رقابت تلسکوپ های بالن سوار با هابل

تلسكوپ سوار بر بالن های برخوردار از فناوری پیشرفته به زودی جلوه هایی شبیه تلسكوپ هابل را از آسمان به عنوان بخش كوچكی از یك ماموریت فضایی خود به نمایش خواهد گذاشت.
چندین كمپانی از جمله لاكهید مارتین تلسكوپ های سوار بر بالنی را تولید كرده اند كه انرژی خود را از خورشید تامین كرده و قابلیت هدایت خود را دارند و می توانند برای ماه ها و حتی سال ها همچنان پایدار بمانند. از تلسكوپ سوار بر بالن می توان برای شناسایی موشك هایی كه در حال نزدیك شدن هستند، استفاده كرد.
اما اخترشناسان همچنین درباره استفاده از تلسكوپ سوار بر بالن خیال پردازی می كنند چراكه با این وسیله می توانند ارتفاعات ۲۰ كیلومتری یا بالاتر و در حدود ۹۵درصد اتمسفر را بررسی كنند. تلسكوپ های سوار بر بالن در این ارتفاعات می توانند چشم انداز شفاف و بهشت آسایی از فضا را به نمایش گذارند. اما به واقع ساخت این رصدخانه های شناور برای سال ها مقدور نبوده است ، چرا كه مهندسین در ساختن باتری های سبك، سلول های خورشیدی و یك پوشش
پوست مانند برای تلسكوپ سوار بر بالن دچار مشكل بوده اند.
رابرت فسن از كالج دارتموث در نیوهمپشایر می گوید: «تنها چیزی كه در ۱۰سال اخیر پیشرفت داشته، این بوده است كه ما در آستانه انجام این كار هستیم.» فسن مطالعه جدیدی درباره فواید ساختن این تلسكوپ ها انجام داده است.
● میدان های گسترده
یك آینه با قطر ۵/۰ متر در این تلسكوپ در مقایسه با هر رصدخانه زمینی، تصویر شفاف تری از یك چشم انداز گسترده ایجاد می كند. در حالی كه هابل ۵/۱بیلیون دلار قیمت دارد، فسن تخمین می زند كه این نوع تلسكوپ فقط ۱۰میلیون دلار خرج بردارد. به گفته دیوید پیرس كه اداره برنامه بالون ناسا را در ویرجینیا بر عهده دارد، ساخت یك رصدخانه بر اساس تلسكوپ سوار بر بالن كار آسانی است. او می گوید كه این كار را هیجان انگیز می یابد. به گفته لاری پترو تلسكوپ های سوار بر بالن می توانند تصویر مناسبی از اجرامی ارائه دهند كه بخش وسیعی از آسمان را می پوشانند. پترو اخترشناسی است كه در موسسه علمی تلسكوپ فضایی در بالتیمور مریلند كار می كند و مدیریت تلسكوپ فضایی هابل را بر عهده دارد.
آینه هابل كه ۴/۲ متر قطر دارد، از میدان دید نسبتاً كوچكی برخوردار است. این بدان معنی است كه تلسكوپ هابل قادر به تهیه تصاویر متعددی از سوژه هایی به بزرگی كهكشان اندرومدا است كه در همسایگی كهكشان راه شیری قرار دارد.
اما به گفته فسن تلسكوپ سوار بر بالن می تواند با صرف وقت كمتر، از سوژه های بزرگ تری در فضا تصویربرداری كند. از آنجایی كه این تلسكوپ ها می بایست هر شب تصویری آشكار و روشن از تمامی آسمان ارائه كنند، همچنین می توانند در كشف سیارك ها و سایر اجرام آسمانی نزدیك به زمین مورد استفاده قرار گیرند.
● محدودیت وزنی
اما پترو خاطرنشان می سازد كه فناوری تلسكوپ سوار بر بالن جایگزینی برای تلسكوپ های زمینی یا فضایی نخواهد بود. این بدان جهت است كه تلسكوپ های سوار بر بالن قادر به تحمل وزن محدودی هستند و از این رو اندازه محدودی دارند.تلسكوپ های با وزن محدود قادر نیستند از اشیای محو و كوچك عكسبرداری كنند. همچنین نمی توانند نور كافی برای طیف نگاری را كه در تعیین تركیب شیمیایی اجرام آسمانی نقش دارد، جمع آوری كنند.

NewScientist,۲۱Jun,۲۰۰۶
ترجمه: زهرا عباسپور تمیجانی

منبع : روزنامه شرق