را از دست داده است.

زهرا کمانی، در حاشیه شانزدهمین نمایشگاه فرش دستباف که در نمایشگاه بین‌المللی مشهد برگزار شد، با بیان اینکه در سطح جهانی نیز مصرف و ارزش اقتصادی فرش دستباف کاهش یافته است، افزود: با وجود این شرایط، وظیفه ماست که جایگاه ایران را در سطوح بالای جهانی حفظ و تقویت کنیم و این مسیر از احیای صادرات فرش دستباف آغاز می‌شود.

وی با اشاره به چالش‌های صادراتی تصریح کرد: بخشی از مشکلات ناشی از تحریم‌های ظالمانه خارجی است، اما بخش مهمی نیز به خودتحریمی‌ها و موانع داخلی باز می‌گردد، از جمله مسائل مالیاتی، رفع تعهدات ارزی، مشکلات عبور موقت، بروکراسی‌های پیچیده کارت بازرگانی، گشایش ال‌سی، نوسانات ارزی و فرایندهای فرسایشی اداری که همگی به کاهش رشد این صنعت دامن زده‌اند.

کمانی تاکید کرد: این چالش‌ها در سال‌های اخیر عمیق‌تر شده و شرایط کلی اقتصاد جهانی نیز فشار مضاعفی بر صنعت فرش دستباف وارد کرده است.

وی با اشاره به برنامه‌های دولت چهاردهم بیان کرد: با حمایت وزیر صمت، شورای عالی فرش دستباف با ریاست آقای آل‌اسحاق، مشاور وزیر، تشکیل شده تا گفت‌وگوی مستقیم با بخش خصوصی، انجمن‌ها و تشکل‌های تخصصی برقرار شود. در همین راستا، سند تحول فرش دستباف تدوین شده و در مسیر ارائه به دولت قرار دارد. این سند با تعریف پروژه‌های هدفمند، به‌دنبال رفع گلوگاه‌های اصلی زنجیره تولید و صادرات است.

رئیس مرکز ملی فرش ایران از تشکیل کارگروه ویژه توسعه دیپلماسی فرش دستباف در وزارت امور خارجه خبر داد و افزود: با بهره‌گیری از ظرفیت رایزنان فرهنگی و تجاری، سفارتخانه‌ها و برگزاری رویدادهای مستمر در کشورهای هدف، در تلاش هستیم اشاعه فرهنگی فرش ایرانی را در جهان احیا کنیم.

وی با اشاره به از دست رفتن بازار آمریکا به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مقاصد فرش ایرانی گفت: تمرکز ما بر یافتن بازارهای جدید و شرکای تجاری تازه است که از طریق اعزام هیئت‌های تجاری و برگزاری نشست‌های تخصصیB2B در حال پیگیری است.

کمانی با تاکید بر اهمیت ثبت مناطق جغرافیایی فرش اظهار کرد: فرش مشهد به‌عنوان یک برند جهانی ثبت شده و این اقدام نقش مهمی در جلوگیری از کپی‌برداری رقبا از طرح‌ها و تکنیک‌های اصیل ایرانی دارد. فرش مشهد با پیشینه‌ای فاخر و آثار ارزشمند موجود در موزه‌های معتبر جهان، ظرفیت بازگشت به جایگاه‌های ممتاز جهانی را دارد.

وی درباره جذب نسل جدید به حرفه قالیبافی ییان کرد: توانمندسازی دانش‌آموزان هنرستانی، آموزش‌های فنی‌وحرفه‌ای و استفاده از ظرفیت جوانان خلاق و آشنا با بازارهای جهانی از اولویت‌های ماست. جوانان می‌توانند با حفظ اصالت‌ها و طراحی نقوش متناسب با سلیقه بازار هدف، از تولید کور جلوگیری کرده و به بازارمحور شدن تولید کمک کنند.

کمانی هشدار داد: تحریم فرش ایرانی تنها تحریم یک کالا نیست، بلکه تحریم فرهنگ، خانواده و اشتغال بیش از ۲ میلیون نفر در این حوزه است؛ موضوعی که در صورت غفلت می‌تواند به تضعیف بنیان خانواده و مهاجرت از روستاها منجر شود.

رئیس مرکز ملی فرش ایران با بیان اینکه بیش از ۸۰ درصد تولید فرش دستباف کشور توسط بانوان قالیباف انجام می‌شود، گفت: بانوان قالیباف ولی‌نعمتان این صنعت هستند و حداقل حق آن‌ها برخورداری از بیمه قالیبافی است که پیگیری احیای آن در دستور کار دولت قرار دارد.

وی افزود: حمایت از زنان سرپرست خانوار، زنان روستایی و اقشار کم‌برخوردار از اولویت‌هاست و تسهیلات کم‌بهره مشاغل خانگی تا سقف ۲۰۰ میلیون تومان برای افراد و تا ۵ میلیارد تومان برای کارگاه‌های بزرگ برای تامین مواد اولیه و توسعه تولید پیش‌بینی شده است.

کمانی تاکید کرد: فرش دستباف ایران، محصول تولید خانواده‌محور بانوی ایرانی و میراثی ارزشمند است که با حمایت هدفمند می‌تواند بار دیگر جایگاه شایسته خود را در جهان بازیابد.