خرد‌ورزی و اخلاق

با کاوشی گذرا در متون معتبری که از خردمندان بزرگ عالم به ما رسیده ‌است، در می یابیم که بسیاری از روش ها و کنش ها (اعمال) ، برگرفته از خردهای پاک انسانی اند.

با کاوشی گذرا در متون معتبری که از خردمندان بزرگ عالم به ما رسیده ‌است، در می یابیم که بسیاری از روش ها و کنش ها (اعمال) ، برگرفته از خردهای پاک انسانی اند. اینک به بعضی از تأثیرات خردورزی بر رفتارهای فردی و اجتماعی بشر اشاره می کنیم: ادب: خردمند در رفتار اجتماعی و فردی بهترین شیوه زندگی را بر می گزیند. کسی که در زندگی فردی و اجتماعی خویش آداب و رفتارهای پسندیده را رعایت نمی کند، از خرد و روح خردورزی به دور است. بنابراین، خرد و ادب، لازم و ملزوم یکدیگرند و به بیان زیبای امام علی(ع): «ادب در آدمی همچون درختی است که ریشه آن خرد است» پس آدابی که از خرد برنخیزد، چندان پایدار نخواهد بود ؛ چرا که ریشه ای نااستوار دارد و درخت بی ریشه ، محکوم به هلاکت است. فروتنی: فطرت پاک انسان‌ها ، فروتنی را دوست می‌دارد و همین علاقه‌مندی سبب می گردد که انسان های فروتن، از مقام و جایگاه رفیع و جذابی برخوردار باشند.

فروتن، منتظر سلام دیگران نیست‌، خود پیشقدم می شود و از هیچ انسانی انتظار احترام و پاسداشت ندارد. این گونه زیستن، محبوبیت عمومی و علاقه‌مندی الهی را برای او به ارمغان می آورد. خردمندی که می داند ثمره فروتنی چیست ، خود را کوچک می کند تا در نتیجه در نزد خدا و مردم ، بلندمرتبه شود. از سوی دیگر، خردمند برای رسیدن به کمال خرد ، راهی جز فروتنی در نزد هر صاحب دانشی نمی یابد و در حقیقت ، «فروتنی» را مرکبی برای «بالندگی خرد» می‌داند. معاشرت نیکو : روحیه اجتماعی انسان سبب می شود که آدمی همواره با اطرافیانش تعامل داشته باشد و انسان اگر بخواهد به اهدافش به بهترین گونه نیل پیدا کند ، ناگزیر است با همه کسانی که در پیرامون او زندگی می کنند با خوشرویی و خوشخویی برخورد کند. اندیشه ای که انسان را به اخلاق نیکو دعوت می کند‌، برگرفته از خرد سالم و سازنده است. با نگاهی دقیق به جامعه در می یابیم که «عاقل ترینِ مردم ، خوش خلق ترین ایشان است».آری ، خردمند با استفاده از ابزار «اخلاق نیکو»، رشته دوستی را استوار، روزی خود را پایدا و زندگی‌اش را هدفدار می ‌کند.