باز مانده ۴۰ میلیون‌ساله تاریخ جهان در شمال ایران تا ۵۰ سال آینده جان دارد؛ این هشداری‌ست که از سال‌ها پیش درباره جنگل‌های تاریخی هیرکانی اعلام شده و هنوز هم ادامه دارد.

مراسم بزرگداشت دکتر محمداسعد نظامی‌ناو از چهره‌های شاخص جنگل‌بانی تالش و استان گیلان در این شهرستان برگزار شد؛ مردی که در ۹۰ سالگی همچنان عشق هیرکانی در وجودش جوانه می‌زند و حاضر است دوباره به جنگل برود.

استاندار گلستان با اشاره به اینکه گلستان در شاخص‌های اقتصادی وضعیت مطلوبی ندارد، گفت: به عبارتی فقر در پشت درختان سرسبز جنگل‌های هیرکانی پنهان شده است و ما به دلیل مشکلات اقتصادی و معیشتی از روی مردم گلستان خجالت می‌کشیم.

ساری- ایرنا- رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان نوشهر رویان از آزادسازی حدود ۴۲ هزار متر مربع از اراضی جنگلی جلگه‌ای و جلوگیری از قطعه بندی آن در نوشهر خبر داد.

آرمان امروز : گیاه مهاجم «آروجیا» در کنار تهدیدات انسانی و غیرانسانی، جنگل‌های هیرکانی گیلان را هدف قرار داده است. زهرا رگان: گیلانی‌ها اگر کنار دریا هم زندگی کنند جنگل برایشان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است و جنگل همان قدر برایشان حرمت دارد، که آب مقدس است. ما به جنگل نه بخاطر اینکه نفسمان به [ ]

مدیرکل منابع طبیعی گیلان گفت: آماده کاشت هشت میلیون اصله نهال براساس تعهد استان هستیم و درختکاری تا اوایل فروردین ادامه دارد.

جنگل‌های هیرکانی، این میراث طبیعی ۲۵ میلیون‌ساله که از دوران سوم زمین‌شناسی به جا مانده‌اند، با وجود تنوع زیستی بی‌نظیر و ارزش اکولوژیکی، به دلیل بهره‌برداری‌های بی‌رویه، توسعه انسانی و تغییر کاربری زمین در معرض خطر جدی قرار گرفته‌اند. اگر روند تخریب ادامه یابد، این فسیل زنده تا ۵۰ سال آینده به خاطره‌ای …

تداوم طرح توقف برداشت چوب از جنگل‌های هیرکانی که از ۱۰ سال پیش شروع شد یکی از خواسته‌های جدی دوستداران این میراث کهن است و صاحبنظران بر این باورند تخریب و قطع پی در پی این عرصه‌های طبیعی ارزشمند توسط سوداگران کار را به جایی رسانده که دیگر هیرکانی ظرفیتی برای برداشت چوب و حاتم بخش دوباره ندارد.

شب جنگل‌های هیرکانی تاریک نبود، ترسناک بود. مثل کابوسی که صبح به محض چشم باز کردن باید خدا خدا کنی تا تعبیر نشود. شب هیرکانی تاریک نبود. هنوز راه نجاتی برای آن وجود داشت.

رشت- گیاه مهاجم «آروجیا» در کنار تهدیدات انسانی و غیرانسانی، جنگل‌های هیرکانی گیلان را هدف قرار داده است.

جنگل‌های هیرکانی به‌دلیل ویلاسازی، جاده‌سازی و چرای دام در حال نابودی و انقراض گونه‌های ارزشمند هستند.

بازمانده ۲۵ میلیون‌ساله تاریخ جهان در شمال ایران تا ۵۰ سال آینده جان دارد؛ این هشداری است که از سال‌ها پیش درباره جنگل‌های تاریخی و منحصربه‌فرد هیرکانی در ایران اعلام شد و هنوز هم ادامه دارد.

بلند مازو، بلندترین درخت ایران و رعنای زیبای جنگل‌های هیرکانی مازندران با ۶۰ متر ارتفاع که گفته می‌شود بلندترین بلوط (در زبان مازندرانی موزی دار) در جهان است. این درخت در سال ۹۸ به عنوان اثر ملی طبیعی به ثبت رسیده است. / عکس: محسن جعفری

بازمانده ۲۵ میلیون‌ساله تاریخ جهان در شمال ایران تا ۵۰ سال آینده جان دارد؛ این هشداری است که از سال‌ها پیش درباره جنگل‌های تاریخی و منحصربه‌فرد هیرکانی در ایران اعلام شد و هنوز هم ادامه دارد.

بازمانده ۲۵ میلیون‌ساله تاریخ جهان در شمال ایران تا ۵۰ سال آینده جان دارد؛ این هشداری است که از سال‌ها پیش درباره جنگل‌های تاریخی و منحصربه‌فرد هیرکانی در ایران اعلام شد و هنوز هم ادامه دارد.

مهدی زارع نوشت: مناطقی مانند جنگل‌های هیرکانی در شمال ایران یا رشته کوه‌های زاگرس دارای پوشش گیاهی قابل‌توجهی هستند که به‌ طور بالقوه در شرایط مناسب می‌توانند آتش بگیرند. اگر این مناطق اقلیم خشک بادهای شدید را تجربه کنند، آتش‌سوزی‌های جنگلی مشابه جنوب کالیفرنیا در دی ماه ۱۴۰۳ ممکن است.

بازمانده 25 میلیون‌ساله تاریخ جهان در شمال ایران تا 50 سال آینده جان دارد؛ این هشداری است که از سال‌ها پیش درباره جنگل‌های تاریخی و منحصربه‌فرد هیرکانی در ایران اعلام شد و هنوز هم ادامه دارد.

باریس مجنونیان، استاد بازنشسته دانشگاه و متخصص منابع طبیعی، در این نشست گفت: سرانه جنگل ما یک سوم و درصد پوشش ما زیر ۱۰ درصد است. جنگل های هیرکانی مانند یک نوار باریک در جنوب کاسپین قرار دارد.

اکوایران: نشست «شب جنگل‌های هیرکانی» با حضور صاحب نظران و متخصصان این حوره در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد.

مدیرکل منابع طبیعی گیلان، با اشاره به مشاهده موردی و پراکنده پیچک مهاجم آروجیا در عرصه های جنگلی استان، گفت: راه مبارزه روش های مکانیکی است.

ساری - ایرنا - مازندران استان سرآمد کشور در حوزه گردشگری با داشته های فراوان در این حوزه اما بخش هایی از عرصه های ملی آن برای توسعه اقتصادی با رعایت قوانین زیست محیطی مغفول مانده است؛ اما دولت چهاردهم با نگاه تیزبینانه و کارشناسی، نوک پیکان خود را به این بخش گرفت چراکه جنگل‌های هیرکانی از جمله مزیت ها …

مشاهده گونه جدید گیاه مهاجم «آروجیا» در جنگل‌های هیرکانی لاهیجان و سیاهکل، زنگ خطر تخریب بکرترین زیست‌بوم گیلان را به صدا درآورد.

بحث‌های پیرامونی ماجرای‌خیز ناگهانی مافیای چوب برای برداشت از هیرکانی با نام «شکسته -افتاده» همچنان به قوت خود باقی است. از آنجا که هیرکانی حیات نیمی از ایران را تامین می‌کند و جنگل‌های شمال خانه دوم اغلب ایرانی‌ها حساب می‌شود این حساسیت منطقی است. بر این اساس، پایگاه خبری سلامت نیوز به سراغ علی بناگر، …

ساری- ایرنا- معاون جنگل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با بیان این که اولویت نخست این سازمان حفاظت از عرصه‌ها طبیعی و جنگلی است که طبق برنامه مدون در حال اجرا است، گفت: طرح توقف برداشت چوب از جنگل های شمال که از ۱۰ سال پیش شروع شده همچنان ادامه دارد به هیچ عنوان جنگل های هیرکانی منبع تامین چوب …

سلامت نیوز : بحث های پیرامونی ماجرای خیز ناگهانی مافیای چوب برای برداشت از هیرکانی با نام شکسته-افتاده همچنان به قوت خود باقی است. از آنجا که هیرکانی حیات نیمی از ایران را تامین می کند و جنگل های شمال خانه دوم اغلب ایرانی ها حساب می شود این حساسیت منطقی است. براین اساس به سراغ علی بناگر دبیر وعضو هیات …

به گزارش پیام ما به نقل از ایسنا، امروزه با گسترش جمعیت جامعه بشری و به دنبال آن افزایش فرهنگ مصرف گرایی شاهد افزایش تولید زباله در جامعه هستیم. تولید زباله و عدم راهکار مناسب برای مدیریت آن در کشور

معاون جنگلداری و جنگلکاری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی از اجرای طرح توسعه و غنی سازی جنگل‌های هیرکانی در سطح ۲۰ هکتار طی امسال خبر داد.

استاد دانشگاه تهران گفت: یکی از اتفاقات بسیار بدی که در جنگل های هیرکانی طی سال های اخیر افتاده و درصد بسیار بالایی از جنگل را هم تهدید کرده مسئله

سازمان حفاظت محیط زیست در جریان اجرای طرح پایش و ارزیابی جنگل‌های هیرکانی که طرحی در راستای شناسایی وضعیت جنگل‌های شمال است، طی سه دوره گذشته به کارشناسان سازمان منابع طبیعی اجازه ورود به پارک ملی گلستان را نداده است. این در حالی است که گزارش‌های منابع محلی از وخیم بودن حال زون جنگلی این پارک ملی حکایت …

جنگل‌های هیرکانی، این میراث طبیعی ۵۰ میلیون ساله، با تهدیدی جدید به نام اروجیا روبه‌رو شده‌اند. اروجیا، یک گیاه مهاجم و پیچکی، می‌تواند به سرعت گسترش یابد و کل اکوسیستم جنگل را تحت تاثیر قرار دهد. این گیاه با میوه‌های کوچک و خربزه‌مانندش، به‌طور خطرناکی توانایی خفه‌ کردن درختان و گیاهان بومی را دارد.

مدیر کل میراث فرهنگی گیلان گفت: یکی از مشکلات گردشگری گیلان در زمان حاضر آن است که گردشگر با هر وسیله نقلیه به همه نقاط استان دسترسی دارد

رئیس اداره جنگلداری و جنگلکاری اداره کل منابع طبیعی و خراسان شمالی گفت: قطع درخت در جنگل‌های هیرکانی این استان به صفر رسیده است.

سازمان حفاظت محیط زیست در جریان اجرای طرح پایش و ارزیابی جنگل‌های هیرکانی که طرحی در راستای شناسایی وضعیت جنگل‌های شمال است، طی سه دوره گذشته به کارشناسان سازمان منابع طبیعی اجازه ورود به پارک ملی گلستان را نداده است. این در حالی است که گزارش‌های منابع محلی از وخیم بودن حال زون جنگلی این پارک ملی حکایت …

در نشست «شب جنگل های هیرکانی»، فیلم مستند «کسی به فکر جنگل ها نیست» به کارگردانی یاسر طالبی به نمایش در می آید و از روزنامه نگاران محیط زیست شامل الهه موسوی، اسدالله افلاکی، زهرا کشوری، زینب رحیمی و فاطمه باباخانی تجلیل به عمل می آید. 

ساری- ایرنا- بررسی آمار ۹ ماهه دستگیری حدود یک‌هزار نفر از قاچاقچیان چوب و زخمی شدن هشت نفر از قرق بانان جنگل های مازندران نشان می دهد که مجازات های سبک برای این سوداگران در شمال کشور سبب بی‌توجهی آنان به قوانین موجود می شود، که بازنگری و تکامل قانون در این حوزه می تواند برای رفع چالش‌های موجود گره‌گشا …

تخریب گسترده جنگل‌های هیرکانی از سوی افرادی که از روی سهل‌انگاری یا سودجویی با آتش، قاچاق چوب یا گنج‌یابی به جان آنها افتاده‌اند، ادامه دارد. برای مثال، فقط در یک روستای استان گلستان، قاچاق چوب ۵۰ هکتار از جنگل را در سال‌های اخیر از بین برده است.

ساری- ایرنا- درگیری سه متهم سابقه دار قاچاق چوب با ماموران یگان حفاظت منطقه چمستان نور در روزهای اخیر در حالی که یکی از ماموران همچنان در بیمارستان بستری است، فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی مازندران از مجروع شدن ۲ تن از نیروهای حفاظتی وابسته به این مجموعه با سلاح سرد از سوی قاچاقچیان شنبه شب در منطقه …

رامسر - تصاویری از گله گرگ ها در جنگل هیرکانی رامسر را در این فیلم مشاهده می کنید.

تخریب گسترده جنگل‌ های هیرکانی از سوی افرادی که از روی سهل‌انگاری یا سودجویی با آتش، قاچاق چوب یا گنج‌یابی به جان آنها افتاده‌اند، ادامه دارد. برای مثال، فقط در یک روستای استان گلستان، قاچاق چوب 50 هکتار از جنگل را در سال‌های اخیر از بین برده است.

در سال های اخیر رشد قارچ‌گونه خانه‌های ویلایی در روستای شیخ موسی بابل از چشم مبارزان با جنگل‌خواران و مرتع‌خواران دور مانده است.

در سال‌های اخیر رشد قارچگونه خانه‌های ویلایی در روستای شیخ موسی بابل از چشم مبارزان با جنگل‌خواران و مرتع‌خواران دور مانده است.

در سال‌های اخیر رشد قارچگونه خانه‌های ویلایی در روستای شیخ موسی بابل از چشم مبارزان با جنگل‌خواران و مرتع‌خواران دور مانده است.

ساری- ایرنا- فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران منطقه ساری گفت: هر سه نفر از متهم تحت تعقیب قاچاق چوب که روز گذشته با ماموران یگان در نور درگیر شده بودند، دستگیر شدند.

سلامت نیوز : در روزهای گذشته یک توییت از مدیرکل دفتر آموزش، ترویج و مشارکت‌های مردمی سازمان منابع طبیعی وآبخیزداری کشور در فضای مجازی منتشر شد که بر غیرقانونی بودن برداشت و خروج درختان شکسته-افتاده و خطرساز از جنگل های هیرکانی تاکید می کرد. این توییت به نوعی، نقد تبصره 1 ماده 36 قانون برنامه هفتم …

ساری- ایرنا- فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران منطقه ساری از درگیری سه متهم سابقه دار قاچاقچیان چوب با ماموران یگان حفاظت صبح امروز جمعه در منطقه چمستان نور خبر و گفت: قاچاقچیان پس از درگیری و زخمی کردن یکی از مأموران از محل گریختند.

طرحی که بیش از نیم قرن پیش، فرانسوی‌ها برای آمایش سرزمین ایران مطرح کردند چه سرنوشتی پیدا کرد؟ آیا آنچه امروز به عنوان ابربحران بی‌آبی در کشور مطرح می‌شود پیشتر توسط این طرح پیش‌بینی نشده بود؟ نتیجه بی‌توجهی به آن چه بوده است؟ حمیدرضا رمضانی، کارشناس ارشد آب و کشاورزی در یادداشتی که در اینستاگرام خود …

شهردار بهشهر با بیان این که خودم را به‌عنوان یک فعال دغدغه‌مند توسعه شهر می‌شناسم، درباره طرح جامع بهشهر گفت: شورای برنامه‌ریزی استان در سال ۱۳۹۹ مصوبه‌ای مبنی بر بازنگری حریم شهر برای شناسنامه‌دار کردن عباس‌آباد داشت، چراکه عباس‌آباد مانند بچه یتیمی است که شناسنامه ندارد.

رشت - ایرنا - مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان با بیان اینکه ۶۰ میلیون نفر شب اقامت از ابتدای امسال در جدول اقامتی استان به ثبت رسیده است، گفت: گیلان بعنوان یکی از مقاصد مهم گردشگری کشور مطرح است و این موضوع اگرچه همواره فرصتی برای استان بوده و هست اما هدایت گردشگران مقوله ای است که باید …

فرمانده یگان حفاظت اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان گفت: از ابتدای امسال تاکنون ۱۳۲ مورد آتش‌سوزی در ۷۳ هکتار از جنگل‌های طبیعی، دست کاشت و مراتع استان رخ داد.

سیاست یا خط مشی مجموعه ای از اقدامات یا عدم اقدامات به نسبت ثابت و هدفمند است که یک یا مجموعه ای از بازیگران در برخورد با یک مسئله یا دغدغه در پیش می گیرد. همچنین سیاست، راهنمای تصمیم گیری است.

بجنورد-ایرنا- جنگل های هیرکانی در گستره‌ای به وسعت ۲۵ هزار هکتار همانند نگینی به صورت نواری در خراسان‌شمالی واقع و ثبت جهانی شده است از این رو احیا، توسعه و غنی‌سازی این ذخیره‌گاه ژنتیک در دستور کار مسوولان استانی قرار دارد.

سرپرست سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور خواستار مساعدت بیشتر وزارت کشور در زمینه مقابله با آتش‌سوزی در عرصه‌های طبیعی، انجام عملیات آبخیزداری، برخورد با متخلفان و اجرای طرح مدیریت پایدار منابع طبیعی جنگل‌های هیرکانی شد.

مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران منطقه نوشهر گفت: آتش‌سوزی در منطقه پل کرات واقع در منطقه حفاظت‌شده البرز مرکزی چالوس که عصر امروز اتفاق افتاد، مهار شد.

تیم تحقیقاتی نهرو دانشکده منابع‌طبیعی دانشگاه تربیت مدرس موفق به ثبت تصاویر نادری از پلنگ ایرانی در جنگل‌های هیرکانی در منطقه حفاظت‌شده البرز مرکزی شده است.

نوشهر- ایرنا- طرح نجات بخش مدیریت پایدار جنگل های شمال پس از گذشت حدود ۱۰ سال هنوز تهیه نشده است که به اعتقاد کارشناسان با اجرایی شدن آن به همه چالش ها و دغدغه های این میراث طبیعی بر جای مانده از میلیون ها سال قبل پایان می دهد که امید است دولت وفاق ملی آن را اجرایی کند.

تیم تحقیقاتی نهرو دانشکده منابع‌طبیعی دانشگاه تربیت مدرس موفق به ثبت تصاویر نادری از پلنگ ایرانی در جنگل‌های هیرکانی در منطقه حفاظت‌شده البرز مرکزی شده است. این ثبت با استفاده از دوربین‌های تله‌ای به‌دست آمده که به‌طور خاص برای این پروژه طراحی و نصب شده بود.

تیم تحقیقاتی نهرو دانشکده منابع‌طبیعی دانشگاه تربیت مدرس موفق به ثبت تصاویر نادری از پلنگ ایرانی در جنگل‌های هیرکانی در منطقه حفاظت‌شده البرز مرکزی شده است.

پارک ملی گلستان تنها محدوده تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست است که سند آن به نمایندگی از دولت جمهوری اسلامی ایران به نام این سازمان حفاظت محیط زیست صادر شده. به گفته وحید خیرآبادی ،

تیم تحقیقاتی نهرو دانشکده منابع‌طبیعی دانشگاه تربیت مدرس موفق به ثبت تصاویر نادری از پلنگ ایرانی در جنگل‌های هیرکانی در منطقه حفاظت‌شده البرز مرکزی شده است.

ساری- در این ویدئو تصویری از حضور پلنگ در جنگل هیرکانی را مشاهده می کنید.

تیم تحقیقاتی نهرو دانشکده منابع‌طبیعی دانشگاه تربیت مدرس موفق به ثبت تصاویر نادری از پلنگ ایرانی در جنگل‌های هیرکانی در منطقه حفاظت‌شده البرز مرکزی شده است. این ثبت با استفاده از دوربین‌های تله‌ای به‌دست آمده که به‌طور خاص برای این پروژه طراحی و نصب شده بود.

ساری- ایرنا- فرمانده یگان حفاظت اراضی غرب مازندران گفت: بیش از چهار هزار و ۸۰۰ مورد ساخت و ساز غیر مجاز با گشت و بازرسی ویژه منابع طبیعی امسال در غرب استان شناسایی شد.

ساری - ایرنا - روابط عمومی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران- ساری گفت که محموله چوب قاچاق جنگلی در جاده های ارتباطی شهرستان قائمشهر شناسایی و توقیف شد.

ساری- ایرنا- رئیس حوزه قضایی بخش بندپی بابل گفت: با هماهنگی های انجام شده آب شرب روستای جلیرود بخش بندپی شرقی بابل بعد از پنج ماه بلاتکلیفی وصل شد.

ساری- ایرنا- رانش های پی در پی زمین در مناطق جنگلی جنوب بابل به خصوص بخش بندپی شرقی این شهرستان سبب شد زندگی برای اهالی روستای بالادست هیرکانی با مشقت فراوان سپری شود و اهالی این مناطق به ناچار برای تردد و انجام کارهای روزانه و دسترسی به مناطق پایین با اسب، قاطر و حتی با پای پیاده تردد کنند و خبری از …

تهران- ایرنا- علی بالی به مدیریت پایگاه میراث جهانی جنگل‌های هیرکانی در پهنه‌های تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست کشور منصوب شد.

طرفداری | علی دایی، اسطوره فوتبال ایران، امروز دوشنبه پیش از ورود به ساختمان شهرداری نوشهر، با استقبال گرم و بی‌نظیر شهروندان و مراجعه‌کنندگان مواجه شد. مردم با آغوش گرفتن این چهره محبوب و گرفتن عکس‌های یادگاری، محبت خود را به دایی نشان دادند. در این دیدار کوتاه، دایی از نوشهر به عنوان بهشتی برای گردشگری …

پرسش این است: چرا میراث فرهنگی نتوانسته از این اقدام که خروج باغ عباس آباد را از فهرست میراث جهانی یونسکو به جریان می‌اندازد و زیست این باغ و جنگل هیرکانی را در تهدید قرار می‌دهد، مانع شود؟

طرح «الحاق باغ جهانی عباس‌آباد به حریم شهری بهشهر» چند سالی است که مطرح شده و با وجود مخالفت‌ها و نگرانی‌های میراث‌دوستان مبنی بر خروج این اثر از فهرست میراث جهانی یونسکو، اما محدوده ۴۲۰ هکتاری آن با پیگیری‌های چند ساله شهرداری بهشهر، از سوی شورای عالی معماری و شهرسازی مصوب و ابلاغ شده است. پرسش این …

رکنا: پلنگ در جنگل‌ های هیرکانی مشاهده شد که در این فیلم خواهید دید.

سلامت نیوز : پرده ها آرام آرام کنار می رود و ابهام های مدیریت جنگل های هیرکانی یکی یکی برطرف می شود. حالا مشخص می شود چرا طی تمام این سال ها جنگل را به حال خود رها کردند؛ رها کردند تا اثبات کنند که قانون تنفس کارآیی لازم را نداشته است و نتیجه بگیرند که شرایط جنگل، پیش از تنفس بهتر بود و بعد استارت …

ساری- ایرنا- باغ جهانی عباس‌آباد که تنها اثر تاریخی ثبت شده مازندران در فهرست جهانی یونسکو است، در اقدامی عجیب از سوی شورای عالی معماری و شهرسازی ایران با وجود مخالفت‌های رسمی و ممنوعیت‌های قانونی و همچنین فاصله داشتن از محدوده شهری بهشهر به حریم این شهر الحاق شده تا علاوه بر چالش‌های ناشی از مدیریت …

افزایش پرونده های قضایی علیه منابع طبیعی استان گلستان با تکیه به خلأهای قانونی در حوزه مقررات‌ سنت حسنه وقف، برای تصاحب جنگل‌های هیرکانی به دغدغه‌ای نگران کننده برای علاقه‌مندان به طبیعت تبدیل شده است.

سرپرست سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور بر ضرورت حفاظت، توسعه و احیای جنگل‌های هیرکانی تاکید کرد.

سرپرست سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور با بیان اینکه طرح مدیریت پایدار جنگل، تفکر اکوسیستمی است، بر ضرورت حفاظت، توسعه و احیای جنگل‌های هیرکانی تاکید کرد.