شایعه های جنگ در لبنان

بی تردید می توان گفت كه اولین قربانی هر جنگی همانا واقعیت است. این مسئله در مورد جنگ اخیر حزب الله و اسرائیل نیز صدق می كند. در خلال این جنگ سی روزه سیل اطلاعات غلط و غیرواقعی از هر سو روان بود، جعل پردازی هایی كه از افشاگری های ناصواب آن هم از منابع رسمی گرفته تا انتشار عكس های دستكاری شده و ادعاهای بی اساس در وبلاگ ها را دربرمی گرفت. یكی از این ادعاهای بی اساس كه البته در قلمرو دولت اسرائیل طرفداران زیادی داشت، این بود كه ربوده شدن آن دو سرباز اسرائیلی توسط حزب الله در ۱۲ جولای، عامل اصلی لشگركشی اسرائیل به لبنان بوده است.
از طرفی «امین هوتیت» سرتیپ سابق ارتش لبنان و مسئول هماهنگی و همكاری با سازمان ملل برای استقرار كلاه آبی های این سازمان در مرز لبنان و اسرائیل در سال ۲۰۰۰ ادعا می كند كه این دو سرباز اسرائیلی در واقع از مرز گذشته و به خاك لبنان آمده بوده اند و در خاك لبنان اسیر شده اند.
این افسر سابق ارتش لبنان به تازگی برای گزارشگران روزنامه انگلیسی گاردین گفته است كه آن دو سرباز در خیابانی در كنار«عیتا الشعب» یعنی در محلی واقع در ۱۲۰متری خط مرزی با اسرائیل و در خاك لبنان اسیر شده اند: «در آن منطقه هیچ سیم خاردار و مانع یا تابلویی وجود ندارد و حزب الله اصلا وارد خاك اسرائیل نشده بود. این منطقه، منطقه ای جنگلی و خالی از سكنه است و تنها برای انجام عملیات دفاعی مورد استفاده حزب الله قرار می گیرد. البته بعد از مشخص شدن خطوط مرزی، ما آن خیابان را بسته بودیم.» در عین حال حزب الله و پلیس لبنان هم در مقابل اظهارات این ژنرال سابق حرف هایی زده اند كه البته متاسفانه هیچ یك از رسانه های بزرگ غربی به گفته های آنان توجهی نكرده اند.جنبش حزب الله در ۱۲ جولای گذشته اعلام كرد: «برای وعده هایمان مبنی بر آزاد كردن اسرای عرب از زندان های اسرائیل، رزمندگان ما دو سرباز اسرائیلی را در جنوب لبنان دستگیر كردند.» حزب الله پیش از اینها هم به اسرائیل هشدار داده بود كه در صورت تجاوز سربازان اسرائیل به لبنان، آنها را به اسارت خواهد گرفت و تنها در مقابل آزادی زندانیان فلسطینی و لبنانی، آنها را رها خواهد كرد. البته پس از دستگیری آن دو سرباز اسرائیلی، پلیس لبنان هم در اطلاعیه جداگانه ای اعلام كرد كه این دو سرباز به صورت غیرقانونی وارد این كشور شده و در داخل خاك لبنان دستگیر شده اند. ا
ما خبر جعلی و شایعه پرسش برانگیزی كه اسرائیل آن را ساخته و پرداخته و برای توجیه به خاك و خون كشیدن نظامیان توسط ارتش این كشور به شدت دامن زده می شود، شایعه ای است كه بر اساس آن این طور عنوان می شود كه رزمندگان حزب الله از خانه ها و پناهگاه های غیرنظامیان به عنوان انبارهای سلاح های خود استفاده می كنند. این شایعه ای بود كه نه فقط جنبش حزب الله بلكه تحلیلگران و سازمان های غیردولتی و ساكنان مناطق جنوبی لبنان به شدت نسبت به آن واكنش نشان دادند.«عباس علوی» كه از ۲۰ سال پیش برای نیروهای سازمان ملل در لبنان كار می كند، در این مورد می گوید: «این ادعا كه حزب الله پشت مردم غیرنظامی سنگر می گیرد تنها تفسیری است كه اسرائیلی ها برای توجیه حملاتشان به مدرسه ها و مهدكودك ها ارائه می دهند. ۹۰درصد حملات ارتش اسرائیل علیه غیرنظامیان بود و تنها یك بار آن هم از روی اتفاق، آپارتمان یكی از رهبران حزب الله را هدف قراردادند.» در مورد تاكتیك نظامی حزب الله اطلاعات چندانی در دسترس نیست اما به عقیده تحلیلگران و كارشناسان نظامی، این گروه از شكل های موسوم و قراردادی به اصطلاح هنر جنگ پیروی نمی كنند و به عبارتی آنچه بی تردید می توان در این مورد گفت اینكه حزب الله اهل جنگ منظم نیست بلكه كاملا در چارچوب جنگ های پارتیزانی عمل می كند.
رزمندگان حزب الله از داخل محل و شهر زندگی خود اقدام به عملیات می كنند و جالب آنكه گاه حتی همسایه های آنها هم خبر ندارند كه آنها جزء حزب الله هستند. «امل سعد غرایب» استاد دانشگاه آمریكایی بیروت و كارشناس امور حزب الله می گوید: «از آنجایی كه تعداد زیادی از خبرچینان اسرائیلی در لبنان حضور دارند، حزب الله همیشه در نهایت پنهان كاری دست به عملیات می زند.» رزمندگان حزب الله معمولا همه گونه عملیات امدادی را خودشان انجام می دهند و حتی در این گونه موارد هم ارتباطی با دیگر ساكنان محل برقرار نمی كنند.
ارتباط آنها با یكدیگر هم به وسیله تلفن و بی سیم است و هنگامی كه به این صورت قرار ملاقاتی با هم می گذارند به هیچ وجه از كسی نام نمی برند و به گفته سعد غرایب: «در این تماس ها مثلا گفته می شود كه با هم در مغازه عمویم و یا در خانه دوستم ملاقات می كنیم.»ساكنان دهكده صفا واقع در بیست كیلومتری مرز لبنان و اسرائیل كه یك هفته پس از جنگ از آنجا فراركردند تعریف می كنند كه هرگز در آن منطقه كسی را كه عضو حزب الله باشد، ندیده اند. «عباس ایوب» یكی از ساكنان آن روستا است كه البته در حال حاضر همراه با خانواده اش در مدرسه ای واقع در یك دهكده مسیحی نشین در شمال بیروت اقامت دارد. او می گوید: «احتمالا همسایه های ما عضو حزب الله بوده اند اما ما هرگز اسلحه ای در محل زندگی آنها ندیده بودیم. رزمندگان حزب الله سلحشورانی نامرئی هستند كه ما چیزی در مورد آنان نمی دانیم.
●پل كوچران
ساكنان دهكده صفا واقع در بیست كیلومتری مرز لبنان و اسرائیل كه یك هفته پس از جنگ از آنجا فراركردند تعریف می كنند كه هرگز در آن منطقه كسی را كه عضو حزب الله باشد، ندیده اند. «عباس ایوب» یكی از ساكنان آن روستا است كه البته در حال حاضر همراه با خانواده اش در مدرسه ای واقع در یك دهكده مسیحی نشین در شمال بیروت اقامت دارد. او می گوید: «احتمالا همسایه های ما عضو حزب الله بوده اند اما ما هرگز اسلحه ای در محل زندگی آنها ندیده بودیم. رزمندگان حزب الله سلحشورانی نامرئی هستند كه ما چیزی در مورد آنان نمی دانیم.» البته ایوب این را هم می گوید كه تنها یك بار یكی از رزمندگان حزب الله را دیده بوده است و این مسئله در زمانی رخ داده كه آن رزمنده به همراه بیست نفر دیگر دو روز تمام در آشپزخانه خانه ای زیر آتش اسرائیل بوده اند و سرانجام هم احتمالا كشته شده اند: «آن رزمنده با فریاد از ما خواست تا برای آنها آب و غذا برده و زیر درخت حیاط بگذاریم. ما هم این كار را كردیم اما پس از ناپدید شدن آنها دیگر جرات نكردیم در مورد سرنوشتشان چیزی بپرسیم.» سعد غرایب این را قبول دارد كه نمی توان با اطمینان گفت افراد حزب الله در داخل یا حوالی دهكده ها دست به عملیات می زنند یا نه: «نمی توانم دقیقا بگویم كه افراد حزب الله این طور علنی به عملیات دست می زنند یا نه. اما با قاطعیت می گویم كه اسرائیل در لبنان جاسوس های زیادی دارد و این مسئله ما را در مورد پنهان كاری های حزب الله بیشتر به باور می رساند.» ناگفته نماند كه جنبش حزب الله همواره و قاطعانه شایعه استفاده این جنبش از خانه ها و مناطق مسكونی را برای پرتاب موشك ها و انبار كردن اسلحه تكذیب كرده است. «ابراهیم موسوی» سخنگوی سیاسی تلویزیون المنار متعلق به هواداران حزب الله می گوید: «به گفته متخصصان نظامی اصولا نمی توان موشك های كاتیوشا را در فضای بسته شلیك كرد و برای این كار به فضای باز نیاز است. علاوه بر آن اسرائیلی ها هرگز نتوانسته اند مدركی دال بر مخفی كردن اسلحه توسط حزب الله در خانه های مردم ارائه بدهند.
اگر این مسئله درست بود شدت انفجارها به مراتب بیش از این می بود.» شایعه بی اساس دیگری كه اسرائیل به آن دامن می زد این بود كه رزمندگان حزب الله در شهر جنوبی «بنت جبیل» مردم فراری آن شهر را وادار به ماندن در خانه هایشان كرده اند. این شایعه اول بار توسط افسری اسرائیلی به نام «دورون اشپیل مان» در سایت اینترنتی بی بی سی عنوان شد: «قبل از آغاز درگیری، حزب الله همه خروجی های این شهر را مسدود كرد و حال می دانیم كه مردم را به زور اسلحه در آنجا نگه داشته اند.» اما سعد غرایب چنین ادعایی را بی نهایت مضحك می داند و می گوید: «اصلا امكان خروج از آن شهر وجود نداشت چون همه راه های ماشین رو ویران شده بود و به تبع آن خروجی های شهر هم بسته شده بودند. ماندن مردم آن هم به زور اسلحه چه نفعی می توانست برای حزب الله آن هم در گرماگرم جنگ و درگیری داشته باشد» اسرائیل پس از بمباران آن خانه چهار طبقه در قانا كه طی آن ۲۸ غیرنظامی بی گناه كشته شدند، در معرض نكوهش ها ومحرومیت های زیادی از سوی جامعه بین المللی قرار گرفت. گزارشگران حاضر در قانا اعلام كرده اند كه در آن زمان هیچ یك از فعالان حزب الله را در آن محل و پیرامون آن ندیده بوده اند و در میان آن ویرانه ها هم جنازه هیچ رزمنده ای پیدا نشد و هیچ اسلحه ای هم در آن محل وجود نداشت و نیروهای كمك رسان هم این مسئله را تایید كرده اند. سازمان دیده بان حقوق بشر در گزارشی در مورد فاجعه قانا آورده است: «اسرائیل هیچ مدركی برای اثبات ادعایش مبنی بر اینكه رزمندگان حزب الله به هنگام بمباران قانا در آن ساختمان و یا در اطراف آن حضور داشته اند، ارائه نداده است.» كنت روث دبیر اجرایی دیده بان حقوق بشر با تاكید می گوید: «بررسی های ما نشان داد كه ادعای اسرائیل مبنی بر مخفی شدن اعضای حزب الله در میان مردم غیرنظامی صحت ندارد و اسرائیل با این گونه ادعاها تنها در پی توجیه حملات خود به غیرنظامیان است. ناظران ما ثابت كرده اند كه كشته شدن غیرنظامیان هیچ ارتباطی با محل استقرار نیروهای حزب الله نداشته است زیرا هرگز جنازه افراد این جنبش در این محل ها یافت نشده و اصولا اسلحه ای هم در آنجا پیدا نشده است.» با این حال تا زمانی كه ناظران بی طرف و گزارشگران امكان راه یابی به مناطق جنگ زده جنوب لبنان را نداشته باشند، همچنان ادعاها و شایعات، بازار داغی خواهد داشت. ادعاهایی از این دست كه مثلا آن سربازان اسرائیلی در خاك لبنان به اسارت گرفته شده اند، باید توسط مجامع بین المللی به سرعت مورد رسیدگی قرار گرفته و درستی و یا نادرستی آن با شفافیت و صراحت اعلام شود.

پل كوچران
ترجمه: محمدعلی فیروزآبادی
منبع: فرانكفورتر آلگماینه

منبع : روزنامه شرق