یادی از"شاپور نیاکان" / شیرین نواز چیره‌دست ویلن

آن چه كه‌این ساز را از دیگر آلات موسیقی متمایز می‌كند،مشخص نبودن پرده‌ها و تراكم نتها روی دسته ‪ ۲۷‬سانتیمتری است كه كوچكترین اشتباه ولغزش انگشت، صدای نت را فالش می‌كند.
از سوی دیگر شیوه دست گرفتن ساز ومتد صحیح آرشه كشی این ساز را نسبت به دیگر آلات موسیقی دشوار كرده است تاجایی كه بیش از ‪ ۸۰‬درصد هنرجویان این ساز در همان اوایل كار آن را رها كرده و به ساز دیگر روی می‌آورند ویا این كه قید آموزش موسیقی را می‌زنند.
"شاپور نیاكان" از نوازنده چیره دست و شیرین نواز ویلن در ایران است كه در سال ‪ ۱۳۰۵‬درنطنز كاشان به دنیا آمد، پدرش از شاگردان مرحوم درویش خان بود وبه زیبایی تار می‌نواخت.
از كودكی به موسیقی علاقه‌مند شد و هر زمان كه پدرش دست به ساز می‌برد او دست از همه كارها حتی بازیهای كودكانه می‌كشیدوبه پنچه‌های پدر خیره می‌شد تا این‌كه در‪ ۱۴‬سالگی با ویلنی كه پدر برایش خریده بود به تمرین پرداخت و ردیف‌های موسیقی ایرانی را با كمك پدر به صورت سینه به سینه آموخت.
درسال ‪ ۱۳۲۳‬به‌تهران آمد و با استادان موسیقی آن زمان آشنا شدو تكنیك‌های موسیقی را نزد یك معلم آلمانی فرا گرفت.
شادروان نیاكان‌بلافاصله پس از آموختن فنون موسیقی به رادیو رفت و از سوی سوی "مشیرهمایون شهردار" مورد آزمون قرار گرفت و از آن سربلند بیرون آمد. و اركستر پنج رادیو را تشكیل داد. در این شبكه با هنرمندان بنامی همچون "فرهنگ شریف"، "حسین همدانیان"، "انوشیروان روحانی"، "مهدی تاكستانی " ، "میرفتاح بازرگان "، "عمادرام"، "سلمكی" برنامه اجرا می‌كرد. ا
ولین آهنگ نیاكان "طوفان عشق" نام داشت كه در فیلمی به همین نام اجرا شد، این هنرمند بیش از ‪ ۳۰۰‬آهنگ ساخت كه شعر اغلب آنها از خودش بود. آثارش به سرعت با استقبال مردم روبه رو می‌شد و در كوچه و خیابان زمزمه می‌كردند.
در طول فعالیت هنری با خوانندگانی همچون "منوچهر همایون پور"، " قاسم جبلی"، "منوچهر شفیعی " ، "بهرام سیر"، "اكبرجغه"، "حسن طاووسی"، "هوشنگ شوكتی" وبسیاری دیگر همكاری كرد.
وی بجز درنوازندگی، تعلیم هنرجو و ترانه سرایی‌دستی داشت و با زبان فرانسه آشنایی داشت و شغل اصلی‌اش معلمی بود به همین جهت در زمان خود جزو با سوادترین هنرمندان كشور محسوب می‌شد.
وی در آهنگسازی و تكنوازی روش و متد خاص خود داشت و خود را محصور ردیف و چارچوب قواعد موسیقی نمی‌كرد به همین جهت با مسوولان موسیقی رادیو اختلاف داشت تا این كه سرانجام این اختلاف بالا گرفت و بصورت قهر، رادیو را ترك كرد. از آن پس دیگر درمجالس عمومی ساز نزد و تنها در محافل دوستانه دست به ساز می‌برد.
"امین‌الله رشیدی" خواننده پیشكسوت در كتاب "عطرگیسو" می‌نویسد : شاپور نیاكان نوازنده چیره دست و خوش قریحه،از پنجه‌های خارق‌العاده‌ای برخوردار بود.
نیاكان به‌جز آهنگ و ترانه‌های مختلف غزلیاتی نیز سروده است و سرانجام پس از یك عمر تلاش و كوشش فرهنگی و هنری در ‪ ۱۶‬اسفند ‪ ۱۳۷۲‬در سن ‪ ۶۷‬سالگی درگذشت و در امام زاده طاهر كرج آرام گرفت.
فروتنی، صفای باطن، سكون، آرامش و دوری از هیاهواز ویژگی‌های بارز اخلاقی شادروان نیاكان بوده است چنانچه در غزلی كه خود سرود چنین گفت :

منبع : خبرگزاری جمهوری اسلامی