ام.آر.آی (MRI) تصویربرداری با تشدید مغناطیسی (Magnetic Resonace Imaging (MRI

تصویربرداری با تشدید مغناطیسی (MRI) شیوه تصویربرداری بالنسبه جدیدی است که جهت کاربردهای تشخیصی به‌کار می‌رود. در این روش از میدان‌های مغناطیسی و امواج رادیوئی جهت تصویربرداری از قسمت‌های مختلف بدن استفاده می‌شود. تکنیک مذکور دارای مزایای متعددی بر شیوه‌های دیگر از قبیل ترموگرافی کامپیوتری، پرتونگاری ماوراء صوتی و عادی می‌باشد. بعنوان مثال می‌توان با استفاده از تصویربداری با تشدید مغناطیسی، تصویرهای مستقیمی در هر صفحه معین برداشت. این امر به تشخیص بیماری و انتخاب نوع درمان (جراحی یا پرتودرمانی) کمک می‌کند. از نقطه نظر پزشکی، شیوه تصویربرداری (MRI) را می‌توان در حال حاضر در مراحل میانی پژوهش و درمان کلینیکی شمرد.
شیوه تصویربرداری (MRI) در سراسر جهان و بویژه در ایالات متحده گسترش یافته است. استقبال بی‌سابقه پزشکان از این روش مرهون کاربردهای بالقوه آن است که بسیار نویدبخش می‌باشند. بتدریج که تکنولوژی و روش شناسی (Methodology) تکنیک تصویربرداری (MRI) پیشرفت نمود، بسیاری از امیدها و انتظاراتی که در بدو امر به این روش وابسته شده بودند برآورده گردیدند.
انقلابی که در زمینه تشخیص بیماری برپا نمود. آن دسته از کاربردهای تصویربرداری (MRI) که بیشتر در سطح کلینیکی مورد توجه قرار گرفته‌اند. کاربردهائی هستند که اطلاعات تشخیصی منحصربفرد با دقیقتری را در زمینه بیماری‌های سلسله اعصاب مرکزی (منجمله بیماری‌های بخش‌های خلفی و مرکزی مغز، پایه مغزBrainstem، نخاع شوکی و مناطق مجاور عاید می‌سازند. د ررابطه با بیماری‌های مناطق یادشده، باید امکان استفاده از روش تصویربرداری (MRI)، بواسطه اطلاعات اضافی که تأمین می‌نماید، مورد توجه قرار گیرد.
پژوهش‌های بعمل آمده موید این نکته‌اند که این شیوه تصویربرداری می‌تواند بعنوان یک ابزار تشخیص کارآمد جهت بیماری‌های قلبی، سرطان شناسی و ضربه شناسی(Traumatology) مورد استفاده قرار گیرد. در عین حال پژوهش‌های بعمل آمده در زمینه سخت افزار و نرم افزار کامپیوتر، روش شناسی، مواد حاجب، و غیره نمایانگر این نکته‌اند که شیوه تصویربرداری (MRI) می‌تواند نهایتاً به‌صورت یک روش تشخیصی رایج جهت بسیاری از بیماری‌ها مورد استفاده قرار گیرد.
تصویربرداری ام. آر.ای در رابطه با برخی بیماران می‌تواند تشخیص سریع، راحت بیماری را میسر ساخته و در عین حال امکان کسب اطلاعاتی را که در به‌کارگیری مناسب مؤثر می‌باشند فراهم نماید.
در میان شیوه‌های تشخیصی مترادف، صرفاً برخی از برررسی‌های آنژیوگرافی، معاینه پشت از طریق استفاده از ماده حاجب، و توموگرافی از طریق انتشار پوزیترون، مخازن سنگینترین در مقایسه با تصویربرداری (MRI) در بردارند. به علاوه از طریق توسعه شیوه‌های جدید کامپیوتری و مغناطیسی می‌توان انتظار داشت که در آتیه سیستم‌های تصویربرداری MRI کارآمدتر و کم هزینه تری ابداع گردند. معذلک شیوه تصویربرداری (MRI) کماکان به‌عنوان یک شیوه بالنسبه گرانقیمت مطرح است.
بخش اعظم دستگاه‌های تصویربرداری MRI مورد استفاده در کشورهای سوئد، نروژ و فنلاند عمدتاً به فعالیت‌های پژوهشی و تشخیصی اشتغال دارند. بر حسب آنکه دستگاه‌های مورد استفاده در کشورهای یادشده اساساً جهت پژوهش یا تشخیص کلینیکی به‌کار روند، با هر یک از دستگاه‌ها بطور متوسط در روز ۴ تا ۷ بیمار تحت تصویر برداری قرار می‌گیرند.
میزان ضرورت شیوه تصویربرداری MRI را نمی‌توان به نحو عینی تعیین نمود. بلکه پاسخ به این بغرنج باید از طریق استفاده از برخی ضوابط مختلف صورت گیرد. در زمره چنین ضوابطی می‌توان به نقش شیوه MRI در تأمین اطلاعات تشخیص منحصر بفرد، اهمیت شیوه MRI در گزینش درمان، و نیز ایمنی و رفاه این شیوه تصویربرداری و مقایسه با شیوه‌های مترادف، اشاره نمود. لازم به یادآوری است که کلیه ضوابط یادشده باید در چارچوب هزینه و دسترسی به منابع مالی محدود، مورد سنجش و بررسی قرار گیرد.
● طرز کار و انواع دستگاه‌های تصویربرداری با تشدید مغناطیسی، هنگامی‌که ماده‌ای توأماً تحت‌تٲثیر میدان مغناطیسی و امواج رادیوئی و انتخاب نوع هسته مورد نظر پدیده تشدید را می‌توان در هسته‌های اتم‌ها ایجاد نمود. بدین ترتیب هسته‌های اتم‌های مورد نظر، انرژی علائم رادیوئی را جذب نموده و خواص خود را ساطع می‌سازند که توسط گیرنده‌های ویژه گرفته می‌شوند. اینگونه علائم توسط یک کامپیوتر تجزیه و تحلیل شده و تصاویر آن‌ها رسم می‌گردند.
این شیوه بدواً تحت نام طیف نگاری NMR در تجزیه و تحلیل مواد در فیزیک و شیمی مورد استفاده قرار گرفت. این روش کماکان شیوه تحلیلی بسیار ارزنده‌ای جهت انجام آنالیزهای شیمیائی و بیوشیمیائی است مقصود از طیف نگاری تشدید مغناطیسی مندرج در این گزارش همانا طیف نگاری NMR می‌باشد.
● تجهیزات تصویربرداری اولین تصاویر حاصله از شیوه تصویربرداری MRI در اوایل دهه ۱۹۷۰ منتشر شدند. چند سالی نگذشته بود که نخستین تصاویر درون بدن انسان این روش برداشته شدند. این امر مرهون کوشش‌های چندین گروه از دانشمندان انگلستان و ایالات متحده است که اینگونه سیستم‌های تصویربرداری و کاربردهای آنان را گسترش دادند.
اکثر دستگاه‌های تصویربرداری MRI براساس عواملی از قبیل قدرت میدان مغناطیسی، صرفاً جهت تصویربرداری طراحی ساخته شده‌اند. معذلک چند سالی است که دستگاه‌های واجد میدان پرقدرت مغناطیسی که قادر به عکس برداری و برخی فعالیت‌های طیف نگاری می‌باشند ابداع شده‌اند. مقصود از واژه تشدید مغناطیسی همانا شیوه تصویربرداری MRI و روش طیف نگاری MRI می‌باشد.
بطور کلی هر جلسه تصویربرداری MRI بسته به عارضه پزشکی مورد نظر و طریقه تصویربرداری بسیار شبیه به روش توموگرافی کامپیوتری است. با این روش می‌توان هر تعداد که لازم باشد از سطوح مختلف تصویربرداری نمود که این امر مزیت برجسته‌ای در رابطه با تشخیص بعضی عوارض پزشکی بشمار می‌رود.
۱) آهنربای فوق هادی: سیم پیچ الکتریکی این نوع آهنربا توسط جریان هلیوم مایع وازت مایع تا حدود منهای ۲۷۰ درجه سانتیگراد خنک می‌شود. وزن این آهنربا بین ۵ تا ۱۰ تن و قدرت میدان مغناطیسی آن حدود ۳/۰ تا ۲ تسلا می‌باشد (تسلا واحد اندازه‌گیری قدرت میدان مغناطیسی است).
۲) آهنربای اهمی (Resitive) این نوع آهنربا توسط آب یا هوا خنک می‌شود. قدرت میدان مغناطیسی آن غالباً حدود ۱۵/۰ تسلا میباشد. در عین حال دستگاه جدیدی که قدرت میدان مغناطیسی آن ۲/۰ تسلا است. این دستگاه کمتر از یک تن وزن دارد.
۳) آهنربای با هسته آهنی (آهنربای مختلط): قدرت میدان مغناطیسی این آهنربا حدود ۳/۰ تسلا و وزن آن بین ۱۵ تا ۲۰ تن می‌باشد.
۴) آهنربای ثابت: قدرت میدان مغناطیسی این آهنربا حدود ۳/۰ تسلا و وزن آن حدود ۱۰۰ تن است.

منبع : مطالب ارسال شده