پنجشنبه, ۲۰ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 9 May, 2024
مجله ویستا

محمدرضا درویشی


محمدرضا درویشی
▪ محمدرضا درویشی (۱۳۳۴-)
محمدرضا درویشی در سال ۱۳۳۴ در شیراز به دنیا آمد.
از ۱۳ سالگی به فراگیری موسیقی پرداخت و در سال ۱۳۵۳ وارد دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران ودر ۱۳۵۷ از این دانشکده فارغ التحصیل شد.
وی در آهنگسازی تحت تاثیر استادش مرتضی حنانه است و از همان سالهای اولیه بعد فارغ التحصیلی از دانشگاه به سمت آهنگسازی روی برخی از قطعات موسیقی محلی مناطق مختلف ایران ، به خصوص مازندران روی آورد.
وی بعد ها به سمت پژوهش در موسیقی نواحی ایران روی آورد که حاصل آن برگزاری چندین جشنواره وهمایش بودکه مهمترین‌آنها جشنواره هفت اورنگ، آیینه وآواز، موسیقی حماسی ( با همکاری واحد موسیقی حوزه هنری ) و پنج دوره جشنواره موسیقی نواحی ایران در کرمان( با همکاری مرکز موسیقی وزارت ارشاد )بود. شاخص ترین اثر تالیفی درویشی دائره المعارف سازهای ایران است که برنده جایزه نخست اتنوموزیکولوژی بنیاد جهانی این رشته در آمریکا شد.
▪از درویشی آثار نوشتاری زیر منتشر شده است:
۱) بیست ترانه محلی فارس: تهران، چنگ ۱۳۶۳؛ ماهور ۱۳۷۳
۲) هفت اورنگ (مجموعه مقالات درباره موسیقی نواحی ایران) تهران، حوزه هنری ۱۳۷۰
۳) نگاه به غرب (بحثی در تأثیرموسیقی غرب بر موسیقی ایران) تهران، ماهور ۱۳۷۳
۴) سنت و بیگانگی فرهنگی درموسیقی ایران، تهران، حوزه هنری۱۳۷۳
۵) مقدمه‌ای بر شناخت موسیقی نواحی ایران (دفتر نخست: هرمزگان، بوشهر، خوزستان) تهران، حوزه هنری ۱۳۷۳
۶) نوروزخوانی (ترانه‌های نوروزی و بهاری از مناطق مختلف ایران) تهران، آروین ۱۳۷۵
۷) درباره هنر و ادبیات (گفت‌وگوی ناصر حریری با محمدرضا درویشی) تهران، آویشن؛ گوهرزاد ۱۳۷۳
۸) آیینه و آواز ( مجموعه مقالات درباره موسیقی نواحی ایران) تهران، حوزه هنری ۱۳۷۷
۹) به یاد اقبال (پرلود برای پیانو) تهران، چنگ ۱۳۶۳
۱۰) آواز سحر (تریو برای دو کلارینت و پیانو) تهران،‌ آروین ۱۳۷۶
۱۱) موسیقی و خلسه: ذکرهای مراسم گواتی بلوچستان، ماهور ۱۳۷۸
۱۲) دایره‌المعارف سازهای ایران(جلداول)، تهران، ماهور ۱۳۸۰
۱۳) از میان سروده‌ها و سکوت‌ها: گزیده گفتار و نوشتار، تهران، ماهور ،۱۳۸۰
۱۴) دائره المعارف سازهای ایران (جلد دوم)،‌انتشارات ماهور،‌ ۱۳۸۳
▪ آثار درویشی که به صورت سی دی و آلبوم منتشر شده اند:
۱) موسیقی مازندرانی، برای آواز و ارکستر، با صدای ابوالحسن خوشرو نورالله علیزاده
۲) زمستان، برای آواز و ارکستر سمفونیک، با صدای شهرام ناظری
۳) موسم گل، برای آواز و ارکستر سمفونیک، با صدای ایرج بسطامی
۴) گنبد مینا، برای آواز و ارکستر، با صدای محمدرضا شجریان (کار مشترک با پرویز مشکاتیان)
۵) جان عشاق، برای آواز و ارکستر، با صدای محمدرضاشجریان (کارمشترک با پرویز مشکاتیان)
۶) آلبوم موسیقی هفت اورنگ (مجموعه ۴ نوار از موسیقی نواحی ایران همراه با کتاب)
۷) آلبوم موسیقی شمال خراسان (مجموعه۳ نوار از موسیقی شمال خراسان همراه با کتابچه)
۸) آلبوم موسیقی آیینه و آواز (مجموعه۲۸ نوار از موسیقی آیینی و آوازی نواحی ایران همراه با کتاب)
۹) کیسه برنج: موسیقی فیلم‌های «کیسه برنج»، «سرود دشت نیمور» و «کارده» ۱۳۷۸
۱۰) «تخته سیاه» و«روزی که زن شدم»، موسیقی فیلم ۱۳۸۰
۱۱) آلبوم موسیقی حماسی ایران(مجموعه ۲۸ سی دی) ۱۳۸۶
▪ موسیقی فیلم
۱) سرود دشت نیمور
۲) کارده
۳)کیسه برنج
۴) تخته سیاه
۵) روزی که زن شدم
۶) آواز ناتمام
۷. سفر قندهار
▪ مقاله‌ها، گفت‌وگوها و سخنرانی‌ها:
گزیده مقاله‌ها، گفت‌وگوها و سخنرانی‌ها در کتاب از میان سروده‌ها و سکوت‌ها آمده است.
برگزاری برنامه‌های پژوهشی موسیقی
۱) گردهمایی «هفت اورنگ» (موسیقی سازی نواحی ایران) ۱۳۷۰(۷ برنامه)
۲) گردهمایی هنرمندان آواز نواحی ایران- آیینه‌ و آواز ۱۳۷۳(۱۵ برنامه)
۳) گردهمایی هنرمندان موسیقی حماسی ایران ۱۳۷۶ (۱۲ برنامه)
۴) ققنوس ۱، ویژه موسیقی بلوچستان، تیرماه ۱۳۷۷
۵) ققنوس ۲، ویژه موسیقی کرمانشاهان، مردادماه ۱۳۷۷
۶) ققنوس ۳، ویژه موسیقی ترکمن صحرا، مهرماه ۱۳۷۷
۷) ققنوس ۴، ویژه موسیقی هرات(افغانستان) و بلوچستان، آبان ماه۱۳۷۷
۸) وضعیت موسیقی معاصرایران، بهمن ماه ۱۳۷۸
۹) ققنوس ۵، ویژه موسیقی تربت جام، تیرماه ۱۳۷۹
۱۰) موسیقی نواحی ایران (گذشته، حال، آینده) بهمن‌ماه ۱۳۷۹
▪ کتاب در دست انتشار:
ـ مجموعه دایره‌المعارف سازهای ایران(جلد سوم)
ـ جلوه‌های طنز، هجو و کنایه‌ درموسیقی نواحی ایران (کتاب و نوار)
ـ خنیاگری و ترانه‌های نوروزی
ـ آوازها و ذکرهای محافل صاحبان (بلوچستان)
ـ آوازها و ذکرهای مراسم مالد (بلوچستان)
ـ نی‌لبک (گفتارهای گزیده و کوتاه)
ـ رقص‌های آیینی ایران (همراه با عکس‌های جاسم غضبان‌پور)
تازه ترین فعالیت درویشی کار روی آثار عبدالقادر مراغی است که قرار است درقالب یک کتاب و چند آلبوم اواسط امسال به بازار موسیقی عرضه شود.[مجمد رضا درویشی و انتشار آثاری از عبدالقادر مراغی]
آخرین کار درویشی ساخت موسیقی روی تئاتر بهرام بیضایی به نام روز می‌گذرد یا افرا بود که زمستان سال قبل در تالار وحدت اجرا شد.
منبع : همشهری آنلاین