توافق‌‏های کوچک منجر به وفاق بزرگ می‌‏شوند و توافق‏‌ها می‏‌توانند بین فرادستان سیاسی و اقتصادی شروع شود ولی برای موفقیت لازم است که به سمت مردم هم برود و کشورهایی که به سمت توافق با مردم نرفتند شکست خوردند

سومین نشست واکاوی حقوقی و تاریخی اصل ۱۵ قانون اساسی روز چهارشنبه دوم آبان‌ماه توسط موسسه تاریخ و فرهنگ دیارکهن با همکاری دانشگاه علامه طباطبایی در تالار صلح دانشکده حقوق و علوم سیاسی این دانشگاه برگزار شد.

معاهده دوستی روسیه و ایران در 26 فوریه 1921 در مسکو بین نمایندگان ایران و روسیه‌‏ی شوروی امضا شد. براساس مفاد این معاهده، کلیه قراردادهای قبلی منعقدشده از جمله معاهده ترکمنچای لغو شد. علاوه بر این، به روسیه و ایران حقوق کامل و برابر کشتیرانی در دریای خزر و حق برافراشتن پرچم ملی مربوطه بر روی کشتی‌‏های …

وثوق‌‏الدوله دلایل و ضرورت همکاری با انگلیس برای حل مشکلات لاینحل ایران را در مقاله‏‌ای در روزنامه ایران، توضیح داد. او در آن مقاله تصویری از ایران درهم شکسته را ارائه داد که قادر به دفاع از خود نیست و طغیان و قحطی آن را در هم شکسته است. وثوق‌‏الدوله توضیح داد که چگونه کمک بریتانیا تنها گزینه باقی مانده …

تقسیم ایران کنترل بریتانیا و روسیه را بر منافع ارضی و اقتصادی مربوطه آنها در کشور تقویت می‏‌کرد و همچنین امکان مداخله مداوم در نظام سیاسی ایران را فراهم می‌‏آورد. این قرارداد تمام شمال ایران را که با متصرفات روسیه در ماوراءالنهر و آسیای مرکزی هم‌‏مرز بود، به عنوان حوزه نفوذ انحصاری برای منافع روسیه تعیین …

براساس یکی از بندهای قرارداد ترکمانچای، روسیه تزاری به عنوان حامی حکومت خاندان قاجار شناخته شد و این موضوع موجب عمیق شدن روابط دو کشور گردید. بر همین اساس بود که با پیشنهاد ناصرالدین‏‌شاه، روس‌‏ها بریگاد قزاق ایرانی را تأسیس کردند که در چند دهه آینده تاریخ ایران و روابط ایران و روسیه بسیار حیاتی بود.

آنتوان کتابچی که گرجی و تبعه عثمانی بود در جریان سفر اروپای ناصرالدین‏‌شاه به دربار ایران مرتبط شد و به ایران آمد و با کمک امین‏‌السلطان که او هم تبار گرجی داشت مدیرکل گمرک ایران شد و در پی آن در واگذاری امتیازهای رویتر، انحصار تنباکو به تالبوت و قرارداد نفتی دارسی نقش ایفا کرد و در این جریان به ثروت …

در سال 1890، کمتر از دو دهه پس از قرارداد رویتر ناصرالدین‏‌شاه برای تامین هزینه‌‏های سومین سفرش به اروپا امتیازی را برای انحصار کامل تولید، فروش و صادرات تنباکو به مدت پنجاه سال به ماژور جی‏اف تالبوت اعطا کرد.

قرارداد رویتر نه‌تنها یکی از مشهورترین قراردادهای اقتصادی تاریخ ایران که یکی از عجیب‌ترین و مشهورترین امتیازهایی است که به یک خارجی واگذار شده است. این قرارداد که از سوی ناصرالدین‌شاه و صدراعظم او میرزاحسین‌خان سپهسالار به بارون پاول یولیوس رویتر کارآفرین آلمانی-انگلیسی و بنیانگذار خبرگزاری رویترز واگذار …

بریتانیا با فرصت‌‏طلبی از وضعیت اقتصادی و اجتماعی بلوچستان سود برده و حاکمیت ایران بر این نواحی را خدشه‏‌دار کرده بود. کوشش انگلیس، برای تعیین دقیق خطوط مرزی در بلوچستان، جزو نخستین نمونه‌‏های تعیین مرزهای نو در دوران معاصر است. به موازات تلاش بریتانیا، دولت ایران در تلاش بود از راهبرد سنتی بهره‌‏گیری …

دولت ایران پس از شکست محاصره هرات منشوری صادر کرد که نشانگر خشم عمیق محمدشاه بود. در این منشور آمده بود که تلاش دولت ایران برای آزادسازی اُسرای ایرانی پایان نیافته‌‏است. از سربازان تشکر کرد که در «سرما و گرما… با شوق و غیرت تاب آوردند.» به انگلیسیان تاخت که ما «عهدنامه‏‌هایی با آنان داشتیم که آن را محکم‌‏تر …

پیمان آماسیه نخستین پیمان صلح میان صفوی و عثمانی بود که به مدت بیست سال صلح و آرامش را در مرزهای دو کشور ایجاد کرد. این قرارداد بین شاه تهماسب یکم و سلطان سلیمان یکم در سال ۱۵۵۵ میلادی، بعد از جنگ این دو کشور و در شهر آماسیه بسته شد. مذاکرات ارزروم آخرین دوره تحول تاریخی روابط ایران و عثمانی است. این …

قرارداد گلستان تفاوتی اساسی با قرارداد ترکمنچای داشت؛ آن هم جبران بخشی از شکست در عرصه نظامی و در عرصه دیپلماسی در قرارداد ترکمنچای بود. درحالی‏که طی قرارداد گلستان چهارده ولایت ایرانی به روسیه تزاری واگذار شد در قرارداد ترکمنچای با جبران بخشی از شکست در عرصه نظامی در حالی که تبریز نیز و بخش‌‏های دیگری …

متنی معروف وجود دارد که به غلط به‌‏عنوان وصیت‏نامه پتر کبیر شناخته می‌‏شود و در آن آمده است: «بر شما لازم است که بی‏‌درنگ کشور گرجستان و سرزمین قفقاز را بگیرید و پادشاه ایران را دست‏‌نشانده و فرمان‏بردار خود کنید. پس از آن باید آهنگ هندوستان کرد، زیرا که کشوری بسیار بزرگ و بهترین بازار تجارت است و هرگاه …

دیپلماسی‌ای که امیرعبداللهیان پیگیری کرد بر پایه همان رویکردهایی بود که در دولت پیشین پایه‌گذاری شده بود که البته در اجرا نواقصی داشت و رویه‌ای از شعارهای انقلابی بر آن کشیده می‌شد. پیمان راهبردی با چین و روسیه و پیوستن به پیمان شانگهای و سازمان بریکس و تنش‌زدایی با کشورهای منطقه از جمله اصلی‌ترین این …

محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه دولت حسن روحانی یکی از فعال‏‌ترین اعضای کمپین انتخاباتی مسعود پزشکیان بوده و هم‏پای نامزد اصلاح‏طلبان در شهرستان‏‌های مختلف حاضر شده و به سخنرانی پرداخته است. فیلم‌‏های سخنرانی شورانگیز او در کاشان که با حمله مخالفان روبه‌‏رو شده، صدها و بلکه میلیون‌‏ها بار دیده شده که …

دوران وزارت پنج‌ساله متکی بسیار پرفرازونشیب بود و پرونده هسته‌ای ایران در شرایط سختی قرار گرفت و خروج پرونده از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و صدور قطعنامه‌های شورای امنیت علیه ایران در این دوره روی داد با این حال وزارت امور خارجه نقش اندکی در آن داشت. متکی در تلاش برای احیای جایگاه وزارت امور خارجه ناکام‌تر …

دوران وزارت کمال خرازی تحت‌‏الشعاع شخصیت بین‏‌المللی سیدمحمد خاتمی قرار داشت و خاتمی با حضورهای پرسروصدا در سازمان ملل که انعکاس گسترده‌‏ای پیدا می‏‌کرد و پیشنهاد «گفت‌وگوی تمدن‌ها» که مورد تصویب مجمع عمومی سازمان ملل قرار گرفت کمتر فرصتی را برای وزیرش فراهم می‏‌کرد تا دیده شود. خاتمی در گفت‌‏وگو با …

علی‌‏اکبر ولایتی به ریاست دستگاه سیاست خارجی ایران برگزیده شد تا بتواند در کنار بیژن نامدارزنگنه، طولانی‌‏ترین وزارت مستمر در تاریخ ایران را رقم بزند. امیرعباس هویدا با ۱۲ سال و شش ماه نخست‌‏وزیری رکورددار ریاست دولت در تاریخ ایران است اما این علی‌‏اکبر ولایتی است که با ۱۶ سال وزارت در یک وزارتخانه گوی …

اگرچه تعداد قابل توجهی از مسافران پرواز انقلاب از قطار انقلاب پیاده شدند اما داستان صادق قطب‌زاده از همه تراژیک‌تر بود. صادق قطب‌زاده که حدود دو دهه از زندگی‌اش را به شکل فراری و پناهنده گذرانده بود و با جنبش‌های مبارز در لبنان و فلسطین و لیبی و سوریه و همین‌طور مجامع حقوق بشری اروپا و آمریکا در ارتباط …

هرچند ابراهیم یزدی نخستین وزیر امور خارجه پس از انقلاب اسلامی نبود و دو ماه پس از پیروزی انقلاب به این سمت منصوب شد اما توانست با اثرگذاری بر این دستگاه در تاریخ دیپلماسی جمهوری اسلامی ماندگار شود؛ این اثر تاکنون نیز پابرجاست چراکه او علاوه بر پایه‌گذاری سیاست خارجی جمهوری اسلامی بر پایه دفاع از فلسطین …

هفته‌های گذشته ارمنستان شاهد اعتراضات گسترده به دولت غربگرای نیکول پاشینیان بود. این اعتراضات که در میدان جمهوری ایروان پایتخت ارمنستان متمرکز است با نافرمانی مدنی و بستن جاده‌های اصلی مواصلاتی به ایران و گرجستان و تلاش برای به تعطیلی کشاندن دانشگاه‌ها و مشاغل و ادارات همراه است. معترضان با هدایت اسقف …

عباسعلی خلعتبری که از سال 1350 تا 1357 عهده‌دار وزارت امور خارجه بود، همانگونه که خود در دادگاه پس از وقوع انقلاب اسلامی گفت، وزیر امور خارجه «در حقیقت کار یک رئیس‌دفتر روابط خارجی» بوده و «نه‌تنها من، بلکه پیش از من و بعد از من وظایفی به عهده آن‌ها گذاشته شده بود؛ به دربار می‌رفت و کسب تکلیف می‌کرد …

داود دشتبانی خبرنگار گروه دیپلماسی اردشیر زاهدی داماد سابق و محبوب شاه که همچنان مورد علاقه او بود، به‌عنوان وزیر امور خارجه برگزیده شد. اردشیر زاهدی که پدرش در ارتش قزاق از یاران رضاشاه در کودتای 1299 بود و در دوران او نیز از فرماندهان مهم ارتش شد، توانست در کودتای 28 مرداد تاج و

اردشیر زاهدی داماد سابق و محبوب شاه که همچنان مورد علاقه او بود، به‌عنوان وزیر امور خارجه برگزیده شد. اردشیر زاهدی که پدرش در ارتش قزاق از یاران رضاشاه در کودتای 1299 بود و در دوران او نیز از فرماندهان مهم ارتش شد، توانست در کودتای 28 مرداد تاج و تخت محمدرضاشاه را هم نجات دهد و این‌چنین وفاداری خود را …

یدالله عضدی معروف به امیراعظم یکی از نوادگان فتحعلیشاه قاجار بود که با ثروت افسانه‌ای که رانت‌های دوره پهلوی نیز به افزایش آن کمک می‌کرد، از نخستین مروجان مُد و تجملات برند نیز در ایران شد و البته دخترش پرنسس هاموش به‌طور تخصصی عرصه مُد را پیگیری کرد و به یکی از چهره‌های جهانی صنعت مُد بدل شد.عضدی که …

غلامعباس آرام، نخستین وزیر امورخارجه دوران محمدرضاشاه پهلوی بود که دوران وزارتش کوتاه نشد و توانست چند سالی بر کرسی خود تکیه کند؛ پس از او بود که دوران باثبات دولت‌ها و به تبع آن وزیران آغاز شد. از او به‌عنوان مطیع‌ترین وزیر امور خارجه محمدرضاشاه پهلوی یاد می‌شود کسی که شهرت دارد در حد منشی شاه در امور …

جلال عبده حقوقدانی برجسته بود که توانست در عرصه‌های تخصصی سازمان ملل به‌عنوان یک کارشناس باتجربه و آگاه شناخته شود و در کمیته‌هایی که برای حل و فصل مسائل داخلی و بین‌المللی در این سازمان تشکیل می‌شد، همواره به‌عنوان یکی از نامزدهای اصلی حضور داشته باشد و به همین واسطه نیز بود که در دوران نمایندگی او …

امروزه دیپلماسی امری تخصصی از گرایش‌های علوم سیاسی دانسته می‌شود و عمدتاً به کسانی سپرده می‌شود که چنین دانشی داشته باشند اما دور نبوده زمانی که سکان هدایت دیپلماسی ایران را حکیمان همه‌چیزدان برعهده داشتند. علی‌اصغرخان حکمت یکی از همین حکیمان و دانشمندان برگزیده بود که در میان ده‌ها شغل و خدمتی که از …

عبدالله انتظام پس از واقعه سرکوب خرداد 1342 با انتقاد مستقیم از این سرکوب‌ها مغضوب و تا چند ماه پیش از وقوع انقلاب اسلامی خانه‌نشین شد. انتظام تا 4 دی 1334 مقام وزارت امور خارجه را برعهده داشت و پس از آن جای خود را به علیقلی اردلان داد. هرچند دوسال از کودتا گذشته بود اما همچنان اردلان را می‌توان وزیر …

سیدحسین فاطمی، وزیر امورخارجه دولت دکتر محمد مصدق اگر مشهورترین وزیر امور خارجه تاریخ ایران نباشد یکی از مشهورترینِ آنها خواهد بود. اما شاید کمتر کسی بداند یا به این نکته توجه کرده باشد که حسین فاطمی اساساً دیپلمات نبود و اقدام دیپلماتیک شاخصی نیز از او سر نزد و در واقع این خود مصدق بود که مسئولیت اصلی …

خاندان‌های مهم در دوران قاجار و پهلوی نقش مهمی در دیوانسالاری حکومتی داشتند و از آنان در مناصب مختلف حکومتی استفاده می‌شد. خاندان سمیعی از گیلان، یکی از این خاندان‌ها هستند. حسین سمیعی معروف به ادیب‌السلطنه معروف‌ترین عضو این خاندان است که در دوران اشغال ایران در جنگ جهانی اول در کابینه دولت مهاجرین …

با وجود قول مشهور که اکثراً تنها دکتر حسین فاطمی را به‌عنوان وزیر امور خارجه دولت دکتر محمد مصدق می‌شناسند، نخستین وزیر امور خارجه دولت مصدق، سیدباقرخان مهذب‌الدوله معروف به سیدباقر کاظمی، رجل معروف دوران پهلوی بود که پس از سپردن سکان وزارت به فاطمی جوان به‌عنوان معاون نخست‌وزیر در غیاب مصدق، هدایت کابینه …

خاندان انصاری با داشتن سه وزیر امور خارجه و چندین دیپلمات در دوران قاجار و پهلوی، مهمترین خاندان در دستگاه دیپلماسی ایران بوده و هستند اما تنها یک خاندان هستند که دو برادر توانستند به وزارت امور خارجه دست پیدا کنند و آن هم نوادگان میرزاموسی‌خان وزیر، نصرالله و عبدالله انتظام وزیری هستند. این دو برادر …

ایران و ایالات متحده آمریکا با وجود دوری از هم از یک جهت به هم نزدیک هستند؛ ستیزه با آمریکا اولویت اول سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است و ایران یکی از مسائل

حسین علاء بیش از همه به عنوان وزیر دربار محمدرضاشاه پهلوی و دو دوره نخست وزیری اش شهرت دارد اما او بیش از هر چیزی یک دیپلمات بود. او در

خاندان های حکومتگر در دوران قاجار و پهلوی، داستان جذابی دارند؛ اینکه چگونه فرزندان مسئول آشپزخانه سلطنتی ناصرالدین شاه به فرماندهان نظامی بدل شوند و

مصدق یکی از نامدارترین شخصیت‏های سیاسی تاریخ معاصر ایران است. او قهرمان ملی کردن صنعت نفت شمرده می‏شود و از نگاه بسیاری قهرمانی ملی و آزادیخواه است که برای دهه‏های متمادی الهامبخش نیروهای سیاسی و تاریخنگاری معاصر ایران بوده است. او بهعنوان رهبری ضداستعمار که در عین حال آزادیخواه و مدافع حقوق مردم بود …

شهر نور مازندران از دیرباز محل رشد و نمو رجال و شخصیت های سیاسی و فرهنگی بوده است و تنها محدود به آنان که مانند میرزاآقاخان نوری، صدراعظم دوران

سیدمصطفی عدل، ملقب به منصورالسلطنه یکی از برجسته ترین حقوقدانان و استادان این رشته در تاریخ معاصر ایران است که نقش های مهمی نیز در عرصه دیپلماسی کشور

سیدحسن تقی زاده ادیب، روزنامه نگار، ایران شناس، نویسنده، دیپلمات و سیاستمداری است که در همه کارهایی که وارد شد، طراز اول آن حرفه شد و به

روز دوشنبه دوم بهمن ماه رونمایی و بررسی کتاب فرهنگ سیاسی روسیه؛ خوانشی تاریخی در ریشه ها، روندها و کارکرد دولت در مرکز مطالعات و

حضرت اشرف احمد قوام السطنه یکی از تاثیرگذارترین و مهمترین رجال ایران معاصر است؛ کسی که فرمان مشروطیت با انشاء و خط او نوشته شد و پنج بار به