شنبه, ۱۵ اردیبهشت, ۱۴۰۳ / 4 May, 2024
مجله ویستا

سارکو؛ پیروز دوئل کلاسیک


سارکو؛ پیروز دوئل کلاسیک
«پیروزی من پیروزی یک فرانسه علیه فرانسه دیگر نبود، من رئیس جمهوری همه فرانسه خواهم بود.»این اولین سخنان نیکلا سارکوزی راستگرا پس از پیروزی در دوئل کلاسیک چپ و راست در انتخابات ریاست جمهوری روز یکشنبه فرانسه بود.
سارکوزی توانست در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری فرانسه با ۵۳ درصد آرا سگولن رویال سوسیالیست که ۴۷ درصد آرا را به دست آورده بود، شکست دهد تا نسل جدیدی از رهبران سیاسی در فرانسه قدرت را برای ۵ سال آینده در دست بگیرند.
سارکوزی ۵۲ ساله که فرزند پدری مجارستانی و مادر یونانی - یهودی است اولین رئیس جمهوری فرانسه خواهد بود که پس از جنگ جهانی دوم به دنیا آمده است.
او با شعار گسست از گذشته و ایجاد اصلاحات اساسی سیاسی و اقتصادی پا به عرصه رقابت های انتخاباتی فرانسه گذاشت و توانست در انتخاباتی که مهمترین شاخص آن مشارکت ۸۵ درصدی مردم بود، به کاخ الیزه راه یابد و سومین شکست پی درپی را نصیب سوسیالیست ها کند.
نرخ بالای مشارکت فرانسوی ها در انتخابات ریاست جمهوری و شور و هیجان کم سابقه آنان بیش از هرچیز بیانگر نگرانی آنها از آینده کشورشان بود. فرانسوی ها به خوبی می دانند که نقش و تاثیر پاریس در معادلات بین المللی رو به ضعف گذاشته، اقتصاد این کشور از رقبای اروپایی اش یعنی آلمان و بریتانیا عقب افتاده، اقتصاد روبه توسعه چین و هند تهدیدشان می کند و نرخ بیکاری ناامیدکننده است.
انتخاب سارکوزی با شعارهای جدید و نگرش نو را شاید بتوان انتخاب مردم فرانسه برای تغییر تعبیر کرد. کسی که در برنامه های انتخاباتی اش نشان داد قصد دارد سیستم کهنه سوسیالیستی که بر مبنای برنامه اقتصادی «دولت رفاه» شکل گرفته است را تغییر دهد و به سمت اقتصاد کشورهایی مانند امریکا و بریتانیا حرکت کند. سارکوزی که تونی بلر نخست وزیر بریتانیا را الگوی خود می داند، در برنامه های اقتصادی اش از لزوم تغییر قانون کار با هدف تسهیل قوانین برای استخدام و همین طور اخراج کارمندان سخن گفته بود. او معتقد است که باید ساعات کار ۳۵ ساعت در هفته برای کارمندان حفظ شود اما برای کارمندانی که بیشتر کار می کنند مشوق هایی مانند دستمزد بالاتر را در نظر گرفت.
سارکوزی هم مانند همه هم کیشان راستگرایش در جهان غرب خواستار کاهش مالیات هاست و قول داده تا پایان دوره ریاست جمهوری اش یعنی سال ۲۰۱۲ میلادی نرخ بیکاری را از ۳/۸ درصد به ۵ درصد کاهش دهد. «سارکو» همچنین کاهش کسری بودجه وکاهش حجم دولت را در اولویت اهداف اقتصادی خود قرار داده است.
در مورد مسائل اجتماعی و مهاجرت، سارکوزی فردی بسیار سختگیر است. او با اینکه یک مهاجرزاده است خواستار سخت شدن قوانین برای مهاجران شده تا جایی که بسیاری نگرش او را به این موضوع مانند نگرش ژان ماری لوپن رهبر حزب راستگرای افراطی «جبهه ملی» می دانند و به همین سبب از او انتقاد می کنند.
در مورد قوانین اجتماعی هم او معتقد به اجرای قوانین سختگیرانه در برخورد با متخلفان است. سارکو معتقد است باید با کسانی که یک بار مرتکب جرمی شده اند با تساهل اما با افرادی که چندین بار قانون را زیر پا می گذارند، به شدت برخورد کرد.
سارکوزی در جریان شورش های اجتماعی دو سال گذشته فرانسه جوانان معترض را «تفاله» توصیف و به سختی آنان را سرکوب کرده بود. به همین دلیل بود که بسیاری از مخالفان او هشدار داده بودند اگر سارکوزی رئیس جمهور فرانسه شود مخالفت خود را نشان خواهند داد. آنها البته همین کار را کردند و پس از اعلام رسمی پیروزی سارکوزی در انتخابات در میدان باستیل پاریس تجمع کردند و تا پاسی از شب به تجمع خود ادامه دادند و سرانجام توسط گازهای اشک آور پلیس متفرق شدند.
سارکوزی اگرچه از جمله سیاستمدارانی است که روابط دوستانه خود را با ایالات متحده کتمان نمی کند اما این را به خوبی می داند که فرانسوی ها نسبت به نزدیکی بیش از حد به سیاست های کاخ سفید «آلرژی» دارند.
به همین دلیل بود که او در نطق پیروزی اش که بلافاصله در سالن کنسرت مجلل پاریس ایراد کرد خطاب به کاخ سفید گفت؛ «ایالات متحده می تواند به دوستی فرانسه اطمینان کند. امریکا هر وقت نیاز داشته باشد فرانسه در کنارش است.» با این همه او سعی کرد فاصله اش را با واشنگتن حفظ کند. سارکوزی ضمن انتقاد شدید از سنگ اندازی های امریکا در راه مبارزه با پدیده «گرم شدن زمین» گفت؛ «رفاقت یعنی پذیرش یک دوست، با وجود اختلاف دیدگاه ها. رفاقت این نیست که دو رفیق همانند هم فکر کنند.»
با وجود این اظهارات جورج بوش رئیس جمهوری امریکا و تونی بلر نخست وزیر بریتانیا اولین رهبرانی بودند که در تماس با «سارکو جوان» پیروزی او را در انتخابات تبریک گفتند. شاید در روزهایی که محافظه کاران امریکایی از داخل و خارج با سیلی از خبرهای بد مواجه هستند، پیروزی سارکوزی محافظه کار خبر خوبی برایشان باشد؛ شخصی که بتواند تعریف جدیدی از روابط فراآتلانتیک ارائه دهد. روابطی که به دنبال مخالفت شدید شیراک با حمله امریکا به عراق دوره سردی را سپری کرد.
سارکوزی هم اگرچه آن زمان از مخالفان حمله به عراق بود اما شاید سیاست بینابینی را در مخالفت با این اقدام پیشه می کرد.
سارکوزی در بخش دیگری از نطق پیروزی اش بر حمایت از کشورهای آفریقایی تاکید کرد. او ایده ایجاد «اتحاد مدیترانه» را به هدف رشد و توسعه اقتصاد کشورهای این حوزه و مقابله با روند مهاجرت غیرقانونی و مبارزه با استبداد مطرح کرده که البته جزئیات آن هنوز مشخص نیست.
در مورد اتحادیه اروپا و روند ایجاد اروپای واحد که با رای منفی دو سال پیش مردم فرانسه به قانون اساسی اتحادیه اروپا به اغما فرو رفته سارکوزی پیشنهادهای جدیدی دارد. او قرار است هفته آینده گروهی را برای دستیابی به فرمولی جامع الاطراف به برلین پایتخت آلمان اعزام کند که این روزها رئیس دوره یی اتحادیه اروپاست.
در صورت دستیابی به چنین توافقی انتظار می رود فرانسه برخلاف گذشته بدون رفراندوم و شاید در پارلمان این کشور قانون اساسی را به رای بگذارد تا با سد فرانسوی ها که خود را برتر از مردم سایر کشورهای اروپایی می دانند برخورد نکند. یعنی دقیقاً همان کاری که بلر قصد دارد در بریتانیا انجام دهد.
پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپایی هم از دیگر مسائل پیش روی سارکوزی در حوزه روابط خارجی است. او در دوره یک ساله فعالیت انتخاباتی اش آشکارا مخالفت خود را با پیوستن آنکارا به جمع ۲۷ عضوی اتحادیه اروپا اعلام کرده و معتقد بود که ترکیه جزء منطقه آسیای صغیر به شمار می رود و نباید به اتحادیه اروپا بپیوندد.
با این همه بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که سارکوزی نمی تواند مانع ادامه مذاکرات در مورد پیوستن آنکارا به اتحادیه اروپا شود.
پیش از سارکوزی آنگلا مرکل رهبر حزب راستگرای دموکرات مسیحی و صدراعظم آلمان و پاپ بندیکت شانزدهم رهبر کاتولیک های جهان مخالفت خود را با پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا اعلام کرده بودند. گرچه مخالفت سارکوزی و مرکل با پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا از منظر اقتصادی - اجتماعی قابل بررسی است اما مخالفت پاپ با این موضوع ریشه دینی دارد. پاپ معتقد است که ورود ترکیه به اتحادیه اروپا ترکیب مذهبی این اتحادیه را دستخوش تغییرات اساسی می کند و به یک باره یک سوم جمعیت اتحاد قاره سبز مسلمان خواهند شد.
با این همه شاید سارکوزی با وجود هشدار رجب طیب اردوغان نخست وزیر اسلامگرای ترکیه در مورد دخالت نکردن در روند اروپایی شدن کشورش به دنبال راه حلی میانه باشد.
راهی که شاید بتوان آن را در تشکیل «اتحاد مدیترانه» جست وجو کرد.
● تقسیم آرا
در فاصله دو هفته یی انتخابات دور اول و دور دوم فرانسه، سارکوزی و رویال همه توانشان را برای به دست آوردن آرای نامزدهایی که در دور اول کنار رفته بودند به خرج دادند.
مهمترین این آرا، بدون تردید آرای فرانسوا بایرو رهبر حزب میانه «اتحاد برای دموکراسی فرانسه» بود که در دور اول انتخابات با ۵/۱۸ درصد آرا سوم شده بود. با اینکه بایرو از هیچ نامزدی در دور دوم حمایت نکرد اما نظرسنجی ها نشان می دهد که هواداران او تقریباً به طور برابر به رویال و سارکوزی رای داده اند.
براساس نظرسنجی موسسه معتبر IPos، ۴۰ درصد هواداران بایرو به سارکوزی و ۳۸ درصد به رویال رای دادند.
ژان ماری لوپن رهبر ملی گرای حزب راست افراطی جبهه ملی هم اگرچه از هواداران خود خواسته بود که در دور دوم انتخابات شرکت نکنند اما نظرسنجی ها نشان می دهد که تنها ۲۰ درصد از هوادارانش به این خواسته او عمل کردند.
۶۳ درصد هواداران لوپن که در دور اول انتخابات چهارم شده بود در دور دوم به سارکوزی رای دادند و ۱۵ درصد آنها رای خود را به نام رویال به صندوق انداختند.
اما با این که رویال سوسیالیست روی آرای زنان فرانسه حساب ویژه یی باز کرده بود، ۵۲ درصد زنان فرانسوی به سارکوزی رای دادند و ۴۸ درصد آنان رویال را انتخاب کردند. رویال اولین زنی بود که به دور دوم انتخابات فرانسه راه یافت و امیدوار بود که بتواند اولین رئیس جمهور زن این کشور شود؛ رویایی که البته تحقق نیافت.
آمارها همچنین نشان می دهد که رویال توانسته است ۵۸ درصد آرای جوانان بین ۱۸ تا ۲۴ سال را کسب کند، با این حال اقبال جوانان بین ۲۵ تا ۳۴ سال فرانسوی به سارکوزی بیشتر بود چرا که او توانست ۵۷ درصد آرای آنان را به دست آورد.
در میان صنعتگران و مغازه داران هم آرای سارکوزی بسیار بالا بود و او توانست ۸۲ درصد آرای آنان را کسب کند.کشاورزان که همواره به راست ها رای می دهند این بار هم سنت شکنی نکردند و ۶۷ درصدشان به سارکوزی رای دادند.
اما اقبال طبقه کارگر موسوم به «یقه آبی» (طبقه یی از کارگران که بیشتر کار فیزیکی انجام می دهند و ساعتی دستمزد می گیرند) به رویال بیشتر بود و او توانست ۵۴ درصد آرای آنان را به سوی خود سرازیر کند. اگرچه طبقه شهرنشین فرانسه کاملاً دوقطبی شده بود و آنها به طور تقریباً برابر به سارکوزی و رویال رای دادند، اما اقبال افراد بالای ۶۰ سال به سارکوزی بسیار بالا بود و او توانست ۶۸ درصد آرای آنان را کسب کند. با این حال آرای رویال و سارکوزی در میان کسانی که ۳۵ تا ۴۴ سال سن دارند ۵۰ - ۵۰ برابر بود.
اما رویال توانست اکثریت آرای نسل معروف به «مه ۶۸» (۵۹ - ۴۵) ساله ها را به خود اختصاص دهد. (ماه مه سال ۱۹۶۸ آغاز زنجیره یی از رویدادهای مهم فرانسه بود که با اعتصابات دانشجویی آغاز و به اعتصاب عمومی منجر شد و سرانجام به سقوط دولت ژنرال شارل دوگل انجامید. سارکوزی پیشتر از این اعتصابات و وقایع آن زمان انتقاد کرده بود.)
انتخاب سارکوزی به عنوان رئیس جمهور فرانسه که از قدرت ویژه یی در این کشور برخوردار است بی تردید آغازگر فصلی جدید در این کشور چه در حوزه داخلی و چه در حوزه خارجی است.
او در اولین چالش انتخابات ماه آینده میلادی پارلمان فرانسه را پیش رو دارد و برای آنکه بتواند همه قدرت را در این کشور در دست داشته باشد باید پیروز این انتخابات باشد و نخست وزیری را انتخاب کند که مانند او راستگرا باشد، چه این احتمال وجود دارد که اگر اکثریت پارلمان آینده فرانسه راستگرا نباشند او مجبور شود نخست وزیری را انتخاب کند که مانند او نمی اندیشد. اتفاقی که پیش از این بارها در فرانسه افتاده و هم روسای جمهوری و هم دولت و نخست وزیر را ناکارآمد کرده است. با این حال نظرسنجی های ابتدایی از پیروزی راستگرایان در انتخابات آینده پارلمانی حکایت دارد.
سارکوزی چهارشنبه هفته آینده رسماً قدرت را از ژاک شیراک تحویل خواهد گرفت و شیراک کنهه کار طی مراسمی رسمی «رمزهای مخفی» سلاح های اتمی فرانسه را در اختیار او قرار خواهد داد. سارکوزی باید تا آن روز فردی را به عنوان نخست وزیر انتخاب کند تا ریاست دولت انتقالی فرانسه را تا برگزاری انتخابات پارلمانی بر عهده بگیرد. انتظار می رود «فرانسوا فیلون» شخص مورد نظر سارکو برای احراز پست نخست وزیری باشد.
همچنین از «میشل ایوماری» به عنوان فرد مورد علاقه رئیس جمهوری جدید فرانسه برای تصدی پست وزارت خارجه نام برده می شود.پس از یک سال رقابت انتخاباتی، سرانجام سارکوزی رئیس جمهور «جمهوری پنجم» فرانسه شد.
انتخاباتی که پیش از هر چیز پیام تغییر و اصلاح داشت. سارکو ۵ سال فرصت دارد تا وعده های خود را عملی کند و چپ های فرانسه هم ۵ سال وقت دارند تا در روش های خود که نتیجه آن ۳ بار شکست پیاپی در انتخابات ریاست جمهوری فرانسه است بازنگری کنند. آنها پس از فرانسوا میتران هرگز نتوانستند به کاخ الیزه راه یابند و اکنون برای ۱۷ سال پیاپی این کاخ در اختیار گلیست ها می بینند.
رویال اگرچه پس از پذیرش شکست در اولین سخنرانی گفت؛ «من همه تلاش خود را کردم» اما او به خوبی می داند که روش های کهنه چپگرایان دیگر پاسخگو نیست و باید طرحی نو درانداخت.
احسان ابطحی
منبع : روزنامه اعتماد