اوپک و تثبیت بازار نفت

تولید كنونی اوپك به بالاترین حد در 25 سال گذشته رسیده است و تقریباً بالغ بر 30 میلیون بشكه در روز است و ظرفیت مازاد تولید این سازمان حدود یك تا 5/1 میلیون بشكه در روز خواهد بود. این سطح بالای تولید دست کم تا پایان سال جاری ادامه خواهد یافت تا زمانی كه وزرای نفت عضو اوپك در اجلاس بعدی خود كه در تاریخ 10 سپتامبر در قاهره برگزار می شود سیاست های تولید این سازمان را بازنگری كنند. در این میان، اوپك، شرایط بازار از جمله میزان ذخایر تجاری كشورهای OECD كه در پایان فصل به متوسط میزان 5 ساله نزدیك می شود را به دقت زیرنظر می گیرد.دومین پیام، تشخیص این نکته بود كه عوامل دیگری در بازار وجود دارد كه به رغم آن كه نفت به خوبی و به اندازه کافی به بازار عرضه می شود؛ قیمت نفت را همچنان در حد بالایی نگه داشته است. پورنومویوسگیانتورو، رئیس کنفرانس اوپك و وزیر انرژی و معادن اندونزی، در سخنان خود در اجلاس اخیر اوپك در تاریخ 15 سپتامبر گفت: ما مجموعه ای از عوامل را مسئول قیمت های بالای نفت و بی ثباتی در بازار می دانیم. این عوامل عبارتند از: رشد تقاضای بیش ازحد انتظار به ویژه در چین و آمریكا، تنش های ژئوپلتیكی، مشكلات موجود در بخش پالایش و حمل و نقل در چند منطقه پر مصرف جهان. مقررات و قوانین جدید مربوط به فرآورده های نفتی، بر دامنه این مشکلات افزوده است.در مجموع این عوامل سبب ایجاد نگرانی بدون توجیه در مورد احتمال ایجاد اختلال در عرضه نفت خام به سبب كمبود نفت شده است كه در اثر آن معاملات در بازارهای آتی نفت، افزایش یافته و منشا فزاینده ای برای افزایش قیمت های نفت وجود دارد. وی افزود این عوامل سبب شده است كه بر قیمت های نفت بشكه ای 10 تا 25 دلار افزوده شود. كیل مك اسلارو، معاون وزیر انرژی آمریكا، در تاریخ 14 سپتامبر تحلیل مشابهی را از شرایط كنونی بازار نفت ارائه داد. وی كه در ملبورن صحبت می كرد گفت فكر نمی كند کمبودی در بازار نفت وجود داشته باشد. وی تصریح كرد تصور من این است كه بازار نفت از نظر عرضه و تقاضا در تعادل است. و قیمت های بالای نفت به این معنا است كه هرگونه اختلال یا تهدید به ایجاد اخلال بر شرایط روانی بازار تاثیر می گذارد و سبب افزایش قیمت های نفت می شود.در حال حاضر بیشتر كشورهای تولیدكننده نفت با حداكثر ظرفیت خود، تولید می كنند. از این رو، اوپك به غیر از فرستادن پیام به بازار و مصرف كنندگان، برای مهار قیمت های نفت، کار دیگری نمی تواند از پیش ببرد. تصمیم اخیراوپك مبنی بر افزایش تولید به میزان یك میلیون بشكه در روز و رساندن آن به 27 میلیون بشكه در روز از اول ماه نوامبر حالت نمادین دارد. در حقیقت تغییر در سهمیه نمی تواند در شرایط كنونی تاثیر زیادی بر قیمت بگذارد چرا كه در حال حاضر روزانه بیش از 2 میلیون بشكه، بیش از سقف تولید اوپك در ماه اوت تولید می شود و بیشتر كشورها به جز اندونزی و ونزوئلا بیش از سهمیه خود نفت تولید می كند.تصمیم گیری در باره تغییر محدوده قیمتی سبد نفتی اوپك، یعنی 28-22 دلار، تاكنون به تعویق افتاده است. به زعم تولیدكنندگان بزرگ اوپک، تعیین محدوده قیمتی جدید، زمانی قابل قبول است که بتوان محدوده ای را مشخص کرد که قیمت نفت در میان مدت در آن محدوده باقی بماند. در حال حاضر افزودن بر محدوده قیمتی مصوب، پیام اشتباهی را به بازار می فرستد. در واقع چنین اقدامی این پیام را به بازار می فرستد كه اوپك خواهان قیمت های بالای نفت است و عمكردهای اخیر اوپك برای رسیدن به این هدف بوده است. وزرای اوپك از اعضای كمیته استراتژی های بلندمدت متشكل از معاونین وزرای عضو این سازمان خواسته اند كه این مسئله را در ملاقات بعدی خود در تاریخ 12-11 اكتبر در جده مورد بحث و بررسی قرار دهند و نتایج را به وزرا انتقال دهند تا در جلسه فوق العاده اوپك در تاریخ 10 سپتامبر در قاهره مطرح شود. اجلاس عادی اوپك درتاریخ 16 مارس 2005 در محمودآباد (سواحل دریای خزر) در ایران برگزار خواهد شد.

منبع: میس 30 شهریور 1383

منبع : نمایشگاه بین‌المللی