چند دستگی انسان

انسان‌ها به سه نوع تقسیم می‌شوند:
یک دسته انسان‌هایی هستند که راه عبودیت را طی می‌کنند و مشمول رحمت خاصه پروردگار هستند. گویی احساس می‌کنند که دستی از غیب آنها را می‌کشاند. …

انسان‌ها به سه نوع تقسیم می‌شوند:

یک دسته انسان‌هایی هستند که راه عبودیت را طی می‌کنند و مشمول رحمت خاصه پروردگار هستند. گویی احساس می‌کنند که دستی از غیب آنها را می‌کشاند. این دسته همان مقربان درگاه الهی می‌باشند که در درجه اول انبیاء و اولیاء و سپس انسان‌های کامل هستند. و انسان باید همیشه آنها را جلوی راه قرار دهد و راه آنان را از خداوند طلب کند .

دسته دوم در مقابل دسته اول‌اند و به جای خدا، غیر خدا را پرستش کرده‌اند و خدا را عصیان نموده‌اند، و به جای آن که مانند گروه اول به سوی خداوند بالا روند، مورد خشم و غضب الهی قرار گرفته و به کلی راه کمال از دستشان در رفته؛ انسانیتشان مسخ گردیده و به جای آن که پیش بروند عقب‌گرد می‌کنند. قرآن از اینها به «المغضوب علیهم» تعبیر می‌کند .

در این میان گروه سومی هستند، "مُّذَبْذَبِینَ بَیْنَ ذَلِکَ لاَ إِلَی هَؤُلاء "(۱)؛ راه معین و مشخصی در پیش ندارند؛ متحیر و سرگردان‌اند؛ هر لحظه راهی را پیش گرفته و به جائی نمی‌رسند . قرآن از اینها به «ضالین» یاد می‌کند .

ما که می‌گوییم: «اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقیمَ، صِراطَ الَّذینَ أَنْعَمْتَ عَلَیْهِمْ، غَیْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَیْهِمْ وَ لاَ الضّالِّینَ»، یعنی:

بار خدایا! راه راستت را به ما بنمای، آن راهی که راه اولیاء و راستان و پاکان درگاه توست؛ آنان که همواره مشمول انعام‌های پی در پی تو هستند نه راه بندگانی مسخ شده و از انسانیت، بیگانه گشته که مورد غضب تو قرار دارند؛ و نه راه مردمی که حیران و سرگردانند و هر لحظه به شکلی در آمده و با گروهی در می‌آمیزند .