من می خوام بخوابم!

چند بار نیلوفر را صدا زد. فایده نداشت. بالای سرش رفت و تکانش داد.
- نیلوفر! خانمم بلندشو! مدرسه ات دیر می شه.
نیلوفر چشم هایش را بازکرد، ولی دوباره آنها را بست.
- خوابم میاد مامان. بذار بخوابم.
- اگه شبا تا دیروقت بیدار نمونی پای تلویزیون، صبح ها راحت بیدار می شی.
- بسه دیگه مامان. خوابم میاد.
- باشه بخواب، ولی بابات گفته اگه امروز زود حاضر نشی، خودت باید با اتوبوس بری مدرسه.
نیلوفر از جاش بلندشد. مادرش از اتاق بیرون رفت تا میز صبحانه را بچیند؛ اما بعد از نیم ساعت، نیلوفر هنوز پائین نیامده بود.
پدر نگاهی به ساعتش انداخت و گفت: «اگه امروز با اتوبوس بره، دیگه فردا صبح زود از خواب بلند می شه.»
مادر حرفی نزد و به اتاق نیلوفر رفت. او خواب بود.
شب پر از شگفتی هاست و این شگفتی برای کودکان بیشتر است. سریال ها و فیلم های تلویزیونی و بودن همه اعضای خانواده درکنار هم، بچه ها را به این فکر می اندازد که اتفاقات جالبی در انتظار است و اگر بخوابند از آنها محروم می مانند. بعضی از بچه ها برای این که به رختخواب نروند، همیشه با والدینشان در کشمکش هستند. از آنجا که خواباندن کسی به زور امکان ندارد، باید به دنبال راه حل های جدی باشید.
خیلی از پدر و مادرها، کودکانشان را به خواب بعدازظهر عادت می دهند. مدت این خواب گاهی بسیار طولانی است و باعث بدخوابی کودک در شب و عاصی شدن پدر و مادرها می شود. شاید بهتر باشد از مقدار خواب بعدازظهر کم کنید. همچنین می توانید مقدماتی برای خواب فرزندتان فراهم کنید. مثلاً شب ها موقع خواب برای او کتاب داستان بخوانید یا برای خواباندن او، از نوار قصه یا موسیقی کودکان استفاده کنید. حتی می توانید کنار او در رختخواب دراز بکشید و آرام به پشت او بزنید. بعضی از بچه ها پس از گرفتن یک دوش آب گرم یا نوشیدن شیر گرم، آرامش پیدا می کنند و راحت می خوابند.
بعضی از کودکان که در فاصله سنین یک تا چهار سال هستند، هنگام خواب، ناخودآگاه سر و پایشان را به تخت می کوبند، در تختشان وول می خورند و سر و صدا می کنند. این کار از بچه های کاملاً عادی سر می زند و معمولاً پس از سه یا چهار سالگی تمام می شود و دیگر تکرار نخواهدشد. سر به تخت کوبیدن و تکان دادن دست ها و پاها، معمولاً بچه ها را آرام می کند و آنها می توانند راحت تر بخوابند.
نگران نشوید. اگر فرزند شما با برادر یا خواهرش اتاق مشترکی دارد، بین ساعت خواب آن دو فاصله بیندازید و بگذارید فرزند کوچک تان زودتر بخوابد و خودتان نیز او را همراهی کنید. این کار شما سبب می شود که او آرامش بیشتری پیدا کند.
تا حالا چند بار هنگامی که می خواستید بخوابید فرزندتان صدایتان کرده است ممکن است او از شما لیوان آبی بخواهد، شاید از صدا یا تاریکی ترسیده و یا لولو خورخوره ای در گنجه اش قایم شده باشد.
به نظر می رسد این خود ما هستیم که فرزندانمان را این طور بزرگ می کنیم. بهتر است یک روز تعطیل را همراه با همسر و فرزندتان به این قضیه اختصاص دهید. از او بخواهید تمام کارهایی را که برای صدا زدن شما به آنها متوسل می شود و بهانه می کند، بگوید تا شما بنویسید. بعد از او بخواهید کارهایی را که خودش می تواند انجام بدهد، بگوید تا دور آنها خط بکشید. بگذارید او بفهمد که این مسئولیت ها با خود اوست و نباید این کارها را کس دیگری برایش انجام دهد. برایش توضیح بدهید که حتی بزرگ تر ها نیز گاهی دیر یا مشکل، خوابشان می برد.
تاریکی و سکوت موجب می شود تا افکار گوناگونی به ذهن هجوم بیاورند. برخی از این افکار ممکن است ترسناک باشند. به کودک راه های غلبه بر این ترس ها را یاد بدهید. البته بعضی از بچه ها در انجام این روش موفق نیستند، اما بسیاری، وقتی این پیشنهاد به آنها داده می شود، خیلی خوب از عهده آنها برمی آیند.
روش دیگر این است که کودک، ذهن خود را روی موضوع دیگری متمرکز کند. مثلاً به او پیشنهاد کنید تصویری را در ذهنش بکشد و بعد، همه رنگ های آن را تغییر دهد. یا در مورد زیباترین مکانی که تا به حال دیده است از او سؤال کنید و به او بگویید که می تواند با خیالش دوباره به آن مکان سفر کند. از او بخواهید قبل از خواب، عضلات بدنش را به ترتیب منقبض و منبسط کند.
شما می توانید با غلبه بر مشکلات خواب فرزندتان، او را زودتر بخوابانید تا صبح ها راحت تر از خواب بلند شود. برای بلند کردن او از خواب می توانید روش های متفاوتی را به کار ببرید.
هیچ گاه بچه ها را با داد و فریاد بلند نکنید، بلکه سعی کنید با آرامش و خونسردی آنها را از خواب بیدار کنید. به یاد کودکی تان بیفتید و او را هما ن طوری بیدار کنید که دوست داشتید پدر و مادرتان، شما را از خواب بیدار کنند.

زهرا رضایی

منبع : روزنامه ایران