توریسم ورزشی

شاید هنوز در ذهن مان واژه توریست همان معنای قبلی اش را داشته باشد; گردشگران اروپایی یا آمریكایی بویژه با كوله پشتی و لباسی كه بیشتر برای كوهنوردی مناسب است.روشن نیست چگونه این واژه چنین تعریفی پیدا كرد و چه كسی و یا كدام مرجع این معنای نادرست را جا انداخت ؟ اما حال دیگر می‌دانیم كه توریست یعنی گردشگرو گردشگر می‌تواند ایرانگرد باشد یا جهانگرد، می‌تواند ایرانی باشد یا غیر ایرانی .برای تعریف صورت مسئله صنعت گردشگری ایران، نخستین كار شناخت صنعت توریسم است و این دیگر تعریف ایرانی و خارجی ندارد، گردشگر همه جای دنیا تعریف مشخصی دارد.
پذیرفتن تعریف مشترك دو حسن دارد
▪ یكی اینكه در گفتگو‌ها دچار چند گانگی مفهوم نمی‌شویم
▪ دوم آنكه در تحولا‌ت و تعاریف جدید، مشاركت خواهیم داشت .
در مارس ۱۹۹۳ كمیسیون آمار ملل متحد، تعریف ارائه شده از واژه جهانگردی توسط «سازمان جهانی جهانگردیW.T.O » را پذیرفت .بر اساس این تعریف جهانگردی عبارت است از مجموعه فعالیت‌های افرادی كه به مكان‌هایی خارج از محل زندگی و كار خود و به قصد تفریح، استراحت و انجام امور دیگر مسافرت می‌كنند و بیش از یكسال متوالی در آن مكانها نمی‌مانند .در سال ۱۹۹۹ سازمان جهانی جهانگردی و دولت كانادا در كنفرانس بین المللی «درباره مسافرت و آمارهای جهانگردی» را در اتاوا برگزار كردند كه در زمینه تعریف واژگان، اصطلا‌حات و طبقه بندی‌های آنها تصمیماتی گرفته شد .توریسم كارهایی است كه فرد در مسافرت و در مكانی خارج از محیط عادی خود انجام می‌دهد، این مسافرت بیش از یك سال طول نمی‌كشد و هدف آن تفریح، تجارت یا فعالیت‌های دیگر است .جهانگرد یا گردشگر (دیدار كننده یك شبه(Tourist مقصود كسی است كه دست كم یك شب در یك اقامتگاه عمومی‌یا خصوصی در مسیر مورد بازدید به سر برد .امروزه یكی از انواع جهانگردی كه بسیار مورد علا‌قه و استفاده مردم دنیا واقع شده توریسم ورزشی است .برگزاری انواع مسابقات جهانی، ملی، منطقه ای انگیزه‌ای قوی برای حضور و شركت مردم در محل برگزاری مسابقات است .جام جهانی فوتبال كه هر دوره در یكی از كشور‌ها برگزار می‌گردد خود نمونه گویای این رخداد است .به نحوی كه همه كشور‌های میزبان از چندین سال قبل اقدام به برنامه ریزی‌های جامع و كلا‌ن، جهت ساخت تاسیسات زیربنایی و روبنایی در كشور خود می‌نمایند .
برخی كشور‌ها با توجه به استعداد‌ها و پتانسیل‌های موجود در كشور خود اقدام به ایجاد مراكز ورزشی با محوریت یك یا چند رشته ورزشی خاص می‌نمایند، مثل كشور كره كه اقدام به برگزاری مسابقات ویژه در ورزش‌های رزمی‌خصوصا تكواندو می‌نماید و از این راه هر ساله در آمد سرشاری را نصیب كشور خود می‌كند .چراكه این عواید تنها معطوف به برگزاری مشابقات نبوده و عرصه‌های آموزش فنون و تربیت مربی و نهایتا تربیت ورزشكار را در بر می‌گیرد .و یا كشور‌هایی كه به لحاظ شرایط اقلیمی مناسب، ورزش‌های زمستانی نظیر، اسكی، هاكی و نظایر آنها هستند، با ایجاد تاسیسات زیر بنایی جهت راه‌اندازی فعالیت‌های جهانگردی ورزشی توانسته‌اند قسمت عمده‌ای از درآمد سرانه ملی خود را از این طریق تامین نمایند .شاید بهترین نمونه در این مورد كشورهای كوهستانی اروپای مركزی، نظیر سویس و اتریش باشند .به این ترتیب هر كشوری با توجه به موقعیت جغرافیایی و بالتبع آن شرایط آب و هوایی خاص خود می‌تواند محل تولید وارائه یك یا چند نوع خدمات ورزشی و به دنبال آن خدمات مسافرتی و جهانگردی باشد .امروزه پیوند میان جهانگردی و ورزش نوع جدیدی از جهانگردی را ایجاد نموده كه جنبه‌های مختلف و متنوعی را در بر می‌گیرد .گستره وسیعی كه از فعالیت‌های هیجانی نظیرAdventure Tourism شروع شده و تا فعالیت‌های تمدد اعصابRecreation Tourism را در بر می‌گیرد .
چرا كه به همان میزانی كه سلیقه‌ها و تمایلا‌ت متفاوتی برای افراد متصور است به همان مقدار دامنه فعالیت‌های جهانگردی ورزشی نیز گسترده است .بدین لحاظ تجمیع سه شاخه از فعالیت‌های انسانی یعنی جهانگردی ورزش و سلا‌مت تشكیل دهنده ساختار جدید و جامعی برای پر كردن اوقات فراغت و تفریح همراه با نشاط روحی و جسمی انسان‌ها گردیده است .افراد به سبب ماهیت اخلا‌قی و ویژگی‌های شخصیتی، همینطور توانایی‌های بدنی، تمایل به استفاده و بهره گیری از رشته ای مختلف ورزشی دارند، بر این اساس ممكن است گروهی به ورزش‌های آبی، دسته ای به ورزش‌های زمستانی و بخشی به ورزش‌های هوایی و صد‌ها نوع رشته ورزشی دیگر علا‌قه داشته باشند .نكته مهم در اینجا شناخت سلا‌یق افراد و دسته بندی رشته‌های مختلف ورزشی است .یعنی نخست می‌بایست میزان تمایلا‌ت افراد برای رشته‌های مختلف سنجیده شود و سپس متناسب با این درخواست‌ها برنامه ریزی گردد .البته توجه به امكانات و زیرساخت‌های موجود در هر كشوری از نكات مهم و كلیدی است كه هرگز نباید مورد غفلت واقع شود .در كشور ما نیز در كنار هزاران نوع جاذبه جهانگردی و تاریخی كه وجود دارند، از لحاظ پتانسیل‌های لا‌زم جهت راه‌اندازی فعالیت‌های مختلف ورزشی نیز در سطح بسیار مطلوبی قرار داریم .به نحوی كه متاثر از شرایط متنوع اقلیمی، توانایی راه‌اندازی و ایجاد سایت‌های بسیار عظیم و مجهز ورزشی در كشور در نقاط مختلف وجود دارد .اما متاسفانه توجه چندانی به این امر نگردیده و تنها در برخی رشته‌های ورزشی خاص نظیر فوتبال و كشتی و آن هم تا حدودی فعالیت‌های صورت گرفته است .
مدیریت قوی و برنامه ریزی جامع به همراه لزوم اعتقاد به شكل گیری فعالیت‌های ورزشی همگانی، می‌تواند راهگشای ما در این زمینه باشد .به دیگر سخن نخست باید برای مسولین توجه به این امر كه ورزش نه به عنوان یك فعالیت تفریحی بلكه عامل سلا‌متی و بهداشت فردی و اجتماعی‌جامعه می‌باشد روشن گردد و سپس با اختصاص بودجه مناسب تاسیسات و امكانات زیربنایی متناسب با شرایط جغرافیایی و اقلیمی هر منطقه ایجاد گردد .در كنار این امر فرهنگ سازی و ایجاد زمینه جهت آشنایی افراد با فعالیت‌های ورزشی و لزوم استفاده همه از این امكانات مكمل مهمی در توسعه ورزشی كشور است . در بخش دیگر و در راستای فعالیت‌های ورزشی (كه با تمام فواید آن آشنا هستیم ) خدمات جهانگردی و مسافرتی مطرح می‌شود، چراكه برقراری مسابقات ورزشی در سطح ملی و بین‌المللی نیازمند ورود بخش‌های جهانگردی كشور است .در اینجاست كه پیوند میان دو بخش ورزش و جهانگردی كاملا‌ نمود می‌یابد .

منبع : روزنامه حیات نو