اورکلاک هزینه کمتر ـ سرعت بیشتر

اورکلاکینگ دانش محبوب عاشقان سخت افزار رایانه است با امکانات جدیدی که تولیدکنندگان در اختیار کاربران قرار می دهند, روز به روز برتعداد علاقه مندان به این دانش اضافه می شود

اورکلاکینگ دانش محبوب عاشقان سخت افزار رایانه است. با امکانات جدیدی که تولیدکنندگان در اختیار کاربران قرار می دهند، روز به روز برتعداد علاقه مندان به این دانش اضافه می شود.

اورکلاک به معنای افزایش فرکانس قطعات مختلف رایانه است برای دستیابی به کارایی بیش از آنچه هر یک از آنها قادر به ارائه آن هستند. کاربرانی که قصد انجام اورکلاک را دارند بیشتر روی افزایش فرکانس های قطعات اصلی سیستم مانند پردازنده، کارت گرافیک و حافظه تمرکز می کنند. دلایل انجام این عمل از سوی کاربران متفاوت است، برخی از آنها برای افزایش کارایی سیستم های خود به این کار اقدام می کنند، برخی دیگر تنها به عنوان یک سرگرمی و تفنن و برخی نیز از روی کنجکاوی. اما فرآیند اورکلاک دارای مزایا و معایب خاصی است زیرا با استفاده از اورکلاک شما می توانید قطعات را مجبور کنید تا در سرعت های بالاتری نسبت به آنچه برای آن طراحی شده اند به کار بپردازند. این مسئله هنگامی جالب تر می شود که متوجه می شوید که تفاوت بسیاری از قطعات گرانتر و توانمندتر با هم جنس های ارزان قیمت تر خود در همین تفاوت فرکانس است که شما پس از انجام اورکلاک به آن دست یافته اید.

اما تفاوت اورکلاک با روش های معمولی که برای افزایش سرعت سیستم استفاده می شود در این است که سایر روش ها عمدتاً نرم افزاری هستند و به نوعی می توان آنها را ترفند به حساب آورد اما این ترفندها فقط در حیطه محدودی عمل می کنند یعنی در همان محیط سیستم عامل مورد استفاده، اگر شما در سیستم عامل دیگری که روی رایانه تان نصب است بخواهید از آن بهره بگیرید دیگر جوابگو نخواهد بود و برای شما دردسرساز خواهد شد.

بیشتر اورکلاک های صورت گرفته از سوی کاربران روی سه قطعه Cpu، Ram و VGA انجام می شود، اما سؤالی که در این جا مطرح می شود این است که اگر این قطعات می توانند با سرعت بیشتری کار کرده و عملیات مورد نظر را انجام دهند چرا کارخانه سازنده قطعه مذکور آن را اورکلاک نمی کند دلیل این امر آن است که کارخانه های سازنده قطعات تنظیمات قطعه مذکور را در پایدارترین حالت و وضعیت برای آن قطعه در نظر می گیرند و به دلیل این که اورکلاک موجب ناپایداری در قطعه می شود، شرکت سازنده خود اقدام به اورکلاک نمی کند. دلایل زیادی برای ناپایداری در قطعه وجود دارد که به عنوان نمونه می توان به نامرغوب بودن قطعه، ضعف قطعه، معیوب بودن قطعه، دمای بالا و ‎/‎/‎/ اشاره کرد.

● اصطلاحات فنی

در دانش اورکلاک شما نیاز به دانستن معنای برخی از اصطلاحات فنی دارید که در اینجا به صورت مختصر به آنها اشاره ای می شود.

▪ FSB: (Front Side Bus) واحد اندازه گیری FSB هرتز است. عددی که به عنوان FSB بیان می شود نمایانگر سرعت ارتباط بین پردازنده و پل شمالی (North Bridge) است. این نماد مختص cpu های شرکت اینتل است و در cpuهای ساخت AMD از اصطلاح HT (Hyper Transprot) استفاده می شود.

▪ Multiplier: بیانگر عددی است که مقدار FSB (و یا HT) در آن ضرب شده و حاصل آن نشان دهنده سرعت داخلی cpu است.

▪ Vcore: بیانگر ولتاژ موجود در پردازنده است که با افزایش آن فرکانس کاری پردازنده هم افزایش می یابد.

▪ VDIMM: بیانگر ولتاژ اعمال شده به Ram است که افزایش آن به افزایش فرکانس Ram را در پی خواهد داشت.

▪ VDD: ولتاژ پل شمالی با VDD نمایش داده می شود که افزایش آن سبب افزایش FSB خواهد شد.

● اورکلاک

به دلیل آن که در فرآیند اورکلاک قطعات مختلف مجبور می شوند با سرعتی بیش از آنچه که برای آن طراحی شده اند به فعالیت بپردازند احتمال ناپایداری سیستم به مراتب نسبت به حالت عادی افزایش خواهد یافت. فرآیند اورکلاک شدیداً فرآیندی مبتنی بر آزمون و خطاست و به دلیل آن که اورکلاک سبب افزایش جریان مصرفی و حرارت تولیدی قطعه خواهد شد، امکان آسیب رسیدن به قطعه وجود خواهد داشت. پس همواره مراقب خطرات این کار باشید. اما چگونه می توان قطعات را اورکلاک کرد در ادامه مقاله به سه قطعه از قطعاتی که بیش از همه عملیات Over clock بر روی آنها انجام می شود اشاره کرده و فرآیند اورکلاک هر یک از آنها را به خلاصه بررسی خواهیم کرد.

▪ Cpu

در سال های قبل بسیاری از کاربران با استفاده از تغییر موقعیت Jumperها و یا Dip Switch ها نسبت به تغییر فرکانس و ولتاژ MB اقدام می کردند اما پس از روی کار آمدن Bios و کنترل همه عملکردهای سخت افزاری توسط آن این روش دیگر قدیمی و غیرقابل انجام تبدیل شد.با در دست گرفتن تنظیمات Bios می توان همه عملکردهای سیستم را تحت کنترل خود درآورد. که به عنوان نمونه می توان به افزایش فرکانس که یکی از اصلی ترین تنظیمات است اشاره کرد، با توجه به این که فرکانس پردازنده ضریبی از فرکانس گذرگاه است افزایش آن فرکانس پردازنده را نیز افزایش خواهد داد، اما در بسیاری از Mother Board ها افزایش فرکانس گذرگاه پردازنده سبب افزایش تمامی فرکانس های دیگر از جمله فرکانس های حافظه، درگاه PCI، PCI EXP و ‎/‎/‎/ می شود. به همین دلیل ممکن است هنگام افزایش فرکانس حتی در صورتی که پردازنده توانایی کار در فرکانس های فوق را داشته باشد به دلیل عدم تحمل سایر قطعات سیستم بی ثبات شده و آسیب ببیند.

▪ VGA

کارت های گرافیکی را به دو روش نرم افزاری و سخت افزاری می توان تقویت نمود. در روش نرم افزاری از برنامه هایی که تحت سیستم عامل Windows عمل می کند استفاده می شود و در روش سخت افزاری معمولاً تغییراتی در Bios صورت می گیرد. در روش نرم افزاری امکانات بیشتری در اختیار کاربران برای تغییر وجود دارد و به علاوه نرم افزارهای زیادی برای تغییر در تنظیمات تراشه های ATI و nvidia وجود دارد. اما خطر ناسازگاری نرم افزارهای Over clocker با برخی نسخه ها از درایورها نیز خود مشکل بزرگی است. با توجه به این نکته که به طور کلی موجی برای بخش و مشخص کردن نهایت فرکانس قابل دستیابی برای هر تراشه گرافیکی وجود ندارد باید ابتدا با گام های کوچکی این فرآیند را شروع کرد و با سعی و خطا به نهایت فرکانس تراشه رسید، بالا بردن ناگهانی فرکانس تراشه موجب ناپایداری و متوقف شدن سیستم می شود.

▪ Ram

علاوه بر Cpu و VGA با تغییر برخی از مشخصات حافظه Ram می توان کارایی سیستم را افزایش داد. افزایش فرکانس و یا کاهش تأخیرها از جمله راه هایی هستند که با استفاده از آنها می توان کارایی Ram را افزایش داد، این افزایش نیز مانند افزایش FSB و Cpu ها است. در بسیاری از Mother Board ها فرکانس گذرگاه پردازنده (Cpu FSB) و فرکانس حافظه (FSB Ram) توسط یک واحد تولید فرکانس مشترک تعیین می شود و به همین دلیل این دو با هم رابطه ای مستقیم دارند. یکی دیگر از راه های اورکلاک کردن Ram کاهش زمان تأخیرهای موجود در آن است. در حافظه های Ram برای دستیابی به هر بخش از داده ها به چند سیکل clock و یا مدت زمان خاصی نیاز است. اگرچه زمان دسترسی به هر بخش حافظه برای خواندن و نوشتن بسیار کم است اما وقتی حجم داده های مورد نیاز و تعداد دفعات خواندن و نوشتن داده ها را به صورت کلی در نظر بگیرید متوجه تأثیر این زمان بر کارایی کلی سیستم خواهید شد.

● نرم افزارها

اگر به دنبال راه حل های ساده تری برای Over clock می گردید می توانید به سراغ نرم افزارهای زیادی که برای این کار طراحی شده اند بروید، در این بین بعضی از تولیدکنندگان سخت افزار مانند سازندگان Mother Boardها اقدام به معرفی و عرضه نرم افزارهایی برای Over clock محصولات خود نموده اند که در این بین می توان به نرم افزار Eaytune محصول شرکت Gigabyte اشاره کرد که به همراه Mother Boardهای این شرکت عرضه می شود.

برای مشاهده سریع تصاویر، مایکروسافت برنامه آیفون عرضه کرد

برنامه Seadragon mobile به کاربران امکان می دهد تنها با چند ضربه انگشت تصاویر بزرگ را در آیفون مشاهده کنند.

این برنامه که توسط Livi Laba طراحی شده نخستین برنامه از شمار برنامه های ویژه آیفون است که مایکروسافت تدارک دیده است.

Seadragon موتوری است که از نرم افزار مرور عکس photosynth مایکروسافت که برای مشاهده تصاویر بزرگ در اینترنت طراحی شده استفاده می کند.

هر چند که اپل و مایکروسافت رقبای بازار به شمار می روند این شرکت نرم افزار آیفون را به دلیل محبوبیت و قابلیت های گرافیکی این دستگاه انتخاب کرد.

وحید نقشینه